خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
آوار برف، دپوی خودرو‌ها و هراس از ریزش بهمن، موج بدون توقف سندرز، تداوم رکود مسکن؟، چالش‌های حضانت فرزندان، ناکامی بازنشستگان در میدان «تلفیق»، مردم‌داری حاج قاسم به مثابه یک روش، نرخ تورم ٩٩ به چه عددی می‌رسد؟، آغاز رقابت ۷ هزار داوطلب بهارستان، خطر تخریب میراث فرهنگی با حضور گردشگران، افزایش ۱۵ هزار تومانی گوشت قرمز طی ۲ هفته! و امارات سعودی‌ها را دریمن تنها گذاشت، از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛
مدیریت بحران متهم است؟
عباس استاد تقی زادی کارشناس مدیریت بحران طی یاداشتی در شماره امروز آفتاب یزد نوشت: این روز‌ها در شهر‌های شمالی کشور دچار بحران شده‌ایم و برخی می‌گویند چرا با وجود اینکه هواشناسی پیش از این هشدار داده بود، اما باز هم مدیریت بحران درستی در این خصوص صورت نگرفته است؟ واقعیت این است که باید چند نکته را به طور کلی در رابطه با هواشناسی بدانید. معمولا هشدار‌های هواشناسی یا به صورت اطلاعیه است یا به صورت اعلامیه و یا اخطاریه. وقتی شرایط بحرانی پیش‌بینی شود هشدار‌های هواشناسی به صورت اخطاریه خواهد بود، اما متاسفانه مشکل اینجاست که این اخطاریه‌ها خیلی دقیق و کاربردی نیستند.
مثلا در هواشناسی هشدار داده می‌شود که وزش باد شدید خواهیم داشت، اما گفته نمی‌شود که شدت این باد چقدر است! باد از سرعت ۵۰ کیلومتر بر ساعت شدید محسوب می‌شود تا ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت! در چنین شرایطی رسیدگی و آمادگی برای بحران سخت خواهد بود.
نکته دیگر این است که هشدار‌های هواشناسی نقطه جغرافیایی را به صورت دقیق مشخص نمی‌کنند، مثلا گفته می‌شود در دامنه‌های جنوبی البرز با بارش برف رو به رو خواهیم بود. در حالی که دقیقا مشخص نیست منظور از دامنه جنوبی البرز کجاست و این شرایطی را ایجاد می‌کند که مدیریت بحران دچار سردرگمی‌شده و نمی‌داند دقیقا کدام شهر را باید مورد پوشش قرار دهد، چون از قزوین جزو دامنه‌های جنوبی البرز محسوب می‌شود تا خیلی جا‌های دیگر. مدیریت بحران که نمی‌تواند چندین استان را به صورت آماده‌باش درآورد تا در نهایت ببیند در کدام استان با بحران رو به رو خواهیم بود!
نکته دیگری هم که باید موردنظر قرار بدهیم این است که در هشدار‌های هواشناسی گفته می‌شود اقدامات لازم صورت بگیرد، اما مشخص نمی‌کند مدیریت بحران دقیقا چه اقدامات لازمی‌را باید صورت دهد، به نظر من این ۳ مورد، مواردی هستند که در اطلاعیه‌های سازمان هواشناسی وجود دارند و باید دقت در این موارد افزایش یابد. در اصل این موضوع را باید مدنظر قرار بدهیم که اطلاعیه‌ها، اعلامیه‌ها و اخطاریه‌های سازمان هواشناسی از نظر منطقه جغرافیایی، شدت و حدت و همچنین عملی بودن اقداماتی که باید در حین حادثه صورت بگیرد، خیلی دقیق نیستند.
در کشور‌های پیشرفته بسته به امکانات و سیستم‌های سخت افزاری و نرم افزاری هر کشور میزان دقت این نوع هشدار‌های هواشناسی متفاوت است. نرم افزار‌ها و سخت افزارهای مختلف، اطلاعات بیشتری می‌توانند در اختیار سازمان‌های هواشناسی قرار دهند و این موضوع دقت را در پیش بینی‌های آن‌ها افزایش می‌دهد. برای مثال در رابطه با سیل برخی از کشور‌های پیشرفته دقیقا حجم بارش و مناطقی که قرار است بارش در آن‌ها صورت بگیرد، با توجه به سامانه‌های هشدار سریع سیل مشخص می‌کنند، اما متاسفانه ما اصلا چنین سامانه‌ای در کشور نداریم؛ بنابراین در چنین شرایطی نمی‌توانیم همه انگشتان اتهام را به سمت مدیریت بحران کشور نشانه برویم.
مثل هاشمی یا مثل گوینده «تَکرار»؟!
روزنامه جوان در ستون ویژه‌های امروز خود با عنوان مثل هاشمی یا مثل گوینده «تَکرار»؟! نوشت: روزنامه آرمان که به روزنامه خانواده آیت‌الله هاشمی معروف است، در یادداشتی اصلاح‌طلبان را سرزنش کرده که در غیاب آیت‌الله هاشمی و به جای عمل به درس‌های باقی مانده از او، «بازهم گویا نوبت اجتهاد‌های شخصی برخی اصلاح‌طلبان مشابه انتخابات ۸۴؛ رسیده که یا نسخه «اصرار نکنید!» برای کناره‌گیری از انتخابات بپیچند یا از «بازی دوسر انتخابات ۹۴» دم بزنند تا خدای نکرده در انتخابات ۹۸ ثلمه‌ای به اعتبار «تَکرار می‌کنم» وارد نشود.» کنایه او مشخصاً به حامیان محمد خاتمی است؛ کسی که در انتخابات قبلی از مردم خواست رأی قبلی خود را «تَکرار» کنند.
در ادامه این یادداشت، باز هم با کنایه می‌خوانیم: «عجبا که این‌ها چه زود فراموش کرده‌اند که آیت‌الله هاشمی برای بازشدن همین مسیر امید انتخاباتی در اوج ناامیدی‌های سال ۹۲، صلاحیت ۶۰ ساله خود را هم فدا کرد، ولی امروز عده‌ای که از نردبان فداکاری او در سه انتخابات اخیر بالا رفته‌اند، در پی حفظ آبروی خود افتاده‌اند.»
نویسنده یادداشت پیروزی‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان را نتیجه ایستادگی و فداکاری هاشمی می‌داند و درخواست می‌کند که به همان روش هاشمی عمل شود: «این درست که آیت‌الله هاشمی دیگر نیست، ولی آیا آموزه‌های او را باید به این سرعت از یاد برد؟ مگر آیت‌الله هاشمی نمی‌گفت: راهی جز «صندوق‌های رأی برای تغییر و اصلاحات» نیست؟ مگر از سال ۹۴ تا امروز دنیا به پایان رسیده که اینگونه نسخه ناز و نیاز برای انتخابات می‌پیچید؟ جمهوری اسلامی، فردا ندارد؟ یادتان رفته در دوران احمدی‌نژاد به کجا می‌رفتیم؟ و این هاشمی بود که قریب یک دهه ایستاد تا ورق را برگرداند. ناامیدی امروز بیشتر است یا ناامیدی قبل از انتخابات ۹۲؟ امیدتان کمتر شده یا فیل‌تان یاد هندوستان افتاده؟ کدام رد صلاحیت شده امروز، صلاحیتش حتی به‌قدر نیمی از صلاحیت آیت‌الله هاشمی می‌رسد؟ آیت‌الله هاشمی را رد صلاحیت کردند، چه کرد؟ قهر کرد و نسخه «اصرار نکنید» پیچید؟ یا مردانه ایستاد و گفت: شورای نگهبان کار خودش را بکند و من کار خودم را می‌کنم! و با همین ایمان راسخ انتخابات ۹۲ را با اطمینان قلبی به همراهی مردم برد. انتخابات ۹۴ هم آمدند راهش را سد کنند، اما او بازهم عقب ننشست. این‌بار دامنه اعتدال را بازتر کرد و با جذب اصولگرایان معتدل کاری کرد تا هر که در لیست هاشمی نبود، رأی نیاورد. این راه هاشمی در انتخابات است حالا اصلاحات می‌خواهد راه خودش را برود، برود! قبلاً رفته و نتیجه‌اش را هم دیده‌اند. اگر بازهم بروند همان نتیجه را خواهند دید. فقط بدانند شطرنج هاشمی در انتخابات بازهم نتیجه می‌دهد… امروز وقت بازی‌های سیاسی نیست.»
چرا گهگاه شایعه استعفای روحانی مطرح می‌شود؟
اسماعیل گرامی‌مقدم طی یادداشتی با عنوان تنورِ داغ شایعات در شماره امروز اعتماد شایعه استعفای روحانی در آستانه ۲۲ بهمن را موضوع نوشته خود قرار داد و نوشت: در حالی که چند روز به برگزاری راهپیمایی ۲۲ بهمن مانده بود، دوباره شایعه استعفای رییس‌جمهور مطرح شد. روزی که باید نشان‌دهنده همبستگی و اتحاد مقابل دشمن خارجی باشد، باز هم داخل کشور عده‌ای از مخالفان دولت این شایعه را بر سر زبان‌ها انداختند که رییس‌جمهوری بنای استعفا دارد و زمینه ایجاد تفرقه داخل کشور را فراهم کردند. هرچند علی ربیعی سخنگوی دولت روز گذشته، پیشاپیش اینگونه شایعه‌سازی‌های بی‌اساس را که ممکن است دوباره هم مطرح شوند، تکذیب و اعلام کرد که دولت تا ۱۲ مردادماه ۱۴۰۰ کنار مردم است. پیش از بررسی علل و عوامل چنین شایعه‌سازی‌هایی باید به این نکته توجه داشته باشیم که اساسا دولت‌ها هنگامی که…
امکان اجرای قانون را نداشته باشند، مجبور به آن می‌شوند که نیم‌نگاهی هم به گزینه استعفا داشته باشند. مانند زمانی که در تصویب لوایح مجلس با موانعی ازجمله شورای‌نگهبان روبه‌رو می‌شوند. کما اینکه در شرایط کنونی هم آقای روحانی به انتخابات مجلس و عملکرد شورای نگهبان نقد داشته‌اند. بنابر این باید بگوییم که به‌طور کلی این نوع شایعه‌سازی‌ها ریشه در همین فشار‌هایی دارد که بر دولت‌ها وارد می‌شود.
ازسوی دیگر گاهی این شایعه‌ها ازجانب مخالفان دولت مطرح می‌شود. افراد و جناحی که از همان ابتدای کار دولت یازدهم، سیاست‌های این دولت را برنتافته و همواره به دنبال این بوده و هستند که دولت استعفا دهد.
در تحلیل علت این رویه مخالفان دولت باید بدوا به این نکته توجه داشته باشیم که آن‌ها از طرح این شایعه‌ها به‌دنبال این هدف هستند که در انتخابات آتی، بی‌آنکه مانعی بر سر راه خود داشته باشند، پیروز شوند. همچون شرایطی که اکنون در آستانه انتخابات یازدهمین دوره مجلس می‌بینیم و شاهدیم انتخاباتی بدون رقیب و با ردصلاحیت‌های گسترده در آستانه برگزاری است. نکته حایز اهمیت از این حیث آن است که اینگونه شایعه‌ها و شایعه‌سازی‌ها معمولا در زمان‌های خاصی در دستورکار مخالفان دولت قرار می‌گیرد. چنانکه در برهه خاص زمانی فعلی که دولت نسبت به اجرای قانون در انتخابات مجلس تحت فشار است و امکان برگزاری انتخاباتی که پیش‌بینی‌اش را می‌کرد، وجود ندارد، بار دیگر این شایعه‌ها مطرح شده و می‌شود. آن هم در حالی که بسیاری از همفکران دولت رد صلاحیت شده‌اند. بر این اساس به نظر می‌رسد چنین بزنگاه‌های سیاسی نیز خود باعث آن می‌شود که طیفی از مخالفان، دست به کار ساخت شایعه‌های بی‌اساس علیه دولت و رقبای سیاسی خود شوند. به این اعتبار باید بگوییم که متاسفانه در این شرایط این تنور شایعات است که داغ شده است.
