مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، در آغاز سفر پنج روزه خود به خاورمیانه، ابراز امیدواری کرد که کشورهای عربی بیشتری روابط خود را با اسرائیل عادی کنند.

بی بی سی فارسی/ آقای پومپئو که امروز (دوشنبه) وارد بیت‌المقدس شد، در کنفرانس خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل گفت توافق اخیر امارات با اسرائیل فرصت را فراهم کرده تا دیگر کشورهای عربی دیگر نیز روابط خود را با اسرائیل، عادی کنند.

توافق اخیر امارات و اسرائیل برای عادی‌سازی روابط با میانجیگری آمریکا به دست آمد. امارات، بعد از مصر و اردن سومین کشور عربی است که از زمان تاسیس اسرائیل، با این کشور روابط عادی دیپلماتیک برقرار می‌کند.

بنیامین نتانیاهو در همین کنفرانس خبری ابراز امیدواری کرد که اسرائیل با کشورهای عربی بیشتری ارتباط رسمی برقرار کند: “خیلی امیدوارم که در آینده، شاید آینده نزدیک خبرهای خوب بیشتری داشته باشیم.”

وزیر خارجه آمریکا بعد از اسرائیل به سودان سفر خواهد کرد و با عبدالله حمدوک، نخست وزیر و ژنرال عبدالفتاح برهان رئیس شورای حکومتی دیدار خواهد کرد.

بنا بر بیانیه وزارت خارجه آمریکا، آقای پومپئو درباره روابط سودان و اسرائیل مذاکره خواهد کرد.

وی سپس به بحرین می‌رود تا با سلمان بن حمد آل خلیفه ولیعهد این کشور دیدار کند.

امارات و دیدار با عبدالله بن زاید، وزیر خارجه این کشور، نقطه پایان سفر منطقه‌ای وزیر خارجه آمریکا خواهد بود.

آقای پومپئو در سخنان خود در بیت‌المقدس همچنین گفت واشنگتن به حفظ برتری نظامی اسرائیل در منطقه متعهد است. او گفت لازم است آمریکا تجهیزات لازم را در اختیار کشورهای منطقه بگذارد تا از خود در برابر “تهدیدهای ایران” دفاع کنند.

دیوید فریدمن سفیر آمریکا در اسرائیل (سمت چپ)، دونالد ترامپ و جرد کوشنر داماد رئیس‌جمهوری آمریکا پس از اعلام توافق میان اسرائیل و امارات

توضیح تصویر، دیوید فریدمن سفیر آمریکا در اسرائیل (سمت چپ)، دونالد ترامپ و جرد کوشنر داماد رئیس‌جمهوری آمریکا پس از اعلام توافق میان اسرائیل و امارات

توافق اسرائیل و امارات و واکنشها

اواخر ماه گذشته خورشیدی (۱۳ اوت/۲۳ مرداد) دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از توافق اسرائیل و امارات متحده عربی برای عادی‌سازی روابط خبر داد و گفت که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی ابراز امیدواری کردند که “این دستاورد تاریخی بتواند به پیشرفت صلح در خاورمیانه” کمک کند.

بیشتر کشورهای حاشیه خلیح فارس با اسرائیل در مورد نگرانی از نفوذ ایران در منطقه اشتراک نظر دارند. نگرانی‌ها در مورد نفوذ منطقه‌ای ایران به تماس‌هایی غیررسمی بین اسرائیل و این کشورها منجر شده است.

این توافق واکنش‌های گسترده و متفاوتی در جهان داشت. از امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، که آن را اقدامی شجاعانه قلمداد کرد تا محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، که آن را خیانت به آرمان های عربی و دینی دانست. ایران نیز این توافق را بشدت محکوم کرد.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در واکنش به این توافق گفت در حال بررسی بستن سفارت کشورش در ابوظبی و قطع روابط دیپلماتیک با امارات است. وزارت خارجه ترکیه هم از تصمیم امارات به شدت انتقاد کرد و گفت که امارات قصد دارد مسئله اصلی خاورمیانه یعنی موضوع فلسطین را به مقابله با ایران تغییر دهد. در بیانیه این وزارت‌خانه آمده بود: “تاریخ و وجدان مردم منطقه رفتار ریاکارانه امارت متحده را نه فراموش می‌کند نه می‌بخشد که برای منافع محدود خود به آرمان فلسطین خیانت کرد.”

ترکیه روابط دیپلماتیک و تجاری با اسرائیل دارد اما سالها است که دو کشور روابط نزدیکی ندارند.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، نیز در سخنانی برقراری روابط رسمی امارات با اسرائیل را “خیانت” خواند و از امارات خواست “از این خطا بازگردد”. او به امارات هشدار داد که اگر پای اسرائیل را به منطقه باز کند، “به شکل دیگری برخورد می‌شود.”

وزارت خارجه ایران نیز تصمیم امارات برای برقراری رابطه رسمی با اسرائیل را “ننگین” و “خطرناک” و این توافق را “حماقت راهبردی” را خواند و بشدت محکوم کرد.

سرلشکر محمد باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلح ایران نیز گفت: “چنانچه اتفاقی در منطقه خلیج فارس بیفتد و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دچار خدشه شود، هرچند اندک، ما آن را از چشم کشور امارات متحده عربی می‌بینیم و تحمل نخواهیم کرد”. او همچنین به امارات توصیه کرد “تجدید نظر کند و مسیری را ادامه ندهد که به‌ضرر امنیت منطقه و کشورش باشد”.

مقامات امارات نیز با احضار کاردار جمهوری اسلامی ایران در ابوظبی، به اظهارات مقامات ایرانی واکنش نشان دادند و وزیر مشاور در امور خارجه امارات در سخنانی گفت که تصمیم کشورش برای برقراری روابط با اسرائیل ربطی به ایران ندارد و این کشور دخالت در امور داخلی‌اش را نمی پذیرد.