اگر به عکس های به جای مانده از برگزاری نمازهای جمعه پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ویژه در تهران نگاهی بیندازید، خواهید دید هیچ گونه فاصله ای بین مسئولان و مقامات عالی رتبه نظام جمهوری اسلامی با مردم نیست، بلکه مردم و مسئولان دوشادوش یکدیگر در این فرضیه عبادی ـ سیاسی حضور یافته و نماز جمعه برپا کرده اند؛ اما حوادثی پدید آمد که باعث شد، برخی ملاحظات امنیتی در این مقوله صورت بگیرد.

به گزارش «تابناک»؛ پس از آنکه گروهک هایی نظیر منافقین به مبارزه مسلحانه با جمهوری اسلامی روی آوردند، سیل عظیمی از ترورها، انفجارات و اقدامات خرابکارانه در شهرهای مختلف به ویژه تهران رخ داد که تنها در چند فقره از این اقدامات، بسیاری از مسئولان عالی رتبه کشور، از جمله رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس دستگاه قضایی، نمایندگان مجلس، ائمه جمعه و مردم عادی نیز به شهادت رسیدند.

چرا بین مردم و مسئولان در نماز جمعه فاصله افتاد؟

در دهه 60، یکی از حربه های اصلی دشمنان برای مقابله با انقلاب اسلامی ایران،‌ انجام ترورهای کور یا حذف فیزیکی مسئولان و مدیران عالی رتبه بود. هرچند ترور در ایران تنها به مسئولان نظام ختم نشد، بلکه اقدامات کوردلانه گروهک هایی مثل منافقین، به شهادت 17 هزار تن ـ که عموم آنها از مردم عادی بودند ـ منجر شد. در کنار آن ترور شخصیت هایی همچون شهیدان بهشتی، رجایی، ‌باهنر، ‌مطهری، ‌مفتح و بسیاری از مقامات لشکری و کشوری صدمات زیادی را به کشور در آن برهه وارد کرد. شاید یکی از عوامل تسهیل ترورها،‌ عدم حفاظت از مسئولان بود، به گونه ای که بیشتر مسئولان نظام تیم حفاظت نداشتند.

پس از پیروزی انقلاب تا همان سال های اولیه دهه 60 ، شش تن از ائمه جمعه به شهادت رسیدند؛ از جمله آیت الله قاضی طباطبایی (امام جمعه تبریز) 10 آبان 1358، آیت الله دستغیب (امام جمعه شیراز)20آذر1360، آیت الله مدنی (امام جمعه تبریز)21شهریور1360، آیت الله احسان بخش (امام جمعه رشت) 26 فروردین 1361، آیت الله اشرفی اصفهانی (امام جمعه باختران) 23 مهر 1361 و آیت الله صدوقی (امام جمعه یزد)11 تیر 1361. بعد از اقدامات تروریستی متعدد علیه مسئولان و علما بود که حضرت امام خمینی(ره) پیامی صادر کردند و به پاسداران دستور دادند از شخصیت های انقلاب حفاظت کنند.

در بخشی از این پیام آمده است: «… پاسداران انقلاب و رؤسای آنان موظفند از این شخصیت های ارزنده انقلابی حفاظت کنند و رفت و آمدهای مشکوک را تحت نظر بگیرند؛ اگر چه خود آنان راضی نباشند.» بر اساس همین ضرورت حفاظت شخصیت ها و حفاظت فیزیکی از اماکن و مصلاهای نماز جمعه آغاز شد و اوضاع به کنترل درآمد. یکی از این اقدامات برای تأمین امنیت، قرار دادن نرده ها در نماز جمعه و ایجاد فاصله بین مردم و مسئولان بود.

بسیاری از مسئولان نیازی به حفاظت ندارند

اما پس از گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی و ورود به دهه پنجم، بسیاری از مشکلات امنیتی برطرف شده و کشور به ثبات قابل توجهی رسیده است. همین مسأله باعث شد، در یکی دو سال اخیر رفت و آمد برخی مسئولان در کنار سایر مردم عادی بیشتر و بیشتر شود و حتی شنیده شد که دبیر شورای عالی امنیت ملی در نامه ای به رهبر انقلاب، بسیاری از اقدامات حفاظتی برای برخی مسئولان را در شرایط فعلی کشور غیر ضروری بداند.

اولین قدم در این راستا باز هم از نماز جمعه آغاز شد؛ جایی که امام جمعه جدید تبریز سال گذشته دستورهایی را درباره برداشتن نرده‌های میان مردم و مسئولان در نماز جمعه این شهر داد و این مسأله نیز با استقبال بسیاری از مردم و دیگر امامان جمعه مواجه شد، تا جایی که در بسیاری از شهرهایی دیگر نظیر قم، گرگان، …. و حالا تهران، خبر از برداشته شدن نرده های حفاظتی بین مردم و مسئولان آمد.

نرده‌ها چطور برداشته شد؟

نقدی که برخی به ایجاد فاصله بین مردم و مسئولان داشتند این بود که هرچند در سال های آغاز انقلاب به دلیل شرایط امنیتی و بنا بر اضطراری که ناشی از موج ترور مسئولان بود، این طرح اجرا شده بود، متأسفانه در سال‌های اخیر این موضوع به یک نماد فکری قشری از مسئولان در جمهوری اسلامی تبدیل و موجبات گلایه های مردمی از ایجاد این فاصله ها و طرز تفکرها شده بود.

حتی آیت‌الله «سیدکاظم نورمفیدی» نماینده ولی‌فقیه در استان گلستان و امام جمعه گرگان که حالا جرو قدیمی ترین امامان جمعه محسوب می شود، در این باره گفته بود: «من از اول هم با گذاشتن نرده در مصلی مخالف بودم. دوست ندارم خیلی خودم را در فضای امنیتی قرار دهم چه با آن شکل، چه اشکال دیگر مخالف بودم، اما برخی چیزها در اختیار ما نبود. حتی محافظان هم اخلاق من را می‌دانند»؛ این نکته ای است که امروز بسیاری از ائمه جمعه سراسر کشور به آن رسیده اند.

اما امروز خبر آمد، «نرده هایی که بین مردم و مسئولان حائل بود، در نماز جمعه تهران هم برداشته شد.»؛ خبری که به سرعت در رسانه ها و فضای مجازی بازتاب یافت؛ هرچند هنوز گویا یک نرده جدا کننده باقی مانده است!

نرده‌های جداکننده مسئولان و مردم در نماز جمعه تهران هم برداشته شد

حجت الاسلام «جواد حاج علی اکبری» که هفته گذشته با حکم رهبر انقلاب به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شد، امروز در خطبه‌های این هفته نماز جمعه تهران گفت: «به نظر می‌رسید عزیزانمان از وجود میله‌های زیاد در محوطه نمازجمعه خشنود نیستند، لذا از ستاد برگزاری نمازجمعه خواهش کردم، دوستان حفاظت هم محبت کردند و دو ردیف از موانع برداشته شد. بخشی که باقی مانده، مورد نیاز هست که آن هم ان‌شاءالله اصلاح دقیق‌تری خواهد شد. چون در نماز جمعه دوستان علاقه مندند محیط دوستانه باشد، مسئولین هم همین احساس را دارند، خیلی از آقایان بین مردم نشستند. هر قدر این ارتباط‌ها مخصوصا در محیط نماز صمیمی‌تر و دلنشین‌تر باشد، بهتر است.»

حاج‌علی‌اکبری ادامه داد: امیدوارم هم فاصله ظاهری هم فاصله واقعی ـ اگر چیزی هست ـ بین مردم و مسئولین برداشته شود، یکپارچه و متحد در کنار هم باشیم و راه نهضت اسلامی مان را پرشورتر از همیشه با نشاط بیشتر ادامه بدهیم.

امام جمعه موقت تهران یادآور شد: ما نمازهای جمعه فراوانی داریم، در اقصی نقاط کشور حوالی ۹۰۰ نمازجمعه در حال برگزاری است که نعمت بزرگی است و همه باید شاکر باشیم، هم حضور موثر داشته باشیم هم مسئولان را در برگزاری بهتر کمک کنیم. جا دارد از همه کسانی که سال ها در برگزاری نماز جمعه زحمت کشیدند، به نیکی یاد کنیم، امیدواریم خدا توفیق اقامه نماز را به همه ما عنایت کند.

توهم برخی مسئولان به خاطر حفاظت!

متأسفانه با اقداماتی که به منظور ایجاد ضروریات حفاظتی صورت گرفت، برخی مسئولان انقلاب مردمی و اسلامی ایران حتی در پایین‌ترین سطح خدمتی نیز گویا عادت کرده بودند، در نماز جمعه صف خود را از صاحبان اصلی انقلاب اسلامی جدا کنند. شاید در نگاه اول این حرکت خیلی ساده به نظر برسد، اما روندی که در آن قرار است، فاصله‌گذاری های مرسوم میان مسئولان و ملت حتی با یک نرده ساده از میان برداشته شود، نیز مورد توجه و مهم است.

سال های ابتدایی انقلاب اسلامی به خوبی جایگاه نماز جمعه را آشکار ساخت. متأسفانه فریضه عبادی ـ سیاسی که زمانی محل رجوع مردم برای اهداف انقلاب اسلامی بود، امروز اثرش در جامعه کمرنگ تر از گذشته گشته و برخی ملاحظات غیر ضروری باعث شده است که این فریضه عبادی ـ سیاسی، به نوعی از کارکرد اصلی خود فاصله بگیرد که قطعا حذف این ملاحظات غیر ضروری، می تواند گامی در راستای صیانت از نماز جمعه باشد.

در اوضاع کنونی کشور، بسیاری از حفاظت ها اکنون دیگر مورد نیاز نیست و حتی باعث شده که برخی مسئولان از این موضوعات در برآورده کردن نیازهای شخصی شان بهره بگیرد. برای همین به نظر می رسد، باید همان طور که در نماز جمعه فاصله بین مردم و مسئولان برداشته و در دیگر امورات حفاظتی نیز بازنگری جدی شود، چون اکنون دیگر نیاز به این گونه موضوعات در حداقل ممکن قرار گرفته است.