کپرنشینان

تابناک تهران نوشت: خبر بسیار کوتاه بود. به آتش کشیدن چادرهای تعدادی بی خانمان در شهر قدس در غرب تهران آن هم توسط ماموران و بدون توجه مسئولین دولتی. این خبر بسیار گسترده در شبکه های اجتماعی منتشر شد و هیچ مسئول دولتی واکنش نداد. پیگیری های تابناک خبر از صحت ماجرا دارد اما اینکه مسئولین دولتی طبق ادعای جمعیت امام علی(ع) در جریان بودند و اینکه ماموران مرتبط با چه سازمانی بودند بی نتیجه ماند. از کپرنشینها باید گفت یا از جدالهای جمعیت خیریه امام علی و مسئولین شهرستان قدس، هر دو قصهای است طولانی، هر دو شنیدنی و تأمل برانگیز، از کپرنشین ها شروع می کنیم. چند روز گذشته خبری در شبکههای اجتماعی دست به دست میشد: آتش زدن چادرهای کپرنشینان’ در غرب تهران یک سازمان خیریه در ایران گزارش داده که “ماموران و سربازان” برای دور کردن کپرنشینان از اطراف شهرک قدس در غرب تهران، تعدادی از چادرهای آنان را آتش زدهاند. ‘جمعیت امام علی’ که در زمینه آموزش کودکان محروم از تحصیل کپرنشین منطقه فعال است، میگوید برای خراب نکردن چادرها با نهادهای دولتی وارد مذاکره شده اما فایدهای نداشته است. این سازمان خیریه گفته است: “کودکان این منطقه از حداقل حقوق خود از جمله داشتن شناسنامه و حق تحصیل محروماند و از طریق زبالهگردی و کار در خیابان ارتزاق میکنند.” گردش این خبر در شبکه های اجتماعی به حدی بود که شبکههای خبری فارسی زبان ماهوارهای نیز به این خبر پرداختند و بی بی سی فارسی با انتشار آن در کانال تلگرامی خود به وسعت اطلاع رسانی آن افزود اما متاسفانه نه از سوی مسئولین جمعیت امام علی و نه حتی از سوی مسئولین و فرمانداری شهرستان قدس واکنی به این خبر نشان داده نشد. تابناک تهران به دلیل وجود دو موضوع سوال برانگیز در این خبر تصمیم گرفت تا پیگیریهایی را در رابطه با این اخبار انجام دهد. یکی آتش زدن چادرها توسط مامورین که این مامورین و سربازان چه کسانی بودند و دوم رایزنیهای ادعایی جمعیت امام علی(ع) که این رایزنیها با نهادهای دولتی به چه صورت و با کدام نهاد دولتی بوده که به نتیجه نرسیده و عده ای بیپناه نه تنها کمک نگرفتهاند بلکه چادرهایشان نیز به آتش کشیده شده است. بر اساس پیگیریهای تابناک ظاهرا اين کپرنشینان حداقل ٢٠ سال است در اين بيابانها زندگي ميکنند. بالاي معادن شن و درست وسط بيابان خدا، درست روبهروي قبرستان، بعد از جاده خاکي شهری ساختهاند، اما نه با سنگ و آجر و خیابان، با چادر و حلب و شاید ایرانیت. بچههای آنجا بیهویتاند یعنی نه شناسنامهای دارند و نه مدرکی از وجودشان در این دنیا، پیشهشان فقیری است، نامی که خودشان بر روی تکدیگری گذاشتند، البته برخیهایشان هم هنرمندند، همان نوازندههای سرچهارراهها، بسیاری از مردان این کپرها غالبا معتادانیاند که زنان و فرزندانشان نان آورشان میشوند. دیروز خبر از آتش سوزی دوباره این کپرنشینان بود. به سراغ جمعیت امام علی رفتیم تا از شرایط این منطقه بیشتر بشنویم. طراوت مظفریان یکی از خیرین جمعیت امام علی که این بیابان را ته دنیا می داند، درباره کپرنشینان هفت جوی گفت: “روستاي هفتجوي مابين قلعهحسنخان و شهريار واقع شده. درست چسبيده به کارخانه لبنيات دامداران و نرسيده به کلانتري، بايد از بين قبرستان هفتجوي رد شوي تا به کپرهايشان برسي. اکثر اين افراد بلوچ هستند که مدتها پيش به شمال ايران مهاجرت کردهاند و حالا به تهران آمدهاند. عمدهشان یا متکدی و یا نوازندگان دورهگرد هستند. هيچکدامشان شناسنامه ندارند، نه خودشان نه بچههاي کوچکشان.” وی ادامه داد: “مدتها با ارگانهای مختلف شهرستان مذاکره و حتی نامه نگاری کردیم تا امکانات رفاهی در اختیار این کپرنشینها بگذاریم، اما هیچ کمکی به ما نشد. در طول چند هفته گذشته قبل از این آتشسوزی هم افرادی با لباس شخصی به این منطقه میآمدند و این کپرنشینها را تهدید میکردند که اگر از این منطقه نروند، چادرهایشان به آتش کشیده میشود. اهالی این چادرها میگفتند که همراه این تهدید کنندگان سرباز هم بوده، اما از چه ارگانی نمیدانند!” البته پیگیریهای ما برای دسترسی به نام افراد و ارگانهایی که با آنها در رابطه با این کپرنشینان صحبت شده و هیچ تاثیری نداشته، بینتیجه ماند و مسئولین جمعیت امام علی همکاری های لازم را انجام ندادند. محسن ضرغام، که تا ۳هفته پیش فرماندار شهر قدس بود، در گفت و گو با خبرنگار تابناک تهران، درباره اقدامات و نامه نگاریهای این جمعیت به فرمانداری اظهار بیاطلاعی کرد و گفت: “تا زمان مسئولیت من از جمعیت امام علی(ع) هیچگونه درخواست و یا نامهای برای رسیدگی به وضعیت این کپرنشینها گزارش نشده است.” از سوی دیگر سید علی اینانلو، معاون سیاسی و انتظامی فرمانداری شهر قدس، نیز در گفت و گوی با خبرنگار تابناک تهران، با تأیید صحبتهای ضرغام مبنی بر عدم اطلاع رسانی جمعیت امام علی(ع) به فرمانداری افزود: “مشکل اصلی درباره کپرنشینان هفت جوی این است که آنها از اتباع پاکستانی هستند که به شکل غیرمجاز از مرز سیستان و بلوچستان وارد کشور شده و در مناطق مختلف پراکنده شده و به شغل تکدیگری پرداختند و از ایرانیان بلوچ نیستند، اما تعداد کمی از این خانواده ها ایرانی هستند که اکثراٌ معتادند و یا متکدی هستند.” اینانلو در پاسخ به سؤال ما درباره علت عدم جمعآوری این اتباع خارجی غیرمجاز ادامه داد: “بارها این اقدام انجام شده و اتباع به اردوگاه عسگرآباد ورامین فرستاده شدند، اما بعد از چندروز دوباره شاهد بازگشت آنها به منطقه بودیم. حالا مشکل کجاست نمیدانیم! البته پخش بودن این افراد در شهر هم باعث شده جمع آوری یک جای آنها کاری مشکل باشد.” وی افزود: “فرمانداری نسبت به افرادی که باعث آتشسوزی این کپرنشین ها شدند اطلاعات دقیقی ندارد و احتمالا مردمی بودند که از وجود آنها و مشکلات بهداشتی و امنیتی که این کپرنشین ها برایشان ایجاد می کنند ناراحت هستند. اما ما هنوز هم پیگیر این مسئله و دلایل آتش سوزی هستیم.” میترا قدیمی، معاون اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی استانداری تهران، در گفت و گو با خبرنگار تابناک تهران، درباره پروسه جمعآوری این اتباع غیرمجاز پاکستانی و بازگشت دوباره آنها گفت: “به علت مرزهای باز ما با افغانستان و پاکستان و وجود فقر، جنگ و دهها دلیل دیگر این اتباع بعد از بازگشت به کشورهایشان باز هم از طریق قاچاق برهای انسان در مرزها اقدام به ورود غیرمجاز به کشور و کرده و سالهاست که این پروسه ادامه دارد. البته این موضوع تنها به کشور ما ختم نمی شود و تقریباٌ این روزها تمام دنیا با این پدیده رو به رو هستند.” اما گستردگی انتشار این خبر که ظاهرا منشاء آن مسئولین جمعیت امام علی(ع) بوده است نیاز داشت که مسئولین شهرستان و استان خودشان برای پیگیری این خبر پیشقدم میشدند که نشدند. تابناک در واکنش به اظهارات مسئولین جمعیت امام علی(ع) مبنی بر اطلاع به مسئولین دولتی و پلیس درخواست نامبردن دقیق داشت که آنها از این امر خودداری کردند و نمیتواند تایید کند که این ادعا صحت دارد یا خیر اما بنا بر اظهارات مسئولین این جمعیت و معاون فرماندار شهر قدس به آتش کشیدن چادرهای این اتباع غیر مجاز احتمالی صحت دارد و عدم اطلاع دقیق فرماندار فعلی و همچنین موکول کردن اظهار نظر به بررسیهای بیشتر حاکی از عدم تسلط وی به وقایع مربوط به شهرستان تحت ادارهاش دارد. از سوی دیگر امکان شکلگیری چنین گروههای کپرنشین در حاشیه شهرها از ابتدا نشان از ضعف نظارت دولتی دارد و احتمالا جلوگیری از شکلگیری چنین گروههایی میتواند از مشکلات بعدی نظیر اعتراض شهروندان یک محله و شهر و همچنین برخوردهای تنشبرانگیز بعدی جلوگیری نماید. تابناک تهران آمادگی دارد برای تنویر افکار عمومی توضیحات تمامی نهادهای مسئول در این رابطه را منتشر نماید تا بتواند در رفع این مشکل به عنوان یک رسانه مستقل همیاری لازم را داشته باشد.

کپرنشینان

به آتش کشیدن چادرهای تعدادی بی خانمان در شهر قدس در غرب تهران توسط مامورین و سربازان