محمد ولد عبدالعزیز رئیس جمهوری موریتانی، دوشنبه ۲۵ ژوئیه، بیستوهفتمین نشست سران اتحادیه عرب را در نواکشوت افتتاح کرد.
جلسه افتتاحیه به خاطر تاخیر در رسیدن شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی امیر قطر، با تاخیر برگزار شد. یحیی ولد حدمین وزیر اول موریتانی، از امیر قطر استقبال کرد.
رئیس جمهوری موریتانی در جلسه افتتاحیه تاکید کرد که تروریسم، یکی از چالشهای اصلی جهان عرب است. او افزود تا زمانی که مناقشه فلسطین حل نشود، منطقه در بی ثباتی خواهد ماند.
رئیس جمهوری موریتانی، ریاست دورهای اتحادیه عرب را از شریف اسماعیل نخست وزیر مصر که به نمایندگی از عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری این کشور در نشست نواکشوت شرکت کرده بود، تحویل کرد.
احمد ابوالغیظ دبیرکل اتحادیه عرب هم در نشست افتتاحیه گفت: «در فعالیتم به عنوان دبیرکل اتحادیه، تمام تلاش خود را برای بی طرفی آن انجام خواهم داد».
دبیرکل جدید اتحادیه عرب، متعهد به «توسعه نقش اتحادیه در مرحله آینده» شد و خاطرنشان کرد: «مساله فلسطین، در صدر اولویتهای فعالیتهای عربی خواهد بود».
از سویی عمر حسن البشیر رئیس جمهوری سودان گفت: «بر حمایت خود از تلاشهای سازمان ملل متحد به منظور دستیابی به راهحلی مسالمتآمیز برای بحران سوریه تاکید میکنیم».
او همچنین بر حمایت کشورش از مشروعیت در یمن به ریاست عبد ربه منصور هادی، تاکید کرد.
او خاطرنشان کرد که ادعاهای دادگاه بینالمللی کیفری درباره سودان، ارتباطی با عدالت ندارد. او تاکید کرد که منطقه، مرحله خطرناکی را پشت سر میگذارذ و «امیدواریم به سمت شکاف بیشتر پیش نرویم».
از سویی عبد ربه منصور هادی، به حمایت عربی از مردم یمن و مشروعیت در این کشور، ارج نهاد. او گفت که حوثیها و علی عبدالله صالح با پشتیبانی ایران، به کودتا علیه مشروعیت و مردم، ادامه میدهند. او تاکید کرد که مردم یمن، همچنان در برابر شبهنظامیان فرقهگرا، مقاومت میکنند.
هادی گفت که برنامه صفوی، میخواهد هویت عربی یمن را پایمال کند. او خاطرنشان کرد که ماهها از آغاز مذاکرات گذشت اما حوثیها و صالح، به وقت کشی ادامه میدهند.
رئیس جمهوری یمن بار دیگر خواست خود را بر ضرورت پایان محاصره برخی از مناطق در یمن و رسیدن کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیان، تکرار کرد. او همچنین نسبت به فروپاشی یمن و سقوط آن از راه کودتا بر اساس طرح ایران، هشدار داد. او خواستار اجرای قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان شد که بر خروج کودتاچیان از شهرها و زمین گذاشتن اسلحه از سوی آنها، تاکید دارد.
اسماعیل ولد الشیخ احمد فرستاده سازمان ملل متحد در امور یمن نیز گفت: «سازمان ملل همچنان مشغول تلاشهایی در کویت برای پایان دادن به جنگ در یمن و فراهم کردن فرصت برای انتقال سیاسی مسالمت آمیز در جریان است».
ولد الشیخ احمد که به نمایندگی از بانکیمون دبیرکل سازمان ملل متحد سخنرانی میکرد افزود: «گفتوگو تنها راه حل تحقق صلح در کشورهای است که گرفتار جنگهای طولانی مدت هستند».
ولد الشیح احمد از تلاشهای کشورهای عضو اتحادیه عرب در پشتیبانی از تلاشهای سازمان ملل متحد در مسیر حل و فصل تنشها در منطقه عربی، تقدیر کرد.
نخست وزیر لبنان هم پیشنهاد ایجاد مناطقی برای پناهجویان سوری را در کشورهایشان مطرح کرد. او گفت که لبنان، محلی برای پناهندگی دائم آنها نیست.
اما فایر السراج رئیس دولت وفاق لیبی، از ابتکار عملهایی که در پی پایان دادن به بحران سیاسی کشورش هستند، استقبال کرد. او گفت که ارتش لیبی، با وجود ضعف امکانات، با داعش مقابله میکند. او در عین حال با هرگونه مداخله خارجی ناقض حاکمیت لیبی بدون موافقت کشورش، مخالفت کرد.
پس از پایان جنگسه نخست، سران کشورهای عربی، جلسهای پشت درهای بسته برای توافق بر صورت جلسه برگزار میکنند. جلسه سهشنبه هم پشت درهای بسته برگزار میشود. پس از آن جلسه اختتامیه به صورت علنی برگزار میشود و طی آن «بیانیه نواکشوط» قرائت خواهد شد.
بیانیه نواکشوت
نشست بیستهفتم اتحادیه عرب که در آن ۷ امیر و رئیس کشور عربی شرکت دارند، شماری از بحرانهای منطقه را به ویژه یمن، سوریه، عراق و لیبی را به بحث خواهد گذاشت. همچنین طرحهایی برای توسعه همکاری عربی، مورد گفتوگو قرار خواهد گرفت.
پروندههای امنیت و تروریسم، در صدر مباحثات نشست سران قرار دارد. رهبران شرکتکننده درباره مساله تشکیل نیروی عربی مشترک، آخرین تحولات مناقشه فلسطین و همچنین مسائل اقتصادی برای تشویق تکامل اقتصادی عربی و توسعه آن، گفتوگو خواهند کرد. انتظار میرود که نشست نواکشوت بر مساله دخالتهای ایران در امور کشورهای عربی و پشتیبانی تهران، از گروههای تروریست و خرابکار در جهان عرب، تمرکز کند.
«العربیه.نت» پیشنویس بیانیه نواکشوت را به دست آورد. این پیشنویس که توسط وزرای امور خارجه به بحث گذاشته شده بود، به سران ارائه خواهد شد. در پیشنویس آمده است که رهبران عرب، به توسعه ابزارهای مبارزه با تروریسم با تمام چهرههای آن، تثبیت امنیت و صلح و مبارزه با فرهنگ تندروی، غلو، تبلیغات فتنهآمیز و نشر کینه، پایبند هستند.
بیانیه نواکشوت، بر محوری بودن مساله فلسطین، تاکید میکند و خواهان افزایش تلاشها برای یافتن راهحلی فراگیر و عادلانه برای این مساله بر پایه پیشنهاد صلح عربی شده است. همچنین بر استقبال رهبران عرب از ابتکار عمل فرانسه برای برگزاری نشست صلحی بینالمللی پیش از پایان سال جاری تاکید میکند؛ نشستی که راه را برای توقف تمام فعالیتهای اشغالگرانه اسرائیل و تحقق آروزهای مردم فلسطین در برپایی کشوری مستقل به پایتختی بیتالمقدس شرقی، هموار میکند؛ کشوری دارای حاکمیت کامل بر حریم هوایی، آبی، خاکی و مرزی خود.
پیشنویس بیانیه نواکشوت، از طرفهای لیبیایی مجدانه میخواهد برای بازسازی کشوری خود و مبارزه با گروههای تروریستی، تلاش کند. همچنین از طرفهای یمنی میخواهد منطق گفتوگو را برتری دهند و برای دستیافتن به نتایج مثبت در مذاکرات کویت، تلاش کنند؛ نتایجی که امنیت، ثبات و وحدت ارضی یمن را هرچه سریعتر محقق کند.
پیشنویس بیانیه ابراز امیدواری میکند که سوریها به راه حلی سیاسی برپایه حفاظت از وحدت سوریه و استقلال آن دست یابند. بر حمایت از عراق در حمایت از وحدت ارضی آن و پشتیبانی از این کشور در مقابله با گروههای تروریستی و آزادی سرزمینهایش از اشغال گروه تروریستی داعش، نیز تاکید میکند.
پیشنویس بیانیه نواکشوت از تحولات پیش آمده در مسیر آشتی ملی سومالی، استقبال میکند. همچنین همبستگی عربی را با تلاش سودان برای تحقق صلح و توسعه و حاکمیت ملی، ابراز کرده و گفتوگوهای ملی جاری در این کشور، استقبال میکند.
برپایه این پیشنویس، رهبران عرب بر حمایت خود از تلاشهای جاری برای رساندن کمکهای بشردوستانه فوری عربی و بینالمللی به آسیب دیدگان جنگها، تنشها، پناهجویان و آوارگان، تاکید میکنند و خواستار توسعه فعالیت انسانی عربی و یافتن راهکارهایی برای مقابله با این بحرانها در داخل منظومه عربی میشوند.
آنها همچنین خواستار فشار بر اسرائیل برای پیوستن به معاهده منع انتشار اسلحه هستهای و قرار دادن نیروگاههای اتمی این کشور تحت نظارت بینالمللی میشوند. آنها بر ضرورت خالی کردن منطقه خاورمیانه از اسحله کشتار جمعی، تاکید میکنند.
این برای نخستین بار است که نشست اتحادیه عرب در موریتانی برگزار میشود. قرار بود نشست اتحادیه عرب ماه آوریل گذشته در مغرب برگزار شود اما با عذرخواهی این کشور، نشست به مورتیانی منتقل شد.