توقف فعالیت بزرگ‌ترین معدن طلای ایران در زرشوران و بیکاری صدها کارگر معدن

به گزارش روزنامه قانون ،در میان سه معدن بزرگ طلای ایران، یکی در اصفهان قرار دارد (معدن طلای موته) و دو تای آن در استان آذربایجان غربی (آق دره و زرشوران) است. با احتساب کل میزان ماده معدنی طلای ایران، معدن طلای زرشوران در نزدیکی شهر تکاب، عنوان بزرگ ترین معدن ایران را به خود اختصاص داده است که گفته می شود 150 هزار کیلوگرم ذخیره طلای خالص دارد و آن گونه که مسئولان زرشوران اعلام کرده اند در سال های 94 و 95، حدود 611 کیلوگرم شمش طلا از زرشوران به دست آمده است. طبق اخبار رسیده به «قانون» فعالیت استخراج ماده معدنی از بزرگ ترین معدن طلای کشور در زرشوران شهرستان تکاب متوقف شده است كه با ادامه این روند و پایان دپوی ماده معدنی، کارخانه طلای زرشوران نیز ظرف چند ماه آینده تعطیل خواهد شد.

توقف فعالیت اجرایی در معدن زرشوران

با وجود همه پتانسیل های ملی، منطقه ای و جهانی معدن طلای زرشوران، این روز ها خبر می رسد که کار در این معدن با ۱۵۰ کارگر به لحاظ عملیات استخراج در حالت تعطیلی کامل است و با ادامه روند فعلی، کارخانه طلای زرشوران نیز با تقریبا ۷۰۰ کارگر و پرسنل و با پایان دپوی ماده معدنی آن، ظرف چند ماه آینده تعطیل خواهد شد. با ادامه این تعطیلی بهترین فصل برای بهره برداری از معدن طلای زرشوران از دست خواهد رفت. فعالیت استخراج ماده معدنی برای فرآوری درکارخانه در این منطقه در زمستان به علت کوهستانی و برف گیر بودن زرشوران کند یا غیرممکن خواهد بود.

برنامه های معدن زرشوران برای 96 چه بود؟

توقف فعالیت معدن زرشوران، در حالی است که مهدی قدمی مدیرعامل شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران در فرودین سال جاری اعلام کرده بود در سال 96 علاوه بر فعالیت های اصلی یعنی استخراج از معدن و تولید محصول، برنامه های دیگری شامل پیشرفت 30 درصدی فاز دوم طرح 22 تنی توسعه کارخانه، حفاری اکتشافی تکمیلی معدن، جاده دسترسی معدن به کارخانه، محوطه سازی، نصب سیستم نرمه گیری در واحد خردایش، استقرار سیستم های مدیریت کیفیت و مدیریت یکپارچه، دریافت مجوز پروانه بهره برداری صنعتی، استقرار طرح طبقه بندی مشاغل و آموزش نیروی انسانی نیز در دستور کار است. با این وجود استخراج از معدن که اصلی ترین فعالیت طلای زرشوران به حساب می آید ، متوقف شده است. شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران زیرمجموعه ایمیدرو است و مسئولیت معدن و کارخانه طلای زرشوران را برعهده دارد. مهدی قدمی كه در حال حاضر مدیرعامل این شرکت است، پیش از حضور در مناصب اقتصادی، در حوزه ورزش و کمیته ملی المپیک فعالیت داشته است. او یکی از معاونان مهرعلیزاده در سازمان تربیت بدنی در دولت اصلاحات بود و با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد نیز، ارتباط خودش را با دولت حفظ کرد و حتی چند ماهی معاون علی آبادی در تربیت بدنی بود. قدمی در دولت روحانی همراه با دکتر مهدی کرباسیان که رییس ایمیدرو شد، از عالم ورزش به حوزه مدیریت صنعت و معدن آمد و در دی ۹۳ مدیریت کارخانه بزرگ آلومینیوم المهدی به وی واگذار شد. در دوره مدیریت قدمی، موضوع واگذاری کارخانه المهدی به محمد علی محمدی پیش آمد. این واگذاری با انتقادهایی روبه رو شد و هم اکنون پرونده ای برای رسیدگی به این واگذاری در سازمان بازرسی کل کشور تشکیل شده است. دکتر قدمی از دی سال ۹۵، مسئولیت شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران را برعهده گرفته است.

وضعیت معادن طلای ایران

بر پایه آخرین گزارش ها، ایران رتبه ۵۷ تولید طلا در رده جهانی را به خود اختصاص داده است. آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت می گویند که حدود ۱۵ معدن طلای فعال و غیرفعال در ایران وجود دارد و هم اکنون اکتشافات طلا در بیشتر استان های کشور ازجمله آذربایجان شرقی و غربی، کردستان، کرمان، خراسان رضوی و جنوبی، اصفهان، یزد، مرکزی، قم و همدان، ارغش نیشابور، سقز، طرقبه مشهد و سیستان و بلوچستان نیز در دست اجراست.

استاندارد جهانی یک معدن طلا، داشتن ذخیره ۱۰۰ تن به بالاست و ایران دارای معادن کوچک و پراکنده بسیاری است، اما تنها حدود ۱۰ معدن آن نزدیک به سطح کلاس جهانی است که مهم ترین آن ها معدن طلای زرشوران آذربایجان غربی و ساریگونی کردستان است.

البته به گفته مسئولان زمین شناسی، اکتشافات در مناطق مستعد یا امیدبخش طلایی در استان های مختلف در حال انجام است، به طور کل ایران ظرفیت خوبی از نظر ذخایر طلا دارد. اما نکته مهم، بهره برداری از این ذخایر خدادادی است که این بهره برداری از مطالعات اکتشافی آغاز و به تولید و فرآوری شمش طلا ،منتهی می شود.

آذربایجان غربی، بیشترین ذخیره طلا را دارد

استان آذربایجان غربی، دارای بیشترین ذخیره قطعی طلا در بین استان های کشور است. در شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی کشور ایران، دو معدن بزرگ طلا وجود دارد که هر دو قدمت باستانی برداشت دارند. این دو معدن، مهم ترین و اصلی ترین معادن طلا در ایران به شمار می روند و معدن زرشوران از این جهت یکی از مهم ترین منابع طلای ایران است.

در افتتاح زرشوران چه گذشت؟

معدن و کارخانه طلای زرشوران، اواخر آبان سال 95 و با حضور معاون اول رییس جمهوری افتتاح شد و در همان زمان اعلام شد که این مجموعه نخستین مجتمع تولید طلا در جهان است که با روش منحصر به فرد و کاملا بومی ساخته شده است. در افتتاح زرشوران، اسحاق جهانگیری گفته بود:«درایران ذخایر طلای بسیار خوبی وجود دارد ولی هنوز معادن بزرگی در این زمینه ساخته نشده است که معدن زرشوران تكاب، نخستین معدن بزرگ در زمینه طلا در کشور به شمار می رود. توسعه معدن زرشوران باید به طور جدی پیگیری شده و دغدغه های زیست محیطی احتمالی آن نیز مرتفع شود». مهدی کرباسیان معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس ایمیدرو نیز از زرشوران به عنوان بزرگ ترین واحد فرآوری در خاورمیانه یاد کرده و گفته بود: «روش به کار گرفته شده در فرآوری طلا در این مجتمع با روش شیمیایی انجام می گیرد که توسط یک شرکت ایرانی ابداع شده و به ثبت رسیده است» .

کرباسیان درباره معدن زرشوران گفته است: «عملیات اکتشاف در این معدن در سال 76 آغاز شده و در ابتدای اکتشاف، ذخیره 56 تن شناسایی شد که این میزان ذخایر هم اکنون به 11 تن رسیده و پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک با 10 هزار متر حفاری که در دست اجراست، این میزان به 200 تن افزایش یابد. وی تولید یک هزار و 250 کیلوگرم نقره و 500 کیلوگرم جیوه را به عنوان مواد معدنی همراه این مجتمع ذکر کرد».

امیدها به اشتغال زایی زرشوران

افتتاح مجتمع زرشوران در دل بسیاری از مردم تکاب و روستای زرشوران نیز امیدهایی ایجاد کرده بود. ابراهیم صبایی، معاون فنی و بهره برداری طلای زرشوران با اشاره به اشتغال زایی این مجموعه بر پایه اقتصاد مقاومتی، گفته است: بالغ بر 700 نیرو در معدن طلای زرشوران مشغول به کار هستند. ایرج ثقفی، فرماندار تکاب نیز گفته است: مجموعه معدن و کارخانه طلای زرشوران، سرمایه ای بزرگ برای شهرستان تکاب به شمار می رود که باید قدر این سرمایه را بدانیم و برای توسعه و رونق آن که موجب توسعه و پیشرفت شهرستان تکاب می شود، تلاش همه جانبه ای صورت بگیرد.

51 درصد شاغلان این مجموعه، نیروهای بومی منطقه، 40 درصدآن ساکنان روستاهای اطراف زرشوران و بقیه نیروهای فنی و تخصصی غیربومی هستند، به این ترتیب علاوه بر اشتغال زایی در منطقه، مجتمع زرشوران به روستاهای اطراف کارخانه کمک های بسیاری داشته است. با توجه به آنچه گفته شد، در روزهای آتی وضعیت تعطیلی بزرگ ترین معدن طلای کشور را از جهات مختلف از جمله وضعیت کارگران و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی پیگیری خواهیم کرد.

منبع:روزنامه قانون