خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
پیام درفشان یکی از وکلای خانواده سید امامی در این پرونده: لحظه خودکشی و نحوه آن به دلیلی که گفتم دیده نمی شود. اما بنده به عنوان وکیل مستقل خانواده ایشان می توانم بگویم چیزی که از شواهد و قرائن مشخص است این است که آقای سید امامی چنین عملی را انجام داده است، اما سوال ما این است که چرا و در چه شرایطی این کار را انجام داده؟ ما در فیلمی که دیدیم آقای سید امامی منقلب و در بسیاری مواقع در حال گریه کردن هستند. مدام در سلول راه می رود و انگار دنبال راه های مختلف برای خودکشی می گردند.
روایت جدیدی از نحوه مرگ کاووس سیدامامی
چند روز پس از اعلام خودکشی کاووس سید امامی، روز گذشته جمعی از نمایندگان موفق به دیدن فیلمی که گفته شد مرتبط با خودکشی این مدرس و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) بود، شدند. نمایندگانی که فیلم را مشاهده کردند، اما نظر واحدی در مورد نحوه مرگ نداشتند به طوری که هر کدام از آنان روایت خود را از این اتفاق بیان کردند و این موضوع همچنان در ابهام باقی ماند.
در همین رابطه از پیام درفشان یکی از وکلای خانواده سید امامی در این پرونده، جزئیات دقیق تر این فیلم و روند پرونده را جویا شده ایم.
مشروح گفت و گوی جماران با این وکیل پایه یک دادگستری را در ادامه می خوانید:
شما و خانواده سید امامی هم روز گذشته فیلم را دیدید؟
روز گذشته با پیگیری های مقامات قضایی فیلم مورد نظر برای خانواده ایشان پخش شد تا شاید خانواده با دیدن این فیلم مقداری آرامش پیدا کنند.
به طور دقیق در فیلم چه چیزی نشان داده می شود؟
لحظه خودکشی همان طور که نمایندگان مجلس هم گفتند، داخل فیلم نیست. اما در مورد این که چرا لحظه خودکشی در فیلم نیست باید گفت، دوربینی که درون سلول وجود دارد، بخشی از این سلول را پوشش می دهد اما سرویس بهداشتی را پوشش نمی دهد. آقای سید امامی هم این کار را داخل سرویس بهداشتی انجام داده اند.
شما خودکشی را تائید می کنید؟
ببینید لحظه خودکشی و نحوه آن به دلیلی که گفتم دیده نمی شود. اما بنده به عنوان وکیل مستقل خانواده ایشان می توانم بگویم چیزی که از شواهد و قرائن مشخص است این است که آقای سید امامی چنین عملی را انجام داده است، اما سوال ما این است که چرا و در چه شرایطی این کار را انجام داده؟
از بعد خودکشی که ماموران زندان متوجه این موضوع می شوند، فیلمی دیده اید؟
بله، کل فیلم به این شکل است که ایشان در ابتدا با پیراهن خود ور می رود و بعد از این که داخل سرویس بهداشتی می شوند دیگر در فیلم دیده نمی شوند. بعد از 7 ساعت فردی برای زندانی صبحانه می آورد، کمی بعد متوجه می شود که صبحانه برداشته نمی شود. درب سلول را باز می کند و به داخل می رود. با باز کردن درب سرویس بهداشتی کاملاً مشخص است که این فرد با صحنه ای مواجه می شود که جا می خورد؛ بلافاصله به سایر پرسنل خبر می دهد و چند نفری می آیند و وی را از داخل سرویس بهداشتی به صورتی که در مقابل دید دوربین قرار می گیرد، خارج می کنند. در فیلم مشخص است که جمود نعشی به بدن دست داده است و پیراهن هم به دور گردن بسته شده است.
یعنی خود فرد با گره زدن پیراهن به دور گلو و کشیدن آن با دست خودش را خفه کرده است؟
آقای شهریاری، معاون دادستان امور جنایی، بعد از این اتفاق با توجه به حساسیت مساله، شخصا خودشان به اوین رجوع می کنند. ایشان می گویند: من هم از صحنه فیلم گرفته ام و حاضرم این فیلم را هم در اختیار شما قرار دهم. می گویند در فیلمی گه گرفته ام مشخص است که سرویس بهداشتی پنجره ای دارد. تنها راهش این است که متوفی به بالای روشویی رفته و با گره زدن یک طرف پیراهن به پنجره و طرف دیگر پیراهن به گردن خود، خودش را از بالای روشویی در این وضعیت به پایین پرت کرده باشد.
در ابتدا گفتید که سوال ما این است که چرا یک استاد دانشگاه باید خودکشی کند، در مورد این موضوع، اطلاعاتی دارید؟
پرونده هنوز خام است. ایشان 19 بهمن فوت کرده اند و پرونده همین دیروز شماره گلاسه خورده است. هنوز برگه معاینه جسد نیامده که علت فوت مشخص شود. این که علت فوت خفگی، ایست قلبی یا مسمومیت دارویی و… بوده باشد، هنوز مشخص نیست. مثلاً ممکن است فردی را اعدام کنند اما قبل از اعدام سکته قلبی کند و فوت شود. این موضوعات را باید پزشکی قانونی مشخص کند که هنوز جواب پزشکی قانونی به پرونده اضافه نشده است. یا مقامات قضائی باید دستورات اولیه را در خصوص تحقیق در مورد رفتار بازجوها و فشارهایی که ممکن است بر این تصمیم ایشان تاثیر گذاشته باشد ، صادر کنند. باید دید که در این مورد ضوابط رعایت شده است یا نه؟
ما کاری به این که ایشان در اتهامی که به خاطر آن دستگیر شده اند، مجرم هستند یا نه، نداریم. ولی این فرد مجرم یا بی گناه، استاد دانشگاه امام صادق(ع) و جامعه شناس ادیان و یک سرمایه ملی بوده است. مسولین پرونده ایشان باید در مواجهه با این فرد احتیاط بیشتری می کردند. ایشان کسی است که سابقه منفی ندارد، به فرض که این بار مرتکب اشتباهی هم شده باشد.
ما در فیلمی که دیدیم آقای سید امامی منقلب و در بسیاری مواقع در حال گریه کردن هستند. مدام در سلول راه می رد و انگار دنبال راه های مختلف برای خروج از آن وضعیت می گردد. با این مرد شصت و اندی ساله چه شده که به این حال و روز افتاده است؟!
فهرست وکلای پروندههای امنیتی هیچ گاه ارائه نشده است
شما بعد از فوت آقای سید امامی وکالت پرونده را بر عهده گرفته اید، یا از ابتدای دستگیری وکالت داشتید؟
خیر، ما در امور جنایی هستیم. متاسفانه در امور امنیتی مشکلی که وجود دارد و مسئولین دستگاه قضائی به آن دقت نمی کنند و همه این مشکلات بعدی از این مشکل نشات می گیرد، تبصره ماده 48 قانون آئین دادرسی کیفری است که می گوید «در پرونده های امنیتی تنها وکلایی می توانند اعلام وکالت کنند که نامشان در فهرستی که ریاست قوه قضائیه ارائه داده است، باشد.» این فهرست، هیچ وقت ارائه نشده است، اما ما و همکارانمان هر وقت که برای پرونده های امنیتی به دادسرای امنیتی مراجعه می کنیم، می گویند نام شما در لیست قوه قضائیه نیست. این موضوع باعث می شود وکیل در پرونده های امنیتی در مرحله دادسرا نتواند اعلام وکالت کند. وقتی وکیل نمی تواند اعلام وکالت کند یک مشکل علمی به وجود می آید که آسیبش به کل کشور برمی گردد. وقتی وکیل ظرف 24 ساعت به فرد دستگیر شده و مضطرب دسترسی پیدا کند، می تواند با مشاوره و دلگرمی دادن به فرد، او را به آینده امیدوار کند و مانع این اتفاقات شود. این موضوع وظیفه وکیل است نه وظیفه بازجو، وظیفه بازجو این است که بازجویی کند و در این مسیر ممکن است فشار سنگینی به متهم وارد شود؛ اما در مقابل، اجازه ی داشتنِ وکیل را به فرد نمی دهند تا این قضیه به تعادل برسد. بنابراین ایشان از روزی که دستگیر شده اند تا روز 19 بهمن که خودکشی کرده اند، وکیل نداشته اند. بنده و آقای خسروی از این تاریخ به بعد از طرف اولیای دم، همسر و دو فرزند پسر ایشان، وکالت پرونده را بر عهده داریم.
شب گذشته اعلام شد که امروز قرار است جسد تحویل خانواده شود و مراسم دفن انجام شود، جسد تحویل گرفته شد؟
امروز فرزندان ایشان برای تحویل جسد مراجعه کرده اند و مراسم تشییع و دفن ساعاتی قبل در زادگاهشان روستای امامه (در فشم) برگزار شده است. خانواده ایشان تاکید داشتند که اخبار رسمی مربوط به این مسائل از طریق اینستاگرام فرزندشان (امین) اعلام می شود. چون برخی ها از جانب خانواده صحبت های مختلفی می کنند که نظر خانواده نیست، خانواده هم مجبور شد که اعلام کند نظر و مواضعشان تنها در صفحه اینستاگرام فرزندشان اعلام می شود.
تاثیر عوامل جانبی بر خودکشی مشهود است
از نظر شما مسئولیت جان این فرد با چه شخص حقیقی یا حقوقی بوده است؟
در قدم اول فردی که مانیتورینگ را پیگیری می کرده است باید دقت بیشتری می کرده است. اما یک سری دستورات اولیه را خود آقای شهریاری که مسئولیت پرونده را بر عهده گرفته اند، صادر می کنند. ما به طور دقیق شاید به روند بازجویی در زندان آگاهی کافی نداشته باشیم که مثلاً ساعات بازجویی چگونه است، بازجویان ناظر دارند یا نه، آیا فیلمی از بازجو ها وجود دارد و…، این موضوعات باید پیگیری شود تا تاثیر عوامل جانبی بر خودکشی آقای امامی مشخص شود. این فشارها و شرایط نامناسب ممکن است فرد را به وضعیتی دچار کند که مجبور به خودکشی شود که ما در فیلم می بینیم این اتفاق افتاده است.
علاوه بر این ما از مقامات مسئول شیفت زندان طرح شکایت خواهیم کرد تا صحبت های هر کدام از مسئولین بخش های مختلف اعم از بازجو ها را بشنویم. سعی ما این است که این پرونده در دادسرای امور جنایی به نتیجه برسد. متاسفانه در کشور ما به این شکل است که تا دو نفر خاطی در یک نهادی پیدا می شود، بلافاصله می گویند ما نظام هستیم و شما علیه نظام کار می کنید. در حالی که ما با نظام مشکلی نداریم بلکه با خاطیان کار داریم. این افراد نباید پشت نظام مخفی شوند تا هزینه به کل نظام تحمیل نشود.
هیچ اطلاعی از دیگر افراد دستگیر شده نداریم
در مورد دیگر افرادی که همراه آقای سید امامی دستگیر شده بودند، اطلاعی دارید؟
ما نه تنها هیچ اطلاعی از دیگر افراد دستگیر شده نداریم بلکه از پرونده امنیتی خود آقای سید امامی هم هیچ اطلاعی نداریم. خانواده ایشان هم هیچ اطلاعی ندارد.
نکته مهمی اگر دارید بفرمائید
نکته مهم در مورد تبصره ماده 48 است. همه اگر دست به دست هم دهیم و نور را روی این اِشکال قانونی بتابانیم، تا این قانون اصلاح شود، بسیاری از این فجایع رخ نمی دهد. این که وظیفه وکیل است که در لحظات اول دستگیری با متهم صحبت کند و مانع این اتفاقات شود.
علمداری:
پایگاه خبری جماران: چند شب قبل مستندی با عنوان «منطقه ممنوعه» از سیمای جمهوری اسلامی ایران در خصوص مرحوم کاووس سید امامی پخش شد که پیام اصلی آن، اثبات عنوان «جاسوسی» برای نامبرده بود.
در خصوص ابعاد امنیتی و مراحل قانونی اثبات این اتهام و این سوال که مگر وی در دادگاهی محکومیت قطعی پیدا کرده یا خیر؛ بحث های زیادی می توان کرد که موضوع این مقال نیست.
اما از آنجایی که سه روز قبل از این برنامه رئیس جمهور محترم همگان را به مطالعه فرمان هشت ماده ای امام(س) فراخوانده بود، با ذکر خلاصه ای از دو فراز این فرمان چند سوال را حول قضیه اخیر مطرح می کنم:
«هیچ کس حق ندارد به خانه یا مغازه و یا محل کار شخصی کسی بدون اذن صاحب آنها وارد شود یا کسی را جلب کند، یا به نام کشف جرم یا ارتکاب گناه تعقیب و مراقبت نماید، و یا نسبت به فردی اهانت نموده و اعمال غیر انسانی – اسلامی مرتکب شود، یا به تلفن یا نوار ضبط صوت دیگری به نام کشف جرم یا کشف مرکز گناه گوش کند، و یا برای کشف گناه و جرم هر چند گناه بزرگ باشد، شنود بگذارد و یا دنبال اسرار مردم باشد، و تجسس از گناهان غیر نماید یا اسراری که از غیر به او رسیده و لو برای یک نفر فاش کند. تمام اینها جرم [و] گناه است و بعضی از آنها چون اشاعه فحشا و گناهان از کبایر بسیار بزرگ است، و مرتکبین هر یک از امور فوق مجرم و مستحق تعزیر شرعی هستند و بعضی از آنها موجب حد شرعی می‌باشد».
«مؤکداً تذکر داده می‌شود که اگر برای کشف خانه‌های تیمی و مراکز جاسوسی و افساد علیه نظام جمهوری اسلامی از روی خطا و اشتباه به منزل شخصی یا محل کار کسی وارد شدند و در آنجا با آلت لهو یا آلات قمار و فحشا و سایر جهات انحرافی مثل مواد مخدره برخورد کردند، حق ندارند آن را پیش دیگران افشا کنند، چرا که اشاعه فحشا از بزرگترین گناهان کبیره است و هیچ کس حق ندارد هتک حرمت مسلمان و تعدی از ضوابط شرعیه نماید».
و اما سوالات:
1- اثبات جاسوسی(که تشخیص آن بر عهده کارشناسان امر است) چه ارتباطی با پخش تصاویر شخصی یک نفر دارد؟ آیا برای اینکه اثبات شود کسی جاسوس است باید عکس و فیلم های خصوصی او منتشر شود یا اینکه ضمن عرضه ادله کافی منتظر اعلام حکم دادگاه بمانیم و سپس افکارعمومی را اقناع سازیم؟
2- در مستند یاد شده تصاویر متعددی از حالا شخصی آقای سید امامی پخش شد. آیا تکرار مکرر این صحنه ها در برنامه یاد شده، از نظر نشانه سازی برای القاء این معنا صورت گرفته که هرکس از سگ نگهداری می کند یا مراوده اش با بانوانی است که ملتزم به حجاب اسلامی نیستند یا در مهمانی های مختلطی شرکت می کند(که مشخص نیست جزو محارم او هستند یا خیر)، عنوان «جاسوس» یا «عنصر مشکل دار» بر او صدق می کند؟
آیا در ظواهر و لباس های دیگر، جاسوس یافت نمی شود یا اینکه مانند کلیشه سازی های قدیمی در سریال های تلویزیون، فقط افرادی که ظاهر غیرمتشرع دارند و دارای یک نام باستانی هستند عامل بیگانه و جاسوس تلقی می شوند؟ آیا یک جاسوس برای اعمال نفوذ نمی تواند خود را در ظواهر دیگری درآورد؟
3- از آنجایی که افکارعمومی امروز خصوصا با گسترش واسطه های ارتباط جمعی، آگاهی بیشتری یافته و هر فرض و سخنی را مورد سوال، ابهام و چالش فنّی و علمی قرار می دهد، آیا پخش تصاویر تاریک و مبهم و تمرکز روی ابعاد خصوصی زندگی افراد برای باورپذیری جاسوس بودن یک نفر، بنیان سخن را در مساله مهمی مانند اثبات جاسوسی سست نمی کند؟ آیا این روش باعث نمی شود تا خدای ناخواسته اعتماد مردم به گزارش های نیروهای زحمت کش امنیتی دستخوش تغییر شود و اگر مخوف ترین تیم های جاسوسی یا تروریستی هم کشف شوند جامعه حساسیت قابل توجهی از خود نشان ندهد؟
4- آیا بهتر نبود که به جای تعجیل در تهیه این برنامه که طی آن صدور حکم نیز انجام شده، با مدیریت صحیح رسانه ای، دادگاه و دستگاه قضایی به عنوان فصل الخطاب معرفی شود؟
فارغ از تمام این سوالات، اکنون که فرد متهم دیگر در قید حیات نیست و به تعبیر معروف «دست او از این دنیا کوتاه است» و توان دفاع از خود را ندارد؛ ای کاش با احتیاط و اتقان بیشتری در خصوص او سخن گفته شود و بنا به توصیه امام راحل که هنوز نیازمند بازخوانی و تمرین آن هستیم، با رعایت حریم خصوصی افراد صرفا به اتهام وارده پرداخته شود و با شکستن سایر حریم ها خدای نکرده معصیتی رخ ندهد و اعتمادها بیش از این خدشه دار نشود.
