سه سالگی عمر دولت در کانون توجه روزنامه های اصولگرا و اصلاح طلب قراردارد و هرکدام از منظری به عملکرد دولت در این چند سال نگاه کرده اند. این در حالی است که گزارش وزیر امورخارجه در مجلس شورای اسلامی و همچنین دستور رئیس جمهور برای برخورد با فیش های چند ده میلیونی از دیگر موضوعات مهم امروز بوده است. روزنامه ها از طیف های گوناگون در آستانه سه سالگی دولت یازدهم به بررسی عملکرد دولت روحانی پرداخته اند. سیدرضا صالحیامیری . مشاور رئیسجمهور در یادداشتی در روزنامه شرق با عنوان« یادمان نرفته، یادمان باشد » در این زمینه نوشت:« ادمان باشد که تغییر روند گذشته کار دشواری بود که جز با حمایت و همراهی مردم امکانپذیر نبوده و نیست. یادمان باشد که خروج از هرجومرج و قانونگریزی و میل به قانونگرایی، قاعده و مشی دولت روحانی است. یادمان باشد که مذاکره و تلاش برای بازکردن گرههای کور در عرصه بینالمللی، وعده اصلی رئیسجمهور بوده که خوشبختانه با پشتکار دولتمردان بهویژه عزیزان عرصه دیپلماسی، حمایت همهجانبه گروهها و جریانها، همراهی قوای نظام و بهویژه تدابیر و رهنمودهای رهبری معظم انقلاب محقق شد. یادمان باشد ثبات و آرامش در عرصه اقتصاد، محصول دولت تدبیر و امید است. یادمان باشد وفاق، انسجام و همگرایی میان جامعه و حکومت، حاصل عملکرد دولت یازدهم است. یادمان باشد کاهش تصدیگری دولت در عرصههای فرهنگی و واگذاری امور به صاحبنظران این عرصه، باور همیشگی دولت روحانی است. یادمان باشد حاکمیت اخلاق و رعایت مرزهای اخلاقی، از اصول انکارناپذیر دولت اعتدال و شخص روحانی است و یادمان باشد هزینهنکردن از منابع ارزشی و قدسی نظام، صداقت و شفافیت، توجه به مصالح ملی و استفاده از خرد جمعی از اصول نهادینهشده دولت یازدهم است. دولت آقای روحانی با مجموعه اهداف و رویکردهایی که از دل چندینسال مطالعه و تضارب آرا میان نخبگان استخراج شد، توانسته در این سه سال سطح آگاهی و دانایی جامعه را به وسع خود ارتقا بخشد و با وجود محرومیت از ابزارهای همگانی اطلاعرسانی و تبیین برنامهها و عملکرد خود بهویژه محرومیت استفاده از ظرفیت رسانه ملی، تلاش کرده صدای خود را که همان پژواک صدای جامعه است، در سراسر ایران طنینانداز کند. دولت روحانی که برآمده از خرد جمعی و عمل عقلگرایانه اقطاب سیاسی و آرای جامعه است، در سه سال گذشته فضایی را فراهم کرد که انتخاب مردم از رویکرد پوپولیستی و هیجانی به سمت انتخاب آگاهانه سوق پیدا کند و انتخابات هفتم اسفند ٩٤ و امتداد آن در دهم اردیبهشت امسال مؤید این دستاورد است و اگر دولت روحانی بتواند انتخاب آگاهانه را نهادینه کند، بزرگترین دستاورد برای دولت و ملت خواهد بود. رسیدن به این نقطه مطلوب، عزم و اراده دوچندانی میطلبد. دولت حسن روحانی در ٢٤ خرداد ٩٢ بذری نو افشاند و اکنون در خرداد ٩٥ درخشش بارقههای امید در چشمان نظارهگر جامعه قابل مشاهده است و البته بذر امید، «تا بشکفد، تا بر دهد، بسیار ماندهست».» در همین چارچوب صادق زیباکلام نیز در یادداشتی در روزنامه اعتماد با عنوان« سه سال پس از ٢٤ خرداد » نوشت:« انتخاب حسن روحاني براي رياستجمهوري ايران در ٢٤ خرداد ٩٢ را انصافا بايد نقطه عطفي در تاريخ بعد از پيروزي انقلاب به حساب آورد. همزمان با سومين سالروز چنين رخدادي، براي هر ارزيابي واقع بينانهاي از عملكرد دولتمردان، بايد چند مساله اصلي را در نظر داشته باشيم تا آن را مبتني بر واقعيت تلقي كنيم. نخست آنكه بايد شرايطي را كه كشور در سال ٩٢ در آن بهسر ميبرد و همانگونه تحويل دولت يازدهم شد، در نظر گرفت. همه ما به خوبي ياد داريم كه در آن روزها شرايط مطلقا مطلوب نبود. كشور در يك بحران عميق هم از نظر اقتصادي، هم از منظر تحريمها، هم از نظر فشار بينالمللي و هم از منظر خالي بودن خزانه، به سر ميبرد حتي وضعيت به نوعي پيش ميرفت كه برخي مايحتاج فوري و فوتي مردم هم دچار كمبود شده بود. بحث بر سر اين نيست كه آن وضعيت حاصل فشارهاي بينالمللي بود يا ناشي از كاستيهاي دولت قبلي، بحث بر اين است كه در آن شرايط بود كه حسن روحاني كشور را تحويل گرفت. شرايطي كه از هر نظر فقط ميتوان لغت «نامطلوب» و «نامساعد» را در مورد آنها بهكار گرفت.» اما در رویکردی متفاوت روزنامه کیهان در بررسی عملکرد دولت نظری متفاوت از روزنامه های اصلاح طلب دارد. این روزنامه در گزارشی با عنوان« اقتصاددان به عملکرد 3 ساله دولت یازدهم نمره مردودی دادند »نوشت:« در یک چشم به هم زدن سه سال از عمر دولت حسن روحانی گذشت، اما هنوز خبری از عملی شدن وعدههای اقتصادی آقای رئیس جمهور نیست! حدود 1100 روز پیش رئیس دولت تدبیر و امید عمده شعارهای انتخاباتی خود را بر محور بهبود معیشت مردم به ویژه از راه گسترش تعاملات بینالمللی متمرکز کرد، اما با وجود پیروزی در انتخابات نتوانست به این وعدهها جامه عمل بپوشاند. شاید کاهش تورم تنها دستاورد اقتصادی دولت حسن روحانی باشد که آن هم بنا بر اعتقاد بسیاری از صاحبنظران اقتصادی هیچ ارتباطی به عملکرد دولت تدبیر و امید ندارد. اقتصاددانان معتقدند که تخلیه فشار تورمی و انتظاراتی که انتخابات سال 92 و تغییر مسیر مذاکرات هستهای در جامعه ایجاد کرد اصلیترین دلیل کاهش تورم به شمار میرود. برخی دیگر از اقتصاددانان هم دلیل اصلی کاهش تورم را نبود تقاضا در بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم میدانند. درحال حاضر اقتصاد ایران با گذشت سه سال از فعالیت دولت روحانی در رکود بسیار عمیقی قرار گرفته که مشابه آن را در سالهای بعد از پیروزی انقلاب کمتر میتوان پیدا کرد. اکثر واحدهای تولیدی درحال تعطیل شدن است و یا با حدود 30 درصد ظرفیت خود فعالیت میکنند. همین مسئله موجب شده تا شمار کسانی که شغل خود را در سه سال گذشته از دست دادهاند، افزایش یابد.» روزنامه قانون نیز در گزارشی با عنوان« ظريف در بهارستاني بدون سيمان » به حواشی حضور دیروز دکتر ظریف وزیر امور خارجه در مجلس برای ارائه گزارش برجام پرداخته است. قانون در بخشی از این گزارش می نویسد:« دیروز یکشنبه در حالی که همتایان اروپایی ظریف در تعطیلات آخر هفته به سر می بردند، دیپلمات کاربلد ایرانی، از عمارت قدیمی وزارت خارجه راهی بهارستان شده بود تا به سوالات نمایندگان پارلمان، پاسخ دهد. این اولین حضور وزیر خارجه در مجلس دهم بود؛ اولین حضور پس از ده ها بار جواب پس دادن به مجلس جنجالی نهم که تا توانستند و قوانین اجازه می داد، مرد محبوب ایرانیان را به ساختمان قانونگذاری کشاندند. حالا اما اوضاع فرق کرده است؛ و ديگر نمایندگان «سیمانی» خبری نيست. آنهایی که در خانه ملت، یقه دیپلمات کارکشته و محبوب مردم ایران را می گرفتند، رفته اند و جایشان را بعضا به وکلایی داده اند که با «امید» و«تدبیر» پا به بهارستان گذاشتهاند. هر چند هنوز از مجلس نهم، کسانی مانده اند که صدایی بلند کنند و خودی نشان دهند. اما تعدادشان به انگشت های یک دست هم نمی رسد. به هر حال، دیروز یکشنبه شلوغی بود برای ظریف؛ او با زبان روزه به صحن پارلمان آمده بود و چندباری به خاطر سرفه ها و خشک شدن دهانش و بر افروختگی به دليل برداشت های نادرست چند نماینده، رنگ از رخسارش برگشت. ظریف را دوباره دیروز عصبانی کردند؛ او گاهی وقت ها برای توضیح واقعیت و جلوگیری از تحریف حقایق، در كشور شود کار سختی در پیش دارد؛ حتی سخت تر از متقاعد کردن نمایندگان متخاصم گروه 1+5.» همچنین این روزنامه در ستون نیشخط خود در کاریکاتوری به خبر گشت ویژه در سواحل واکنش نشان داده است. روزنامه آرمان در گفت و گو با آقای مصباحی مقدم نماینده پیشین مجلس به انتخابات آینده ریاست جمهوری پرداخته است. این روزنامه در این گزارش با عنوان« احتمال سكوت اصولگرايان در انتخابات ۹۶ » به نقل از وی نوشت:« هنوز بررسي شرايط انتخابات رياستجمهوري در دستور كار جريان اصولگرايي قرار نگرفته است. با اين وجود احتمال اين مساله وجود دارد كه اصولگرايان در انتخابات رياستجمهوري آينده از آقاي روحاني حمايت كنند. از سوي ديگر اين احتمال نيز وجود خواهد داشت كه اصولگرايان از يك گزينه جديد حمايت كنند و آن را در مقابل آقاي روحاني قرار بدهند. گزينه سوم اصولگريان نيز«سكوت» است كه ممكن است از هيچ گزينهاي حمايت نكنند و تنها در انتخابات مشاركت داشته باشند. درباره آقاي احمدينژاد هم بنده معتقدم ايشان در انتخابات حضور پيدا نميكنند اما اگر حضور پيدا كنند بسيار بعيد است مورد حمايت جريان اصولگرا قرار بگيرد.» روزنامه جوان نیز در گزارشی به موضوع حذف نام عربستان از لیست سیاه کودک کشی و همچنین دخالت در جریان 11 سپتامبر پرداخته است. این روزنامه در این گزارش با عنوان«غسل تعميد خاندانسعود در واشنگتن » نوشت:« جولان پترودلارهاي سعودي سرعتي بيسابقه پيدا كرده و هنوز پرونده بيسابقه فشار سعوديها به دبيركل سازمان ملل بسته نشده، امريكاييها ميگويند كه مقامهاي رسمي و دولت عربستان نقشي در حملات 11سپتامبر نداشتهاند و گزارش 28 صفحهاي كنگره امريكا نيز چيزي در اين باره براي گفتن ندارد. اين موضعگيري جديد از زبان رئيسسيا همزمان با سفر جانشين وليعهد عربستان بهواشنگتن، ابــــراز شده است. محمد بن سلمان، وزير دفاع و جانشين وليعهد عربستان ديروز براي ملاقات و مذاكره با مقامهاي امريكايي، از جمله باراك اوباما رئيس جمهور و اعضاي كنگره به واشنگتن رفت. خبر سفر بن سلمان تا همين 10 روز پيش محرمانه مانده بود و اولين بار رويترز از قول منابع مطلع اين خبر را رسانهاي كرد. گفته ميشود بن سلمان در واشنگتن درباره وضع عراق، سوريه و يمن با امريكاييها گفت وگو ميكند، ولي منابع ميگويند مذاكره با مقامهاي امريكايي درباره «اسناد 28 صفحهاي» كه نقش عربستان را در حملات تروريستي 11 سپتامبر فاش ميكند، يكي از مهمترين محورهاي سفر جانشين وليعهد عربستان خواهد بود. رئيس سيا روز گذشته همزمان با سفر بن سلمان به واشنگتن، سيگنالهايي فرستاده كه نشان ميدهد دولت اوباما هم حاضر است همان كاري را بكند كه چند روز قبل، دبيركل سازمان ملل با حذف نام عربستان از فهرست ناقضان حقوق كودك انجام داد. پيش از اين گفته ميشد كه در صورت پخش گزارش محرمانه كنگره امريكا درباره 11 سپتامبر(معروف به اسناد 28 صفحهاي) نقش دولت عربستان در وقوع اين حملات تروريستي به امريكا فاش خواهد شد. كار به قدري بالا گرفت كه منابع غيررسمي گفتند عادل الجبير، وزير خارجه عربستان در سفر به واشنگتن، مقامهاي امريكايي را تهديد كرده كه دهها ميليارد دلار دارايي عربستان را از امريكا خارج خواهد كرد، موضعي كه باعث شد باراك اوباما تهديد به وتوي طرح كنگره براي منتشركردن اسناد 28 صفحهاي كند. ديروز اما، جان برنان، رئيس سيا همزمان با سفر محمد بن سلمان به واشنگتن، خيالسعوديها را آسوده كرد و گفت كه حتي اگر اسناد 28 صفحهاي منتشر هم شود، چيزي به نام نقش دولت عربستان در 11 سپتامبر در آن وجود نخواهد داشت. برنان كه ظاهراً شبكه العربيه در آستانه سفر بن سلمان به واشنگتن به سراغ او رفته گفته كه اين ۲۸ صفحه منتشر خواهد شد» و او هم از انتشار آن حمايت ميكند ولي تاكيد كرده است: « همه، شواهدي را خواهند ديد كه نشان ميدهد دولت سعودي هيچ ارتباطي با آن (حملات ۱۱ سپتامبر) ندارد.» »