جمعه , ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳
صفحه اول » اجتماعی و سیاسی » تحولات سریع روابط آمریکا و رژیم ایران به کجا رسیده؟!

تحولات سریع روابط آمریکا و رژیم ایران به کجا رسیده؟!

نیکی هیلی می‌گوید سیاست‌های آمریکا سبب شده حکومت ایران احساس ضعف کند‎


نیکی هیلی
سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد می‌گوید سیاست‌های دولت دونالد ترامپ سبب شده تا حکومت ایران «احساس ضعف کند». نیکی هیلی می‌گوید تا زمانی که جمهوری اسلامی دست به اصلاح و تغییر رفتار خود نزند، چیزی تغییر نخواهد کرد.

به گزارش رادیوفردا نیکی هیلی، ۲۱ شهریور ماه در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی فاکس، گفته جمهوری اسلامی «احساس ضعف می‌کند و ما چنان آن‌ها را در تنگنا قرار می‌دهید که به مسئله موشک‌های بالیستیک خود توجه کنند، به مسئله حمایت از تروریسم توجه کنند».

دولت‌های ایالات متحد چند سال است حکومت ایران را در صدر فهرست دولت‌های حامی تروریسم قرار می‌دهند. تهران اتهام‌ حمایت از تروریسم را رد کرده و در عین حال می‌گوید برنامه موشکی آن جنبه دفاعی دارد و در حالی‌که از نظر نظامی با تحریم‌های مختلف روبه‌رو است، دست از آن بر نمی‌دارد.

خانم هیلی با اشاره به خروج دولت ترامپ از توافق اتمی صورت‌گرفته در زمان دولت باراک اوباما، می‌گوید «نقش ایران در سوریه نقشی قطعا مخرب است. شاهد بوده‌ایم که تلاش کرده‌اند اسرائیل را تهدید کنند و در سراسر خاورمیانه جنگ‌های نیابتی راه انداخته‌اند. این‌ها همان دلایلی‌ست که سبب شد ما (ایالات متحده) از توافق (اتمی با) ایران خارج شویم».

خروج دولت ترامپ از برجام در حالی انجام شده که طیفی از سیاستمداران ایالات متحده، و نیز اروپا، روسیه و چین، دیگر طرف‌های مذاکرات اتمی، مخالفت خود را با این اقدام عنوان کرده‌اند. هیچ یک از طرف‌های دیگر از این توافق خارج نشده‌است. اروپایی‌ها اما در انتقاد از فعالیت‌های ایران در منطقه و برنامه موشکی تهران با آمریکا هم‌صدا شده‌اند.

نیکی هیلی می‌گوید «برجام» این امکان را برای جمهوری اسلامی فراهم می‌کرد «به فعالیت‌های بد خود ادامه دهد و ما جلوی منابع مالی آن‌ها را گرفتیم… ولی در نهایت هیچ‌چیزی به کمک ایران نخواهد آمد تا وقتی [حکومت ایران] خود دست به اصلاح نزند».

مقام‌های دولت ترامپ، در ماه‌های گذشته تاکید کرده‌اند که هدف آن‌ها تغییر رفتار جمهوری اسلامی‌ست. دونالد ترامپ خود در موارد مختلف گفته حاضر است بدون پیش‌شرط با رئیس جمهوری اسلامی به مذاکره بنشیند، هرچند تاکید کرده در نهایت تصمیم‌گیری در این مورد به خود آن‌ها باز می‌گردد.

رهبر جمهوری اسلامی اما می‌گوید «جمهوری اسلامی هر وقت به آن اقتداری برسد که فشار و هوچی‌گری آمریکا رویش تأثیری نگذارد، می‌تواند با آمریکا مذاکره کند. و امروز چنین چیزی نیست». وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز زمانی پرسیده بود اگر مقام‌های جمهوری اسلامی با دولت ترامپ به توافق تازه‌ای برسند، چه اطمینانی به بقایای آن وجود دارد.

بیشتر بخوانید:

خامنه‌ای: در موضوع مذاکرات برجام اشتباه کردم؛ مذاکره با آمریکا را ممنوع می‌کنم

نیکی هیلی در بخشی دیگر از مصاحبه خود تاکید کرده «تمرکز ما اکنون بر مردم ایران است». خانم هیلی می‌گوید «آن‌ها تظاهرات کرده‌اند، آن‌ها اعتراض کرده و گفته‌اند خواستار زندگی بهتری هستند… [حکومت ایران] باید در نهایت تصمیم بگیرد. ولی در نهایت ما نمی‌توانیم اجازه بدهیم آن‌ها هیچ‌گونه برنامه اتمی داشته باشند».

طی ماه‌های اخیر اعتراضات و تظاهرات مختلفی در شهرهای ایران صورت گرفته‌است. پس از خروج آمریکا از برجام دور نخست تحریم‌ها بازگشته و تحریم‌های نفتی نیز قرار است در آبان‌ماه اجرایی شوند. در این زمان ارزش پول ملی ایران، بهای ارز، طلا، و کالاهای دیگر دستخوش تغییراتی بی‌سابقه شده‌است. هرچند جرقه اولیه تظاهرات اعتراضی نیز مسائل اقتصادی بود، اما در آن‌ها شعارهایی علیه رهبر جمهوری اسلامی و دیگر نهادها و مقام‌های ارشد ایران، علیه اقدامات و فعالیت‌های خارجی ایران و یا در حمایت از حکومت پهلوی سر داده شده‌است.

سفیر آمریکا در سازمان ملل در بخشی از مصاحبه‌اش به وضعیت سوریه نیز پرداخته و می‌گوید «همان‌طور که گفته‌ایم، سوریه، روسیه و ایران… دو بار گفتیم از سلاح‌های شیمیایی استفاده نکنید، دو بار استفاده کردید و رئیس‌جمهوری ترامپ دوبار دست به اقدام زد؛ مجددا ما را آزمایش نکنید».

در یکی دو هفته اخیر مقام‌های آمریکایی گفته‌اند شواهد و مدارکی دارند که نشان می‌دهد نیروهای دولتی برای استفاده از جنگ‌افزار شیمیایی در جریان حمله به ادلب آماده می‌شوند. آمریکا چند بار در مورد استفاده از سلاح‌های شیمیایی هشدار داده و تاکید کرده همان‌طور که قبلا اقدام کرد این بار هم دست به واکنش خواهد زد. در عین حال وضعیت ادلب و حمله احتمالی اسد و متحدانش به آن، با نگرانی جدی سازمان ملل و نهادهای فرادولتی روبه‌رو است.

جان بولتون
بیشتر بخوانید:

بولتون: حملات شیمیایی در سوریه با واکنش شدیدتری روبه‌رو خواهد شد

دولت سوریه همواره استفاده از سلاح‌های شیمیایی را رد کرده یا می‌گوید مدارک در این مورد «ساختگی» است. سفیر روسیه در آمریکا اوایل شهریور ماه خواستار «ارائه فوری مدارک» در مورد استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط دولت سوریه شده بود و گفته بود «ما در مورد پیام‌هایی که طرف آمریکایی ارسال می‌کند و ظاهرا حاکی از آماده‌سازی حملات تازه‌ای به بهانه «استفاده از سلاح‌های شیمیایی» توسط [دولت] سوریه است، جدی‌ترین نگرانی خود را ابراز کرده‌ایم».

پیش از این سازمان ملل اتهام‌هایی را در مورد استفاده از سلاح شیمیایی متوجه دولت سوریه و گروه حکومت اسلامی کرده بود؛ از جمله حملات سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ و یا گزارشی دیگر از آبان ماه سال پیش که حکومت بشار اسد را متهم به حمله شیمیایی به خان شیخون کرده بود.

جان کری: در دو سال اخیر چندین بار با ظریف دیدار کرده‌ام


جان کری٬ وزیر پیشین خارجه آمریکا
جان کری٬ وزیر پیشین خارجه آمریکا

جان کری٬ وزیر پیشین خارجه آمریکا گفته است که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ چندین بار با محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه ایران٬ دیدار داشته و سعی کرده است بفهمد که چطور می‌توان مسائل را با ایران حل و فصل کرد. وی اما تاکید کرده که با رویکرد کنونی دولت ترامپ٬ مذاکره با ایران امکان‌پذیر نیست.

جان کری رو چهارشنبه٬ ۲۲ شهریور در مصاحبه رادیویی با هیو هیوویت٬ گوینده شبکه رادیویی «سِیلِم» گفت که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ سه یا چهار بار در کنفرانس‌ها و نشست‌های مختلف با محمدجواد ظریف دیدار داشته و سعی کرده است از خلال صحبت‌های وی بفهمد که ایران برای ایجاد تغییرات مثبت در خاورمیانه٬ از جمله یمن و سوریه٬ حاضر است چه کارهایی انجام بدهد.

وی توضیح داد: «من با آقای ظریف خیلی صریح بودم. به او گفتم٬ ببینید٬ شما باید متوجه باشید که دنیا از مسائل شما٬ از جمله موشک‌هایتان٬ حزب‌الله و وضعیت یمن راضی نیست. شما دارید از یک کشمکش مداوم در یمن حمایت می‌کنید.»

 رییس جمهوری آمریکا ابراز امیدواری کرده است ایران برای توافق جدیدی با واشینگتن وارد مذاکره شود.
بیشتر بخوانید:

ترامپ: خروج آمریکا از برجام باعث تغییر رفتار ایران در منطقه شده است

آقای کری خاطر نشان کرد که ایران حاضر است برای حل مسائل مذاکره کند٬ اما در ادامه افزود: «اولا الان به نظر می‌رسد که دولت [آمریکا] بدون ملاحظه تصمیم گرفته است که استراتژی تغییر حکومت در ایران را دنبال کند٬ اقتصاد [ایران] را در هم بشکند و ایران را هرچه بیشتر منزوی کند. ثانیا٬ این نگرش شرایط را برای مذاکره با هر رهبر ایرانی‌ای بسیار سخت و حتی غیر ممکن می‌کند٬ زیرا آن‌ها حاضر نیستند با سرسپردگی وارد مذاکره شوند. این اتفاق نخواهد افتاد.»

این اظهارات در حالی مطرح شده است که دولت ایالات متحده تا کنون بارها تاکید کرده است که به دنبال تغییر حکومت در ایران نیست.

جان بولتون٬ مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ٬ اواخر اردیبهشت‌ماه گفت که تغییر حکومت در ایران در حال حاضر در «دستور کار» دولت دونالد ترامپ قرار ندارد و مایک پومپئو٬ وزیر خارجه آمریکا اوایل خرداد ماه تاکید کرد که فشار دولت ترامپ بر ایران برای تغییر رژیم نیست.

در همین خصوص جیم متیس٬ وزیر دفاع آمریکا نیز اوایل مردادماه گفت که واشینگتن هیچ سیاستی برای دنبال کردن تغییر رژیم در ایران ندارد و افزود که تمامی اقدامات در نظر گرفته شده علیه ایران٬ واکنشی به رفتارهای تهدید آمیز ایران در خاورمیانه است.

حسین دهقان می‌گوید که در یمن «حضور نظامی نداریم و نخواهیم داشت»، ولی یمنی‌ها «هر چه نیاز داشته باشند، به آنان می‌توانیم بدهیم».
بیشتر بخوانید:

مشاور رهبر ایران: آماده حمایت نظامی از سوریه برای مقابله با آمریکا هستیم

در این خصوص٬ جان کری نیز روز چهارشنبه به درگیری‌ها در سوریه اشاره کرد و ضمن حمایت از هشدار دولت ترامپ به استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه٬ بر یافتن راه حل سیاسی برای بحران سوریه تاکید کرد و گفت: «مردم باید بفهمند که بدون طرف شدن با ایران و روسیه٬ نمی‌توان به یک توافق سیاسی در سوریه رسید٬ زیرا آن‌‌ها حضورشان در سوریه از لحاظ تعداد و نیرو از ما پررنگ‌تر است.»

وی در ادامه بشار اسد٬ رئیس جمهور سوریه٬ را یک «جنایتکار جنگی» خواند و گفت: «من فکر می‌کنم روس‌ها و ایرانیان با حمایتشان از اسد٬ از حد گذشته‌اند٬ زیرا از این مرد و فعالیت‌های جنایتکارانه‌ جنگی‌اش حمایت کرده‌اند.»

واشینگتن در چند وقت اخیر بارها در خصوص حمله نیروهای حامی بشار اسد به ادلب و امکان استفاده از سلاح شیمیایی در این حمله هشدار داده است.

در آخرین مورد٬ نیکی هیلی٬ سفیر آمریکا در سازمان ملل روز سه شنبه٬ ۲۰ شهریور٬ ایران و روسیه را متهم کرد که در پی ویرانی‌ ادلب هستند و هشدار داد که هر گونه حمله به این استان عواقب سهمگینی به دنبال خواهد داشد.

جان کری در این گفت‌و‌گوی رادیویی ضمن تاکید به یافتن پاسخی غیرنظامی برای سوریه خاطرنشان کرد که پیشتر ایران و روسیه با قطعنامه شورای امنیت در خصوص یافتن راه حلی دیپلماتیک برای مسئله سوریه موافقت کرده بودند.

اشاره وی به قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت است.این قطعنامه ۲۲۵۴ سال ۱۳۹۴تصویب شد و بر اساس آن قرار بود علاوه بر برقراری آتش بس، زمینه مذاکرات بین نمایندگان گروه‌های مخالف حکومت بشار اسد و مقام‌های دولت سوریه برای تشکیل دولت انتقالی فراهم شود.

جان کری: برجام شرایط را برای مذاکرات بعدی فراهم می‌کرد

آقای کری در ادامه صحبت‌هایش در حمایت از توافق هسته‌ای٬ برجام٬ گفت که این توافق خللی در دیگر تحریم‌های آمریکا علیه ایران وارد نکرد و در کنار این توافق٬ تحریم‌ها علیه فعالیت‌های موشکی٬ ارسال تسلیحات به یمن و وضعیت حقوق بشر ایران همچنان پابرجا ماند.

وی توضیح داد: «ما آن تحریم‌ها را حتی در جریان مذاکرات برجام مطرح کردیم. بنابراین هیچوقت در خصوص مسئول شناختن ایران در این حوزه کوتاه نیامدیم٬ ولی باور ما این بود که اگر با ایرانی طرف باشیم که سلاح اتمی ندارد یا در مسیر ساخت سلاح اتمی گام بر نمی‌دارد٬ شرایط برای مذاکره راجع به سایر مسائل مساعدتر است.»

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران می‌گوید ممکن است برخی از محدودیت‌های برجامی را به حال تعلیق در بیاوریم.
بیشتر بخوانید:

صالحی: یک سالن پیشرفته ساخت سانتریفوژ مدرن راه‌اندازی شده است

وزیر پیشین خارجه آمریکا افزود: «من فکر می‌کنم بهتر بود که به آقای ترامپ توصیه می‌شد که برجام را نگه دارد. با وجود برجام٬ چین٬ روسیه٬ فرانسه٬ آلمان و بریتانیا با شما متحد می‌ماندند. بنابراین شما برجام را نگه می‌داشتید و بعد به ایرانی‌ها می‌گفتید٬ ما به شما گفته بودیم که مسائل دیگرتان را باید متوقف کنید. [در آن شرایط می‌گفتید] من به شما دو سال یا یک سال یا هر چند وقت دیگر فرصت می‌دهم. ما مایلیم بر سر این مسائل هم مذاکره کنیم٬ اما اگر شما در این فرجه این کار را نکنید٬ من از این توافق [برجام] خارج می‌شوم.»

دونالد ترامپ که بارها از توافق هسته‌ای به عنوان «بدترین» توافق آمریکا یاد کرده است٬ ۱۸ اردیبهشت‌ماه از برجام خارج شد و تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را بار دیگر اجرایی کرد.

دولت کنونی آمریکا معتقد است که این توافق اشکالاتی داشت که به گفته واشینگتن منجر به پیشبرد برنامه موشکی ایران و همچنین دوام اقدامات بی‌ثبات کننده جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه شده بود.

آقای ترامپ از زمان خروج برجام چندین بار اعلام کرده است که حاضر است برای دست یافتن به یک «توافق واقعی»٬ با ایران مذاکره کند٬ پیشنهادی که تا کنون از سوی ایران رد شده است.