خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
روسیه و نظام حاکم بر ایران تاکنون در جنگ داخلی و بحران سیاسی سوریه در کنار یکدیگر بودند. در واقع، علی رغم اختلافات پنهانی که وجود داشت، اما دو کشور به دلیل وجود اهداف مشترک مهم تر و اولویت زمانی آن ها، تاکنون اختلافات را مدیریت کرده اند.
به گزارش تابناک، با این حال برخی از ناظران بر این عقیده اند که اکنون زمان ظهور شکاف میان نظام ایران و روسیه در سوریه فرا رسیده است.
دو کشور تاکنون استراتژی های تا حدودی مشترک را در سوریه دنبال کردند؛ اما استراتژی آن ها در رابطه با آینده بحران سوریه به نظر می رسد مناقشه برانگیز باشد.
در همین زمینه، مجله آمریکایی «فارن افرز» در گزارشی از «آلکس وتنکا» به احتمال اختلاف و شکاف میان روسیه و نظام ایران پرداخته است. در این مطلب آمده است:
پوتین روز چهارشنبه ۲۲ نوامبر نیز با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و همچنین با حسن روحانی دیدار و گفت‌وگو کرد. این دیدارها یک هفته پیش از برگزاری هشتمین دور مذاکرات صلح سوریه در ژنو برگزار شدند. دیدارهای سوچی بین پوتین و رهبران یاد شده از نظر کارشناسان یک پیام داشت و آن بیان نقش مهم و تعیین کننده روسیه درتحولات سوریه بود.
آلکس وتنکا، در این مقاله طرف مورد خطاب پیام برخاسته از نمایش قدرت پوتین را صرفا کشورهای غربی نمی‌داند. به باور او این پیام از جمله متوجه ایران نیز می‌شود.
نویسنده مقاله برای اثبات نظر خود به دو نکته اشاره می‌کند: نکته نخست مربوط می‌شود به گزارش‌های رسانه‌های ایران درباره دیدار پوتین و اسد و دیگری به موضوع تماس‌های تلفنی پوتین با نتانیاهو، ملک سلمان و ترامپ.
بروز نشانه هایی از احتمال شکاف و تقابل میان ایران و روسیه در سوریه!
به باور نویسنده گزارش‌های منتشر شده در ایران حکایت از آن داشتند که دیدار روز دوشنبه ۲۰ نوامبر بین پوتین و اسد بدون اطلاع مقامات جمهوری اسلامی صورت گرفته و افزون بر آن، تماس‌های پوتین با رهبران منطقه و از جمله عربستان و اسرائیل باعث ناخرسندی و نگرانی جمهوری اسلامی و به‌ویژه فرماندهان سپاه پاسداران شده است.
در صحت یک نکته تردیدی نیست و آن اینکه دوام و بقای دولت بشار اسد ریشه در پشتیبانی نظامی روسیه دارد. در واقعیت امر، پس از آغاز عملیات نظامی روسیه در سوریه در سال ۲۰۱۵ بازی قدرت به سود بشار اسد چرخید.
این در حالی است که سرمایه مالی، سیاسی و نظامی که جمهوری اسلامی صرف حفظ بشار اسد در سوریه کرده‌است، به مراتب فراتر از آن چیزی است که روسیه ظرف این ۲ سال انجام داده است. اما این ورود روسیه به بحران سیاسی سوریه بود که باعث بقای دولت اسد شد و این موضوع را نیز بشار اسد پس از دیدارخود با پوتین در روز ۲۰ نوامبر آشکارا بیان کرد.
آلکس وتنکا همچنین معتقد است که ایران بر آن است تا رویارویی با دشمنان را در خارج از مرزهای خود دنبال کند و از این طریق مانع از آن شود که شعله‌های جنگ به خاک ایران سرایت کند.
یکی از راهکارهای موثر در این زمینه ایجاد نیروهای شبه‌نظامی در کشورهای عربی است. به باور وتنکا، سپاه پاسداران مایل است تا نیرویی مشابه حزب‌الله لبنان در سوریه نیز ایجاد کند. نیرویی که تحت فرماندهی ایران باشد.
در ادامه این مطلب آمده است:حمایت و حضور ایران در حشد الشعبی در عراق نیز نمونه دیگری از چنین سیاستی است. به باور وتنکا، سیاست‌هایی که سپاه پاسداران در سوریه دنبال می‌کند، عملا از آن حکایت می‌کند که ایران تمایلی به خروج از سوریه ندارد.
وتکنا معتقد است که با پایان یافتن جنگ داخلی در سوریه، روسیه برای پیشبرد سیاست‌های منطقه‌ای خود در راستای تامین نظر اسرائیل، عربستان و آمریکا گام بر می‌دارد و مهم‌ترین دغدغه این کشورها در شرایط کنونی محدود کردن نفوذ ایران و به‌ویژه سپاه پاسداران در سوریه است.
وتنکا در گزارش خود به افزایش حضور نظامی سپاه پاسداران در سوریه پس از دیدارهای سوچی اشاره می‌کند. به باور او، سپاه پاسداران حاضر نخواهد شد در لحظه برداشت از سرمایه کلانی که در سوریه هزینه کرده است، تن به چند وعده شیرین در مورد مشارکت در امر بازسازی سوریه بدهد و امکانات فراهم شده در این کشور را فدای این وعده‌ها بکند.
فارن افرز در ادامه مقاله به سیاست نظامی ایران در منطقه اشاره کرده و ایجاد و حفظ کریدور نظامی تهران به بیروت را برای سیاست‌های منطقه‌ای سپاه پاسداران تعیین کننده می‌داند. جمهوری اسلامی بر آن است تا از طریق شبه نظامیان خود در عراق و سوریه، مواضع حزب‌الله در لبنان را تقویت کند.
به این ترتیب، به باور آلکس وتکنا، با نزدیک شدن پایان جنگ سوریه، در همکاری‌های منطقه‌ای و نظامی ایران و روسیه شکاف ایجاد می‌گردد.
