جمعه ۳۰ آذر ۱۳۹۷
«جواب رد» نتانیاهو به میانجی‌گری بین آمریکا و روسیه بر سر ایران و سوریه

رادیو فردا  وب‌سایت خبری آکسیوس روز پنج‌شنبه، ۲۹ آذرماه، در گزارشی از «پاسخ رد» نخست وزیر اسرائیل به پیشنهادی از طرف کرملین خبر داد که در صورت اجرا به همکاری آمریکا و روسیه و در نهایت خروج ایران از سوریه در ازای عدم تحریم می‌انجامید.

این گزارش تنها یک روز پس از آن منتشر شد که دونالد ترامپ با یک تصمیم درباره سوریه تمام متحدان آمریکا و حتی مقامات دولت خود را غافلگیر کرد.

آقای ترامپ روز چهارشنبه، ۲۸ آذرماه، با اعلام پیروزی در برابر گروه حکومت اسلامی، داعش، خاطرنشان کرد که دیگر دلیلی برای باقی ماندن در سوریه نمی‌بیند.

طبق این گزارش تازه به نقل از دو مقام اسرائیلی که به نام‌شان اشاره نشده، مشاور امنیت ملی ولادیمیر پوتین در شهریورماه گذشته به همتای اسرائیلی خود طرحی را ارائه کرده است که هدف اصلی و نهایی آن نزدیکی آمریکا و روسیه و همکاری بیشتر آنها در زمینه مسائل دوجانبه بود.

به گفته این دو مقام، «طرح پاتروشف» برگرفته از نام نیکلای پاتروشف، مشاور امنیت ملی پوتین، در واقع پیشنهادی بود برای اسرائیا تا نقش میانجی را میان آمریکا و روسیه ایفا کند.

به گفته یکی از این مقام‌ها، مسکو خواستار آن بود که اسرائیل «درهای واشینگتن را به رویش باز کند».

کرملین در این طرح پیشنهاد می‌کرد که از جمله مقدمات و شرایط خروج جمهوری اسلامی از خاک سوریه را فراهم کند، اما در ازای آن از آمریکا می‌خواست که دور دوم تحریم‌های خود علیه تهران را به اجرا درنیاورد.

آکسیوس اشاره نمی‌کند که مقامات جمهوری اسلامی از «طرح پاتروشف» و مفاد آن اطلاع داشتند یا خیر.

با خروج آمریکا از برجام، بخشی از تحریم‌هایی که ذیل این توافق لغو شده بود در مردادماه گذشته از سر گرفته شد و دور دوم آن نیز که نفت و مبادلات بانکی را هدف می‌گیرد از پنجم نوامبر، مطابق ۱۴ آبان، به اجرا گذاشته شد.

آن طور که در گزارش آکسیوس آمده است، شرط عدم تحریم تهران در ازای خروجش از خاک سوریه دقیقا نکته‌ای بود که به مذاق بنیامین نتانیاهو خوش نیامد و آن را رد کرد.

آکسیوس یک ماه پیش گزارش کرده بود که آقای نتانیاهو در جلسه غیرعلنی مجلس اسرائیل خبر وجود چنین طرحی را اعلام کرده، اما گفته است که این طرح هنوز «در حد یک ایده کلی است».

در گزارش ماه گذشته همچنین از قول نخست وزیر اسرائیل آمده بود که روسیه برای فراهم کردن خروج ایران از سوریه «به کمک دیگر قدرت‌های جهانی نیاز دارد».

اما از آنجا که به قول یکی از منابع آکسیوس متوقف کردن برنامه اتمی ایران «برای نتانیاهو… از هر چیزی بالاتر است»، نخست وزیر اسرائیل در نهایت پیشنهاد کرملین را رد کرده است.

آکسیوس در گزارش خود به پنج نکته کلیدی در «طرح پاتروشف» اشاره می‌کند: توقف تحریم‌های آمریکا علیه تهران، تعهد روسیه به بیرون راندن ایران و نیروهای وابسته‌اش از سوریه، عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از سوریه، آغاز دیالوگی بین مسکو و واشینگتن درباره تهران، و گسترش این دیالوگ به دیگر مسائل دوجانبه آمریکا و روسیه.

حال آمریکا اعلام کرده است که از سوریه خارج می‌شود، اما از خروج ایران از خاک سوریه خبری نیست.

این در حالی است که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، اوایل مهرماه گفته بود که تا هنگامی که نیروهای ایران از سوریه بیرون نروند، ارتش آمریکا در سوریه می‌ماند.

طرح پاتروشف چهار روز پیش از آن به اسرائیل ارائه شده است که هواپیمای نظامی ارتش روسیه در شامگاه ۲۶ شهریور با شلیک موشک از سامانه روسی اس ۲۰۰ که در اختیار پدافند سوریه است، در غرب سوریه ساقط شد و تمام ۱۵ خدمه پروازی آن کشته شدند.

این رخداد به بحرانی بین تل‌آویو و مسکو دامن زد که حل و فصل آن زمان برد و در نهایت هم مسکو روز اول مهر اسرائیل را متهم کرد در ماجرایی که به ساقط شدن هواپیمای نظامی در آسمان سوریه منجر شده روسیه را «گمراه کرده است».
منابع: آکسیوس، رادیوفردا/ ف. دو.