خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
به گزارش «تابناک» روزنامه‌های امروز چهارشنبه ۲۷ فروردین در حالی چاپ و منتشر شد که گزارش تفریغ بودجه ۹۷ و بمب های خبری آن که روز گذشته در گزارش عادل آذر در مجلس باز شد در بیشتر روزنامه‌های امروز با تیتر‌ها و عناوین متنوعی برجسته شده است.
روزنامه اعتماد با عبارت قصه پرغصه گم شدن ۴/۸ میلیارد دلار ارز دولتی، جوان با گزارش تفریغ بودجه از تفریق بودجه، شرق با سیاهه تخلفات و وطن امروز با شهادت دیوان محاسبات علیه ارز جهانگیری این موضوع را در صفحات نخستشان به عنوان تیتر یک برگزیده اند.
دیگر موضوعات مهم روزنامه‌ها که در صفحات نخست برجسته شد، عبارت بود از وام یارانه بگیران قرض‌الحسنه شد (ایران)، لابی چراغ خاموش قالیباف بدون رعایت فاصله مجاز (ابتکار) و تله برای قالیباف (شرق).
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛
تکمیل مرخصی زندانیان با عفو عید فطر
صالح نیکبخت، حقوقدان در بخشی از سرمقاله امروز روزنامه شرق با عنوان تکمیل مرخصی زندانیان با عفو عید فطر نوشت: شایعه ابتلای گسترده زندانیان به بیماری کرونا و اطلاع‌رسانی محدود در تکذیب و رد آن، از‌این‌رو اهمیت دارد که نفس زندانی‌بودن افراد و محدودیت آمدورفت زندانیان و فقدان شرایط استفاده از هوای سالم و متناسب‌نبودن فضای فیزیکی زندان‌ها با جمعیت آنها، عملا زندانیان را در معرض خطر‌های فراگیر قرار می‌دهد. در اوایل دهه ۸۰ که هنوز انجمن دفاع از حقوق زندانیان فعالیت می‌کرد و این انجمن کم‌وبیش از شرایط، امکانات و جمعیت زندانیان آگاه بود، چنین ارزیابی می‌شد که سطح زندان‌ها فقط تکافوی یک‌چهارم جمعیت کیفری را دارد؛ آن‌هم در شرایطی که نبودن فاصله فیزیکی میان زندانیان، خطر آنی نداشت و مانند امروز نداشتن این فاصله به خطر اصلی برای ابتلا به بیماری تبدیل نشده بود. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و اعتراض‌های سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ که موجب بازداشت و محکومیت گروهی شده است، همراه با افزایش زندانیان پرونده‌های مالی (چک) و مواد مخدر و… عملا فضای فیزیکی زندان‌ها محدودتر و تناسب آن با جمعیت زندانیان غیرقابل‌قبول شده است. حتی اگر تراکم جمعیت کنونی را متناسب با شمار زندانیان نیمه اول دهه ۸۰ بدانیم، برای اجتناب از خطر بیماری کرونا باید جمعیت زندانیان به یک‌هشتم جمعیت فعلی کاهش یابد.
اگرچه طبق اعلام رسمی سخنگوی قوه قضائیه، ۱۰۳ هزار نفر یا بیشتر مشمول عفو شده یا با اعطای مرخصی آزاد شده‌اند، برای به‌دست‌آوردن نتایج مطلوب و پیشگیری از اعتراض زندانیان، می‌توان با بهره‌گیری از دو اقدام مثبت قوه قضائیه در اواخر سال گذشته، هم مشمولان عفو به‌سرعت آزاد شوند و هم به تمام زندانیان به‌جز زندانیانی که مرتکب جرائم خشن شده و امنیت عمومی را به خطر انداخته یا در جرائم سازمان‌یافته شرکت داشته‌اند، مرخصی داده شود و این مرخصی‌ها تا رفع خطر کرونا تمدید شود. در این میان باید به همه زندانیان سیاسی بدون توجه به میزان مجازات آنان مرخصی داد.
وقتی افرادی به اتهام اختلاس، احتکار کالا و سایر جرائم اقتصادی می‌توانند به مرخصی بروند، چرا زندانیان سیاسی نباید از این امکان بهره‌مند شوند؟ اعطای مرخصی به این گروه، چه خطری برای جامعه خواهد داشت؟ وانگهی به لحاظ شرایط بحرانی کنونی و خطری که ابتلای زندانیان به بیماری، جامعه را تهدید می‌کند، جای آن دارد که این خطر و بیم انتقال آن به زندانیان و حتی مسئولان زندان و سربازان در حال خدمت در سازمان زندان‌ها مدنظر قرار داده شود و جز موارد استثنائی پیش‌گفته، اعطای مرخصی به همه زندانیان واجد شرایط در دستور کار قرار گیرد و از ریاست قوه قضائیه درخواست می‌شود پیشاپیش به مناسب عید فطر، جمع گسترده‌ای از زندانیان مورد عفو قرار گیرند.
ارزیابی‌های مثبت و منفی از واگذاری بزرگ شستا
روزنامه خراسان طی گزارشی کوتاه درباره ارزیابی‌های مثبت و منفی واگذاری شستا در شماره امروز خود نوشت: اطلاعیه عرضه اولیه شستا سرانجام در صبح روز سه شنبه منتشر شد. اطلاعیه‌ای که طبق آن ۱۲ درصد معادل ۹.۶ میلیارد سهم از سهام شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی به قیمت هر سهم ۸۶۰ تومان، فردا عرضه خواهد شد. به گزارش خراسان، با توجه به سابقه حضور در عرضه‌های اولیه پیشین، انتظار می‌رود حدود دو میلیون نفر در این عرضه اولیه شرکت کنند. با لحاظ این موضوع که ۲ درصد از سهام مختص صندوق‌های سرمایه گذاری و ۱۰ درصد برای همه افراد دارای کد بورسی است، به هر نفر حدود چهار هزار سهم برسد. البته این در صورتی است که همه با نقدینگی موردنیاز (حداقل حدود ۳.۵ میلیون تومان) در این عرضه شرکت کنند. اما اگر مشارکت کنندگان کمتر باشند یا کمتر از سقف سفارش بدهند، ممکن است به افراد دیگر سهم بیشتری برسد. در اطلاعیه عرضه سهمیه هر نفر ۱۰ هزار سهم اعلام شده است و هر نفر می‌تواند این مقدار سفارش را ثبت کند، اما سهمیه نهایی، بعد از مشخص شدن کل مشارکت کنندگان تعیین خواهد شد. دیروز، به خصوص در دقایق ابتدایی معاملات، فشار فروش سنگینی در بیشتر نماد‌های بازار ایجاد شد که ناظران آن را متاثر از اعلام عرضه اولیه شستا و تلاش بورس بازان برای نقدکردن سهام و تامین نقدینگی موردنیاز برای شرکت در این عرضه اولیه دانستند.
برخی انتقاد‌ها درخصوص عرضه اولیه شستا
برخی می‌گویند عرضه ۱۰ درصد از سهام شستا به صورت خرد را نمی‌توان خصوصی سازی دانست. این در حالی است که اصولا هدف از واگذاری شستا را نمی‌توان خصوصی سازی دانست. سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک صندوق بیمه و بازنشستگی، نیاز دارد بخشی از منابع خود را سرمایه گذاری کند و لذا داشتن یک شرکت سرمایه گذاری برای این سازمان خصولتی ضروری است. واگذاری خود شستا به این معنی است که تامین اجتماعی، پول خود را در شرکتی دیگر یا با ایجاد شرکت سرمایه گذاری دیگری، سرمایه گذاری کند! موضوع خصوصی سازی در شستا را باید در شرکت‌های عملیاتی زیرمجموعه این سازمان جست وجو کرد. به نحوی که مداخله در امور اجرایی و مدیریت شرکت‌ها به حداقل برسد و این شرکت صرفا سهامدار درصدی شرکت‌ها باشد. عرضه سهام خود شستا در بورس، آثار مهمی در شفاف سازی عملکرد این صندوق برای بازنشستگان خواهد داشت. اما انتقاد دیگر که بسیار هم درست و به جا به نظر می‌رسد مربوط به هسته معاملات بورس است. معامله در بورس و فرابورس، این روز‌ها به دلیل حجم بالای معاملات و ظرفیت پایین هسته معاملات، عملا در برخی ساعات و دقایق غیرممکن می شود. در این شرایط عرضه شرکت‌های بزرگ که حجم معاملات و سفارشات بالایی در ادامه در پی خواهد داشت و افرادی بیشتری را هم به بورس می‌کشاند، عملا ایجاد فشار بیشتر بر هسته معاملات را در پی خواهد داشت.
آیا مدیران دولتی هم همپای مردم هزینه هایشان را کم کرده اند؟
علی تاجرنیا، کارشناس مسائل سیاسی طی یادداشتی با عنوان تشدید فقر در پسا کرونا در شماره امروز روزنامه جهان صنعت نوشت: مطالعات میدانی خصوصا در شهر تهران که اصلی‌ترین مرکز تولید ثروت در کشور است نشان می‌دهد که ما به شرایط باثبات در خصوص مبارزه با کرونا نرسیده‌ایم. ترس دولت از بابت ناتوانی در حمایت از اقشاری که در شرایط جدید دچار مشکلات اقتصادی شدند وجود دارد، اما بدون شک این مساله باعث پیچیده شدن شرایط بیماری خواهد شد و چه‌بسا تبعات اقتصادی هم شاید به مراتب سنگین‌تر باشد. یک ضرب‌المثل است که می‌گوید «ازقضا سرکنگبین صفرا فزود» یعنی اینکه اگر چه کار دولت به جهت کمک به مشاغل است، اما در نهایت به نظر می‌آید که این تصمیم مقداری عجولانه است. باید مسیر تولید در کشور و رونق اقتصادی از جهات دیگری هم دنبال شود. بخش‌هایی که وضعیت کشور را به این شرایط رساندند باید پاسخگو باشند.
واقعیت آن است که بخشی در دست دولت نیست، اما به هر حال نگرانی‌هایی در جامعه علمی کشور ایجاد کرده که نکند این آزادسازی فعالیت‌ها منجر به افزایش یکسری مشکلات شود. اما در این میان بسته‌های اقتصادی در حمایت از آسیب‌دیدگان مطرح می‌شود که بیشتر به یک جوک شباهت دارد. در جا‌هایی که کشور‌های دیگر کمک‌های قابل توجهی به مردم می‌کنند کشور ما وام یک میلیون تومانی با سود ۱۲ درصد را مطرح می‌کند که البته بعد تصمیم به قرض‌الحسنه بودنش گرفته شد، اما به هر حال این پول از یارانه مردم کاسته می‌شود. این روند هیچ کمکی به مردم در شرایط پیش‌آمده نمی‌کند بلکه بدون شک این مساله موجب تورم می‌شود و مشکلات را هم بیشتر می‌کند. دولت باید خیلی صریح‌تر و شفاف‌تر به عواملی بپردازد که باعث ایجاد چنین شرایطی شده. ما می‌دانیم دولت پرداخت کمک‌های جدی به مردم ندارد، اما اینکه چرا امروز شرایط کشوری که می‌توانست بزرگ‌ترین اقتصاد‌های منطقه به لحاظ داشتن منابع زیرزمینی و هم نیروی فعال، جوان و کارآمد باشد چنین است؟ متاسفانه نگاهی که در دولت وجود دارد نگاه حل محلول‌هاست.
دولت باید خیلی شفاف با مردم مطرح کند که چرا امروز وضعیت کشور به اینجا رسیده و برجام با شکست روبه‌رو شده و ما امروز دچار چنین شرایطی هستیم. متاسفانه با محافظه‌کاری و ملاحظه‌کاری شرایط کشور امروز به گونه‌ای شده که ما اگر اقلام حداقلی حفاظتی را برای مردم تامین کنیم باید خیلی خوشحال باشیم در حالی که بدون شک از نظر اقتصادی شرایط موجود دوام زیادی نخواهد داشت مگر اینکه بتوانیم منابع بیشتری تولید و خلق کنیم و این راهش تعامل با دنیا و برداشتن تحریم‌هاست. تا زمانی که این اتفاق نیفتد قطعا شرایط بدتری در سال ۹۹ خواهیم داشت.
در طول سه سال گذشته ارز و تورم چندین برابر در کشور افزایش پیدا کرده است. نه حقوق حقوق‌بگیران جزء و نه درآمد کسانی که در بخش خدمات کار می‌کنند که بیش از ۵۰ درصد اقتصاد کشور هستند هیچ‌گونه افزایشی متناسب با این تورم نداشتند. آیا خود مدیران و مجموعه حاکمیت و دولت متناسب با شرایط دشوار کشور هزینه‌هایشان را کنترل کردند؟ آیا بودجه‌های مربوط به مسائل تشریفات در نهاد‌های مختلف کم شده یا تغییری کرده است؟ آیا پرواز‌های اختصاصی مقامات دولتی کم شده است؟ آیا رانندگان شخصی و خودرو‌های شخصی کاهش یافته؟ نمی‌شود در کشوری که این همه مساله و مشکل دارد از مردم بخواهیم تحمل کنند، ولی دولتمردان ما هیچ تغییری در زندگی‌شان داده نشود. متاسفانه شرایط کشور دشوار است. حتی روز‌های آینده و بعد از کنترل کرونا دشوارتر خواهد بود. آنچه مردم را بیشتر اذیت می‌کند این است که طبقه متوسط به شدت ضعیف می‌شود و در عین حال ناعدالتی وجود دارد، اما کسانی که در مسئولیت هستند این تغییرات را حس نمی‌کنند.
