هخامنشیان

روز جمعه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ شبکه «فرانس موزیک» گفتگویی داشت با روزلین بَشلو (Roselyne Bachelot) که این روزها – تیرماه سال و نود و نه خورشیدی - به عنوان وزیر فرهنگ در دولت پرزیدنت امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه معرفی شده است. اگرچه در ابتدای این گفتگوی رادیویی خانم بشلو تلاش می کند تا اعتراض خود را به لغو قرارداد اتمی از سوی پرزیدنت ترامپ رئیس جمهوری آمریکا به دلیل عدم پایبندی جمهوری اسلامی به معاهدات بین المللی – در آن روزها - ابراز دارد، اما توجه ها را به سوی نقش غیرقابل انکار موسیقی پارس بعنوان یکی از قدیمی ترین موسیقی های دنیا می برد. خانم بشلو در این برنامه فرهنگی – رادیویی می گوید : «در سنگ نقش های باقی مانده از امکان باستانی در شوش و ایلام نوازندگان آلات موسیقی نظیر فلوت و غیره دیده می شود. هردوت – تاریخ نگار یونانی زبان – در داستانهایش از کنسرت هایی سخن می گوید که در دروان هخامنشیان در محوطه باز برگزار می شده. در سالهای ۴۵۰ پیش از میلاد مسیح از تجربه سفرش به امپراطوری پارس در دوران هخامنشیان می گوید.» وی در ادامه خاطر نشان می سازد : « موسیقی دانان هنرمندانی هستند که جایگاه خاص خود را در نزد حاکمان آن دوران برای سرگرم کردن آنها داشتند. موسیقی همچنین نقش حامل – همراه - فرهنگ دینی را نیز ایفا می کند. به عنوان مثال فرهنگ میترایی که پس از آن به رُم منتقل شد. متون اوستایی– به عنوان مهترین کتاب اعتقادی یکتاپرستان پارس- متعلق به پیامبر زرتشت با خوانش ملودی گونه همراه است. (پیروان این آئین را زرتشتی می نامند)» خاطر بشلو سپس با اشاره به دوران ساسانیان از این دوران به عنوان اوج شکوفایی موسیقی پارس نام برده و می افزاید : «در طول هزار سال پیش از مسیح بویژه در دوران ساسانیان میتوانیم از دوران شکوفایی موسیقی پارس به مفهوم واقعی آن صحبت کنیم دوران که موسیقی نزد پارسیان به اوج خود رسید. نامهایی در این میان است که ما از آن بی اطلاعیم اما مهمترین نوازندگان به آن دوران تعلق دارند. (در این بخش از گفتار به یکی از آنها اشاره می کند)» ایشان با اشاره به تصرف بخش های اعظمی از سرزمین پارس توسط اعراب می گوید : «پس از حمله اعراب به ایران ، موسیقی در سرزمین پارس از بین نرفت بلکه حتی موسیقی اعراب را نیز تحت تأثیر قرار داد بلکه بخاطر فتح اسلام در سرزمین های پهنار موسیقی پارس جای خود را همزمان در این فتوحات حتی تا مرزهای مدیترانه پیدا کرد. تا آنجا که سبک موسیقی عرب – اندولسی برگرفته از موسیقی پارس است. این بسط فرهنگ موسیقایی پارس به نحوی جای خود را در میان فلاسفه و دانشمندان باز کرد که فارابی و ابن سینا هم زمان هم موسیقی دان بودند و هم آهنگساز.» خانم بشلو وزیر فرهنگ امروز فرانسه ادامه می دهد : « موسیقی پارس – عرب نقش خود را در اجرای کنسرت ها در فضای باز و حتی در جنگها با نواختن نوعی سازهای کوبه ای برای ایجاد هیجان، راهپیمایی و رژه های نظامی حفظ کرد. بویژه موسیقی جایگاه خاصی در ورزش های زورخانه ای دارد. با توسعه اسلام موسیقی مذهبی جای دیگری برای خود در پارس پیدا کرد. با گذرزمان و مذهبی شدن ، موسیقی پارس جنبه ملودیک خود را از دست داد و به صورت ریتمیک درآمد تا آنجا که این سبک موسیقی ریتمیک همراه با حرکات نمایشی صحنه هایی از قیام امام حسین – امام سوم شیعیان - نوه پیامبر محمد را به تصویر می کشد. این دو منبع پارس و عرب ، پایه موسیقی کلاسیک ایرانی را تشکیل دادند.» خانم بشلو سپس با اشاره به موزاییک فرهنگی ایران متشکل از اقوام و تنوعها – ترک ، لر ، بلوچ ، آذری ، بختیاری ، ترکمن و بویژه کرد – به موسیقی های اقوام اشاره می کند و می افزاید : «بویژه در کردستان است که ما با موسیقی اصیل و نشاط آوری در مراسم صوفیانه آشنا می شویم.» وی در پایان خاطرنشان می سازد : «ایرانیان بسیار نسبت به گوش دادن موسیقی انعطاف دارند و هر نوع موسیقی ای را گوش می کنند. در گذشته از رادیو تهران آهنگ موتزارت را می شنیدیم ، گیتار یا حتی کنسرت. سبک پاپ و راک هم حتی جای خود را در موسیقی پارس باز کرد. اما در پی انقلاب سال ۵۷ در ایران ، جمع کثیری از هنرمندان علاقه مند به سبک های جدید مجبور به ترک یار و دیار گشته و بیشترشان در ایالت لس آنجلس در آمریکا مستقر شدند. وی در پایان از شنوندگان دعوت می کنم که به صدای اعجاب انگیز خانم هایده گوش کنند که در غربت درگذشت.» ترجمه : شبتاب نیوز بازنشر با درج منبع اشکالی ندارد

هخامنشیان

«موسیقی پارس» موضوع گفتگوی رادیویی وزیر فرهنگ فرانسه

کشف مقبره ماندانا مادر کورش کبیرهخامنشی در همدان