پنجشنبه , ۹ فروردین ۱۴۰۳
صفحه اول » فرهنگ » چهاربند از فسیل یک انگشت کهنشان می دهد که انسان مدرن حدود ۸۵ هزار سال پیش در عربستان سعودی سکونت داشته است.

چهاربند از فسیل یک انگشت کهنشان می دهد که انسان مدرن حدود ۸۵ هزار سال پیش در عربستان سعودی سکونت داشته است.

 

این نتیجه گیری مطالعه ای بر یک استخوان انگشت است که اخیرا پیدا شده و تصور می شود متعلق به گونه معاصر “هومو ساپین” باشد. محققان با استفاده از تکنیک “ایزوتوپ پرتوزا” قدمت آن را بیش از ۸۰ هزار سال تخمین می زنند.

این بر شواهد روزافزونی از اسرائیل، چین و استرالیا می افزاید که گویای مهاجرت گسترده انسان به بیرون مرزهای آفریقا از ۱۸۰ هزار سال قبل به این طرف است.

قبلا این نظریه مطرح می شد که گونه هومو ساپین تا ۶۰ هزار سال قبل به طور پیوسته در خارج از آفریقا سکونت نداشته.

نتایج این مطالعه در نشریه اکولوژی و تکامل نیچر منتشر شده است.

در گذشته ابزارهایی که احتمالا مورد استفاده هومو ساپین بود در عمق شبه جزیره عربستان کشف شده بود اما تاکنون اثری از فسیل استخوان آنها در دست نبود.

 

ردی از شواهد

محققانی که در محوطه باستانی الوسطی در عربستان کار می کنند در بستر دریاچه ای به یک بند انگشت میانی برخوردند. هیچ بخش دیگری از صاحب این استخوان پیدا نشد.

دکتر هو گروکات سرپرست مطالعه از دانشگاه آکسفورد گفت: “این عادی است. تقریبا همه انسان ها و حیواناتی که در گذشته زندگی کرده اند بدون آنکه ردی بگذارند ناپدید می شوند.”

“بخت با ما یار بود. به طور کلی اگر با قطعه ای از استخوان یک فرد روبرو شوید آن را تشخیص نخواهید داد. اما استخوان انگشت کاملا متمایز است.”

این تیم با کمک “سی تی اسکن” مدلی از استخوان ساخت و آن را با بقایای سایر انسان مدرن و نئاندرتال از آن دوره زمانی مقایسه کرد.

معلوم شد که این استخوان بیشتر شبیه هومو ساپین است چون استخوان نئاندرتال کمی کوتاه تر و ضخیم تر است.

به علاوه سایر مواد کشف شده در این نقطه با دو شیوه مختلف تاریخ گذاری شد.

تاثیر آب و هوا

۸۵ هزار سال پیش آب و هوای عربستان خیلی متفاوت از امروز بود.

عربستان در آن دوره پر از دریاچه هایی با حاشیه های سرسبز با حیواناتی مثل اسب آبی بود، محیطی که محصول باران های موسمی بود. به نظر می رسد گاوهای وحشی و سایر شاخداران هم از آفریقا به آنجا مهاجرت می کردند.

رکورد فسیلی در الوسطی نشان دهنده تنوع زیاد حیات وحش در کنار ابزارهای سنگی از نوعی است که یادگار انسان هومو ساپین است.

دکتر گروکات معتقد است که انسان ممکن است مهاجرت به این محیط مطلوب را انتخاب کرده باشد.

او به بی بی سی گفت: “جالب این است که در گذشته بعضی می گفتند انسان تا زمان دستیابی به ابزارهای پیشرفته نمی توانست به آسیا مهاجرت کند. یافته ما حاکیست که آن نوع مهاجرت واقعا نه منعکس کننده یک پیشرفت اساسی در زمینه فناوری، بلکه تغییرات آب و هوایی بود.”

مطالعات تازه در آفریقای جنوبی هم به تاثیر تغییرات آب و هوایی بر تکامل انسان اشاره دارد.

به نظر می رسد که اقامت انسان در عربستان سعودی کوتاه بوده و به یک دوره چند صد تا چند هزار ساله محدود می شده؛ هرچند این موضوع با تکیه بر محوطه الوسطی قابل تشخیص نیست.

معلوم نیست که جمعیت انسان در آنجا از میان رفته یا از آنجا رخت بربسته است.

آقای گروکات می گوید: “معمای بزرگ حالا این است که سرنوشت این مردم چه بوده.”

شواهد ژنتیکی حاکیست که جد همه غیرآفریقایی ها به مهاجرانی که حدود ۶۰ هزار سال قبل از آفریقا خارج شدند می رسد.

محققان اکنون سعی دارند این داده های ژنتیکی را با شواهد روزافزون باستانی تطبیق دهند که می گوید هومو ساپین خیلی پیشتر از آفریقا خارج شده بود.

یک احتمال این است که این جمعیت های پیشگام منقرض شدند و بعدا موج تازه ای از مهاجران جای آنها را گرفتند و در همه جهان پخش شدند