عصر روز جمعه خامنهای، در دیدار آقای رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه و هیأت همراه، مهمترین نیاز امروز دنیای اسلام را نزدیکی هرچه بیشتر کشورهای اسلامی و همافزایی آنها دانست و گفت : اتحاد و همکاری کشورهای اسلامی، قطعاً زمینهساز حل مشکلات منطقه خواهد بود و به همین دلیل استکبار و در رأس آن آمریکا از همکاری و نزدیکی کشورهای اسلامی و شکلگیری یک قدرت اسلامی نگران است. جمهوری اسلامی ایران و ترکیه دو کشور آبرومند و قدرتمند منطقه هستند و انگیزههای مشترکی برای دنیای اسلام دارند؛ بنابراین، باید همکاریهای دو کشور در زمینههای سیاسی و اقتصادی بیش از پیش گسترش یابد. لازم است همکاریها و ارتباطات خوب جمهوری اسلامی ایران و ترکیه از زمان روی کار آمدن جریان اسلامگرا، و نقاط مشترک هرچه بیشتر تقویت شود.
در این دیدار که آقای جهانگیری معاون اول رئیسجمهور نیز حضور داشت، رئیسجمهور ترکیه وضعیت منطقه را بحرانی دانست و ابراز امیدواری کرد، در سایهی همکاری کشورهای اسلامی مسائل منطقه حلوفصل شود.
آقای اردوغان، پراکندگی و نبود انسجام میان کشورهای اسلامی را از عوامل بروز وضع کنونی برشمرد و گفت: به علت نوع رفتار غرب در قبال کشورهای مستقل اسلامی، اوضاع از حساسیت بیشتری برخوردار است و همین ایجاب میکند همبستگی و برادری بهویژه میان جمهوری اسلامی ایران و ترکیه افزایش یابد.
دیدار رئیس جمهوری روسیه با رهبر انقلاب
عو خامنهای شب جمعه در دیدار آقای ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه و هیأت همراه، ضمن اظهار امیدواری برای پُرثمر بودن نشست سهجانبهی تهران، سخنان رئیسجمهور روسیه مبنی بر لزوم گسترش هرچه بیشتر همکاریهای دوجانبه را تأیید و گفت: همکاری ایران و روسیه در موضوع سوریه یک نمونهی برجسته و یک تجربهی بسیار خوب از همکاری دوجانبه است که به معنی واقعی کلمه، همافزایی است. همکاریهای دوجانبهی ایران و روسیه میتواند در مسائل جهانی نیز گسترش یابد، یکی از مواردی که دو طرف میتوانند با یکدیگر همکاری داشته باشند، مهار آمریکاست، زیرا آمریکا یک خطر برای بشریت است و امکان مهار آن نیز وجود دارد. قضایای سوریه یک نمونهی موفق از مهار آمریکا است. آمریکاییها اکنون در سوریه شکست واقعی خوردهاند و به اهداف خود نرسیدند.اهداف آمریکا در ابتدای قضایای سوریه به ویژه بعد از سرنگونی حکومتهای وابسته به آمریکا در مصر و تونس اسقاط نظان سوریه بود. آمریکاییها قصد داشتند با استفاده از شرایط به وجود آمده در آن زمان در کشورهای عربی، ضربهی وارده در مصر و تونس را در سوریه و با سرنگونی حکومت طرفدار مقاومت جبران کنند اما اکنون کاملاً شکست خوردهاند.
تحریم ایران، روسیه و ترکیه از جانب آمریکا را یک نقطهی اشتراک بسیار قوی برای گسترش همکاریها است. جمهوری اسلامی ایران و روسیه باید ضمن گسترش همکاریهای سیاسی و اقتصادی، توافقهای انجامگرفته در نشست تهران را با جدیت پیگیری کنند.
مبادلات و معاملات اقتصادی خارج از چارچوب دلار باید انجام گیرد.جمهوری اسلامی ایران تاکنون به تعهدات خود در برجام پایبند بوده است اما اروپاییها به وظایف خود عمل نکردهاند و این قابل قبول نیست که ما بهطور کامل به تعهدات خود در برجام عمل کنیم؛ اما آنها تعهدات خود را انجام ندهند.جمهوری اسلامی ایران درخصوص برجام موضعی را خواهد گرفت که به نفع منافع و عزت کشور و ملت باشد.
هرچند آمریکاییها فعلاً دربارهی ایران، مسائل موشکی و مسائل منطقه را مطرح میکنند اما مسئلهی آنها با جمهوری اسلامی ایران فراتر از این مسائل است.
آمریکاییها چهل سال است که میخواهند ریشهی جمهوری اسلامی ایران را بِکَنند؛ اما ما در این مدت، بیش از چهل برابر رشد کردهایم که همین ایستادگی جمهوری اسلامی و موفقیتهای آن، یک نمونهی موفق دیگر از مهار آمریکاست.
سعودیها قطعاً در یمن به نتیجه نخواهند رسید و نخواهند توانست مردم مقاوم یمن را به زانو درآورند.
در این دیدار که آقای جهانگیری معاون اول رئیسجمهور نیز حضور داشت، رئیسجمهور روسیه مذاکرات با همتای ایرانی خود درخصوص مسائل دوجانبه و مسألهی سوریه را پُربار و بسیار خوب ارزیابی کرد و گفت: ما در این مذاکرات بر گسترش روابط دوجانبه در همهی زمینهها به ویژه همکاریهای اقتصادی و تجاری تأکید کردیم.
آقای پوتین افزود: در بخش انرژی، پیشنهاد احداث پروژهی جدید نیروگاه هستهای و نیروگاههای با ظرفیتِ کم را مطرح کردیم و برقیسازی خطوط راهآهن و افزایش فروش نفت ایران را مورد بررسی قرار دادیم.
رئیسجمهور روسیه، ظرفیتها و امکانات موجود برای توسعهی روابط دو کشور را بسیار بیشتر از سطح کنونی همکاریها دانست و با اشاره به مانعتراشی آمریکا در این زمینه با توسل به روشهای مختلف از جمله تبادلات مالی، گفت: آمریکاییها با ایجاد محدودیت در تبادلات مالی در حال انجام یک اشتباه راهبردی هستند، زیرا به قیمت یک موفقیت سیاسی و کوتاهمدت، موجب سلب اعتماد از دلار در فضای جهانی و تضعیف آن خواهند شد.
رئیسجمهور روسیه، مسألهی برجام را محور بعدی مذاکرات دوجانبه با رئیسجمهور ایران خواند و با ابراز تأسف از پایبند نبودن برخی طرفهای مقابل ایران در برجام به تعهداتشان، گفت: آمریکاییها با اقدامات نابجا، شرایط را خراب کردهاند و اروپاییها نیز بهدلیل وابستگی به آمریکا، در عمل تابع آنها هستند، هرچند اعلام میکنند به دنبال راههایی برای حفظ برجام نیز هستند.