وطن امروز در مطلبی در راستای مطلب کیهان با تیتر «مادر تحریمها» که کنایهای به پرتاب بمب «مادر بمبها» در افغانستان دارد، تأکید میکند این تحریمها حتی روح برجام را نیز نقض میکند و در عین حال، راهکار مورد تأکیدش، توقف همه همکاریهای داوطلبانه و ازسرگیری برنامه هستهای با شتاب و سرعت بیشتر است. عبدالله عبداللهی در جمع بندی این مطلب وطن امروز نوشته است: «شیوه پاسخ به زیرپاگذاشتن برجام توسط آمریکا از جمله مواردی است که معمولاً پس از رخداد چنین مواردی درباره آن بحث میشود. به طور معمول، برخی مقامات دولتی از بند 36 برجام و پیگیری احتمالی آن برای شکایت به کمیسیون مشترک برجام سخن میگویند اما مساله آن است که اقدام در این چارچوب با توجه به مکانیزم شگفتانگیزی که برای پیگیری شکایتها در نظر گرفته شده، نهایتاً منجر به بازگشت کامل تحریمها علیه ایران خواهد شد!
با این حال، حداقل دولت ایران در شرایط فعلی میتواند با مدنظر قرار دادن بند 36 برجام و با توجه به آشکار و اساسیبودن عدم پایبندی طرف مقابل به تعهداتش، اجرای جزء یا تمام تعهداتش را متوقف کند. در بخشی از بند 36 برجام آمده است: «چنانچه موضوع کماکان به نحو مورد رضایت طرف شاکی فیصله نیافته باشد و چنانچه طرف شاکی معتقد باشد موضوع، مصداق «عدم پایبندی اساسی» میباشد، آنگاه آن طرف میتواند موضوع فیصله نیافته را به عنوان مبنای توقف کلی یا جزئی اجرای تعهداتش وفق برجام قلمداد کرده و یا به شورای امنیت سازمان ملل متحد ابلاغ نماید که معتقد است موضوع مصداق «عدم پایبندی اساسی» بهشمار میآید».
اما به موجب بند 3 قانون مصوب مجلس برای اجرای برجام، یعنی همان قانونی که دولت به موجب آن مجوز اجرای برجام را از پارلمان اخذ کرد، در چنین مواردی که این توافقنامه به صورت روشن توسط طرف مقابل نقض شده: «دولت ایران باید همکاری داوطلبانه را متوقف نماید و توسعه سریع برنامه هستهای صلحآمیز جمهوری اسلامی ایران را سامان دهد بهطوریکه ظرف مدت 2 سال ظرفیت غنیسازی کشور به یکصد و نود هزار سو افزایش یابد.»
صرفنظر از تکلیفی که مصوبه مجلس بر دوش دولت میگذارد و حتی صرفنظر از شروط نهگانه رهبر حکیم انقلاب، خود دولت ایران نیز به موجب بند 26 برجام رسماً اعلام کرده است: «ﺗﺤﻤﯿﻞ ﯾﺎ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﺗﺤﺮﯾﻢﻫﺎی ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه در ﭘﯿﻮﺳﺖ 2 ﯾﺎ وﺿﻊ ﺗﺤریمهای ﺟﺪﯾﺪ ﻫﺴﺘﻪای را ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻣﺒﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺗﻮﻗﻒ ﮐﻠﯽ ﯾﺎ ﺟزئی اﺟﺮای ﺗﻌﻬﺪات ﺧﻮد وﻓﻖ ﺑﺮﺟﺎم، ﺗﻠﻘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ کرد» بنابراین پرسش پیش روی امروز آن است که آیا در صورت اجرایی شدن این مصوبه، دولت ایران به تاکید خود در برجام نیز بیاعتنایی خواهد کرد یا خیر؟»
مهدی محمدی نیز در مطلب دیگری در همین روزنامه تحت عنوان «نسخه ترامپی 1929» که اشاره به قطعنامه 1929 دارد، همین خواسته را مطرح میکند و پس از شرح و تفسیر فراوان تاکید میکند: «… آمریکا منتظر است ببیند بر سر این موضوع چه میزان اختلاف داخلی ظهور خواهد کرد. کافی است فقط یک بار آقای روحانی مسیر 4 سال گذشته را کنار بگذارد و قاطعانه اجرای بخشی از تعهدات خود در برجام را متوقف کند. آن وقت خواهد دید که چگونه محاسبات آمریکا شروع به تغییر خواهد کرد.»