خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
کشورهای بالتیک (استونی، لتونی و لیتوانی)، لهستان و رومانی ۸۰ سال پس از امضای قرارداد مولوتوف – ریبنتروپ در سال ۱۹۳۹، از دولت‌های اروپایی خواسته‌اند تا در برابر رژیم‌های تمامیت‌خواه بایستند.
معاهده عدم تعرض آلمان نازی و شوروی شامل مادهٔ الحاقی بود که نقشهٔ اروپا را دگرگون می‌کرد.
پنجاه سال پس از امضای این قرارداد، بیش از دو میلیون نفر درکشورهای بالتیک در تظاهرات آرام ضد‌شوروی دست‌های یکدیگر را گرفتند.
بی بی سی فارسی/ زنجیر انسانی بالتیک باعث تقویت احساسات برای استقلال کشورهای این منطقه شد.
۲۳ اوت ۱۹۸۹ مردم در زنجیری انسانی به طول بیش از ۶۵۰ کیلومتر به مدت ۱۵ دقیقه، از تالین در استونی و در امتداد ریگا در لتونی تا ویلنیوس پایتخت لیتوانی دست‌های همدیگر را گرفتند.
- ‘استالین دو بار مانع از ترور هیتلر شد’
- ۱۹۱۳: وقتی هیتلر، تروتسکی، فروید و استالین همه یکجا بودند
- زنانی که در جنایات هیتلر سهیم شدند
با الهام از حرکت آنها، معترضان در هنگ‌کنگ هم اخیرا زنجیر انسانی ۴۰ کیلومتری تشکیل دادند. هفته‌هاست که هنگ‌کنگ در اعتراض به لایحهٔ استرداد مظنونان به چین درگیر ناآرامی است. این لایحه از آن زمان به تعلیق درآمده است.
پیمان مولوتوف-ریبنتروپ چه بود؟
تظاهر‌کنندگان زنجیر انسانی بالتیک برای اعتراض خود سالگرد پیمان شوروی و آلمان نازی را انتخاب کردند تا تأکید و توجه به این پیمان محرمانه باشد که باعث تجزیهٔ اروپا شد.
نام رسمی این پیمان، پیمان عدم تجاوز و بی‌طرفی بود اما در یکی از بند‌های آن که در مسکو با حضور وزیر خارجهٔ شوروی و آلمان نازی امضا شد قرار شد لتونی، استونی و فنلاند در اختیار اتحاد جماهیر شوروی قرار گیرند و چندی بعد لیتوانی هم به آنها اضافه شد. لهستان قرار بود تجزیه شود و بخشی از رومانی هم به شوروی سپرده شود.
در عرض چند روز نیروهای آلمان نازی لهستان را اشغال کردند و چیزی نگذشت که نیروهای شوروی هم به دنبال آن آمدند. پیمان عدم تجاوز منجر به این شد که نیروهای آلمان نازی در ژوئن ۱۹۴۱ روسیه را اشغال کنند.
- مردی که سیزده دقیقه با کشتن هیتلر فاصله داشت
- هیتلر چطور محبوب میلیون‌ها نفر شد
- گزارش از ‘امپراتوری شر’؛ عکس‌هایی از روسیه شوروی
پنج کشور عضو اتحادیهٔ اروپا چه می‌گویند؟
در بیانیه‌ای که به مناسبت هشتادمین سالگرد این پیمان از سوی وزرای امور خارجهٔ لهستان، رومانی و سه کشور بالتیک صادر شد، آمده است که پیمان مولوتوف ـ ریبنتروپ “تا چند دهه نیمی از اروپا را به بدبختی محکوم کرد.”
آنها می‌گویند خاطرهٔ قربانیان “ما را وادار می‌کند تا پیگیر عدالت تاریخی شویم و در سراسر قارهٔ اروپا آگاهی در برابر میراث رژیم‌های تمامیت‌خواه را گسترش دهیم.”
این کشورها همچنین نسبت به شکل گرفتن کارزارهایی با هدف دستکاری و تحریف تاریخ هشدار دادند.
با یادآوری سقوط پردهٔ آهنین این کشورها گفتند که ۳۰ سال پیش مردم آنها دگرگونی‌های دموکراتیکی را آغاز کردند و در نهایت توانستند ” اعضای توانمتد اتحادیه اروپا” شوند.
روسیه چه می‌گوید؟
در نمایشگاهی که اخیرا گشایش یافت اسنادی از سال ۱۹۳۹، از جمله پیمان هیتلر ـ استالین به نمایش در آمد.
مقامات روسیه گفتند که مقام‌های شوروی از فرانسه و بریتانیا خواسته بودند تا در برابر هیتلر با هم متحد شوند اما مذاکرات آنها به جایی نرسید.
سرگئی ناریشکین، رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه گفته است “سیاست‌های غیر‌مسئولانه و بزدلانه” بریتانیا و فرانسه، آلمان نازی را برای حمله به شوروی سوق داد.”
او اضافه می‌کند: “آلمان چون نمی‌خواست در دو جبهه بجنگد، امتیازات بی‌سابقه‌ای در جنگ لهستان برای تضمین بی‌طرفی به شوروی داد”.
در مراسم گشایش این نمایشگاه، سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه سخن گفت و تعدادی از کشورها را متهم به تصمیمات “کوته‌نظرانه با هدف تسلیم و سازش با هیتلر کرد.”
او گفت:” آنها ساده‌انگارانه حساب می‌کردند که جنگ به آنها نخواهد رسید و نیروهای غربی بازی دوگانه‌ای را در پیش گرفتند و تلاش کردند تا حملات هیتلر را به سوی شرق هدایت کنند. در آن شرایط، اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی ناچار بود خودش از امنیت ملی‌اش محافظت کند”.
