خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
بن رودز یکی از مشاوران امنیت ملی و نزدیک به اوباما در مصاحبه با نیویورک تایمز به تبیین حقایق پشت پرده مذاکرات اتمی با ایران اشاره کرد. در همین زمینه مجله امريكايي “كامنتري ” نیز بنوبه خود نوشت:همه هزينه‌هاي پنهان يا تضمين‌هاي جان كري، وزير خارجه امريكا يا ديگر مقامات دولت امريكا را در نظر بگيريد؛ در بهترين حالت آنها را منحرف‌كننده و در بدترين حالت دروغ‌هايي آشكار مي‌يابيم.
اين نشريه در ادامه نوشت: با وجود مخالفت‌ها در دولت امريكا و امتناع كنگره از رأي مستقيم به توافق، بالاخره به امضا رسيد. اگر با اغماض نگاه كنيم، اين اعتراضات اتفاق خوبي بود، چون دفاع از اين توافق همين طور دشوارتر مي‌شود. به نظر مي‌رسد برجام يا توافق هسته‌اي با ايران به معامله بدي ختم شده كه هزينه‌هاي آن بالا رفته و همين طور بيشتر مي‌شود و شرايط تازه‌اي پيدا مي‌شوند كه پيش از مواجهه بررسي نشده بود. آقای رودز در آن مصاحبه با دیوید ساموئلز، خبرنگار نیویورک تایمز، گفته بود خبرنگارانی که توافق هسته ای با ایران (برجام) را پوشش دادند نسبت به امور جهان کم‌اطلاع هستند و تلویحا گفت که موفق به طنین انداختن روایت خود از توافق شد.
دفاع بن رودز از اظهاراتش در مورد ‘عرضه’ توافق اتمی ایران
به گزارش بی بی سی فارسی بن رودز، از مشاوران بلندپایه دولت اوباما پس از مصاحبه ای با نیویورک تایمز در مورد نحوه عرضه توافق اتمی با ایران که باعث جنجال شده، می‌گوید تنها هدف او انتشار حقایق در مورد توافق اتمی بوده است.
بن رودز، از دستیاران با نفوذ تیم مشاوران امنیت ملی آمریکا، در وبلاگ “میدیوم” به واکنش ها به مصاحبه اش با نیویورک تایمز که روز پنجشنبه منتشر شده بود پاسخ می داد.
از نظر منتقدان برجام آن مصاحبه این سوال را پدید آورده که آیا دولت باراک اوباما برای به کرسی نشاندن آن توافق افکار عمومی را گمراه کرده است.
از جمله سناتور جمهوری خواه، جان مک‌کین، گفته که کاخ سفید “واقعیت ها را دستکاری کرد و در برخی موارد اطلاعات ساختگی” منتشر کرد.
اما بن رودز در وبلاگی که یکشنبه شب منتشر شد گفت که آن کمپین روابط عمومی فقط با هدف “آشکار کردن حقایق” به راه افتاده بود.
جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه در کنفرانس خبری روزانه خود با سوال خبرنگار فاکس نیوز مواجه شد که پرسید: “آیا شما قاطعانه تکذیب می کنید که مقام های بلندپایه دولت علنا درباره جنبه های توافق اتمی دروغ گفته اند؟”
آقای ارنست پاسخ داد “بله” و افزود “فکر می کنم واقعیت های این توافق و فواید آن روشن می کند که امنیت ملی ایالات متحده آمریکا بهبود یافته است.”
مقاله نیویورک تایمز حاکیست که بن رودز همخوانی فکری زیادی با رئیس خود، باراک اوباما، دارد و گفته می شود که در جریان مذاکرات اتمی با ایران، آقای اوباما تا حدود زیادی از مشورت بن رودز استفاده می کرد.
بن رودز که ۳۸ سال دارد در مقاله نیویورک تایمز – که با تکیه بر مصاحبه با رودز تنظیم شده – لشکر خبرنگاران واشنگتن را گروهی ساده‌لوح توصیف کرده بود که از تخصص و دانش لازم برای پوشش مسائل مهم سیاست خارجی برخوردار نیستند.
او گفته بود: “همه این روزنامه ها زمانی در کشورهای خارجی دفتر داشتند. حالا ندارند. به ما زنگ می زنند تا در مورد آنچه در مسکو و قاهره اتفاق می افتاد برایشان توضیح دهیم.”
او گفت که متوسط سنی خبرنگاری که با کاخ سفید صحبت می کند “۲۷ سال است و تنها تجربه گزارشگری آنها شرکت در مبارزات انتخاباتی است…. آنها عملا چیزی نمی دانند.”
برخی از این اظهارات چنین برداشت کرده اند که بن رودز و سایر مقام ها برای پیش بردن و به کرسی نشاندن پیام رئيس جمهور از رسانه ها بهره برداری کرده اند.
دیوید ساموئلز، نویسنده مقاله نیویورک تایمز، از جمله به این ادعای کاخ سفید اشاره می کند که مذاکرات با ایران در سال ۲۰۱۳ شروع شد، درحالی که خیلی پیش از آن شروع شده بود.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا در دوره نخست ریاست جمهوری باراک اوباما در کتابش، “گزینه های دشوار”، نوشته است که روز ۱۲ ژانویه سال ۲۰۱۱ در مسقط، پایتخت عمان، وقتی به دیدار سلطان قابوس رفته بود پادشاه عمان پیشنهاد کرده بود برای برقراری تماس و مذاکره بین ایران و آمریکا تلاش کند.
خانم کلینتون
نوشته است پیشنهاد سلطان برای او و باراک اوباما جذاب واقع شد چرا که آن توصیه بهترین فرصت برای پرهیز از درگیری نظامی یا سناریوی غیرقابل قبول یک ایران مسلح به سلاح هسته‌ای بود.
پاسخ رودز
آقای رودز در پاسخ به واکنش ها به آن مقاله نوشت: “ما عمیقا به استدلال خود اعتقاد داشتیم: به موثر بودن آن توافق، به ارزش دیپلماسی، و هزینه هایی که در میان است.”
او افزود: “چیزی را نپیچاندیم، به آنچه گفتیم اعتقاد داشتیم و داریم، و مشخصه آن کمپین آشکار کردن حقایق بود.”
آقای رودز همچنین گفت: “ما در جریان دوره نخست ریاست جمهوری آقای اوباما چندین بار تلاش دیپلماتیک با ایران را دنبال کردیم و این واقعیت که در سال ۲۰۱۲ کانال های ارتباطی کم سروصدا با ایران وجود داشت چیزی است که علنا تایید کرده ایم. با این حال تا پس از روی کار آمدن حسن روحانی در سال ۲۰۱۳ چشم انداز رسیدن به توافق جدی نبود.”
آقای رودز همچنین برای جبران خسارت وارده به روابط با مطبوعات تلاش کرد و نوشت که رسانه هایی که با آنها کار کرده “آن توافق را مثل سایر ابتکار عمل های سیاست خارجی رئيس جمهور به طور گسترده محک زدند.”
آقای رودز همچنین نوشت که در این میان نباید تلاش های جان کری، وزیر خارجه، و ارنست مونیز، وزیر انرژی، را در جوش خوردن آن توافق فراموش کرد.
“آنچه در خلال بحث های مربوط به نحوه ارائه آن توافق از چشم افتاده تلاش فوق العاده تیم دیپلمات ها و کارشناسانی است که طی چند سال آن توافق را طراحی و بر سر آن مذاکره کردند.”
منابع امريكايي مي‌گويند كه دولت امريكا مايل است به جاي گشايش يك باره‌اي مجاري مبادلات مالي ايران كه در توافق هسته‌اي پيش بيني شده، گشايش‌هاي مالي را در چارچوبي محدود انجام دهد تا پيام نانوشته لزوم تغيير رفتار سياست خارجي را به ايران منتقل كند.
«جان دفتريوس» سردبير بخش بازارهاي نوظهور جهاني شبكه خبري CNN در گفت‌وگويي جديد كه با روزنامه پر اعتبار لبناني ديلي استارگفته كه امريكا احتمالاً تحريم‌هاي ايران را ظرف چند سال لغو و شركت‌هاي نفتي جهان را به مبادلات آزاد با اين كشور تشويق خواهد كرد: «معتقدم كاملاً محتمل است كه وزارت خزانه‌داري امريكا تا اوايل سال 2017 تحريم‌هاي ايران را بردارد و اگر راستش را بخواهيد در اين زمينه مطمئن هستم.» البته دفتريوس هيچ توضيحي نداده كه دليل اصرار امريكا بر گشايش محدود و زمانبندي شده محدوديت‌هاي تحريمي ايران چيست، ولي شواهد و قرائن نيز تأييد مي‌كند كه دولت اوباما به‌رغم توافق هسته‌اي با ايران، مايل نيست ايران بلادرنگ از تمام مزاياي اقتصادي گشايش در تحريم‌ها برخوردار شود. مشخص نيست كه دردوساعت و نيم مذاكره پشت درهاي بسته حدود سه هفته قبل محمدجواد ظريف وزير خارجه ايران با همتاي امريكايي، طرفين به طور جزئي بر سر چه چيزهايي بحث كرده‌اند ولي كري بعد از اين ملاقات گفت كه امريكا سد راه معاملاتي كه پس از اجرايي شدن برجام مجاز دانسته شده است، نمي‌شود و نخواهد شد. ظريف نيز ابراز اميدواري كرد كه اظهارات كري موجب گشوده شدن مسير دشواري شود كه به دليل نگراني بانك‌ها از رويكرد امريكا در قبال اجراي تعهدات بسته شده است. به‌رغم مواضع بياني دو طرف به نظر مي‌رسد، مقام‌هاي امريكايي در پشت پرده اصرار دارند كه استفاده كامل ايران از مزاياي برجام را به تغييرات جدي در رفتار سياست خارجي ايران موكول كنند؛ موضوعي كه در اظهار نظرهاي مقام‌هاي بلند پايه امريكايي بارها بر آن تأكيد شده است. باراك اوباما رئيس جمهور امريكا اواسط فروردين ماه در نشست امنيت هسته‌اي در واشنگتن تأييد كرد كه ايران «پيشرفت‌هايي واقعي» در پايبندي به تعهداتش در برجام داشته ولي تأكيد كرد: «اين توافق تمامي اختلافات ما با ايران، شامل اقدامات ثبات‌زدا در منطقه را حل نمي‌كند.» به همين خاطر او ضمن گفتن اينكه «ايران همين حالا هم از مزيت‌هاي اين توافق برخوردار شده» تأكيد كرد: «پيوستن دوباره ايران به اقتصاد جهاني، امري زمانبر خواهد بود.»
ملاقات با بانكداران
مقام‌هاي دولت اوباما براي اينكه نگراني‌هاي طرف‌هاي ايراني از جمله ظريف و تيم مذاكره‌كننده او را برطرف كنند، استدلال مي‌كنند كه به خاطر قطع شدن شبكه مبادلات مالي و پولي ايران با جهان طي سال‌هاي گذشته، بازگشت به وضعيت قبل زمانبر است؛ استدلالي كه ظاهراً با روندهاي متعارف مالي اقتصاد بين‌المللي قابل قبول است. آنها توانسته‌اند تا حدي تيم مذاكره‌كننده ايراني را در اين زمينه متقاعد كنند تاجايي كه عباس عراقچي معاون ظريف تاكنون چند مرتبه گفته كه احياي روابط بانكي زمانبر است. با اين حال، ناظراني كه از دريچه اقتصاد سياسي به ماجرا نگاه مي‌كنند هشدار مي‌دهند كه دولت اوباما به دلايل سياسي كه آن را پنهان نمي‌كند، مايل نيست ايران از مزاياي كامل پيش‌بيني شده در برجام استفاده كند. روز گذشته شبكه اسكاي نيوز فاش كرد كه از اتحاديه بانكداران دعوت شده كه طي چند روز آتي با جان كري وزير خارجه امريكا درباره تحريم‌هاي ايران ملاقات كنند. اسكاي‌نيوز مي‌گويد كه محور اصلي بحث‌هاي بانكداران بريتانيايي با كري، رفع نگراني‌هايي است كه آنها در خصوص انجام مبادلات مالي با ايران دارند و شماري از بانك‌هاي بزرگ بريتانيا قصد دارند شرايط برداشته شدن تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران را بررسي كنند. ظاهراً وزير خارجه امريكا نيز قصد دارد نگراني‌ها را در اين باره كاهش دهد. با اين حال، ناظران مي‌گويند كه اين فقط بخش نمايان يا بخش ديپلماسي تصوير كري پشت دوربين‌هاي خبري خواهد بود.
آنها مي‌گويند ديپلماسي اوباما بخش‌هاي پنهاني هم دارد كه از طريق سفرهاي دوره‌اي مقامات خزانه‌داري و اقدامات لابي‌هاي قدرتمندي مانند گروه اتحاد عليه ايران هسته‌اي (UANI) اعمال مي‌شود، گروهي كه چهره‌هاي جمهوريخواه و دموكرات امريكا عضو آن هستند. روزنامه فايننشيال تايمز يك‌شنبه دوهفته قبل در گزارشي نوشت كه قصد دارد با ارسال نامه‌هايي به 140 شركت بين‌المللي كه قصد همكاري با ايران را دارند، به آنها نسبت به تداوم ريسك‌هاي تجارت با ايران هشدار دهد. اين لابي تاكنون 30 نامه در اين خصوص به شركت‌هاي بزرگ غربي نوشته و قرار است 110 نامه ديگر نيز به شركت‌هاي معتبر غربي ارسال شود. اين، بخش پنهان ديپلماسي دولت اوباماست كه تلاش مي‌كند شير كاهش تحريم‌هاي ايران را همزمان با تغيير رفتار سياست خارجي ايران در حوزه‌هاي ديگر باز كند.
