در جریان دیدار وزیر امور خارجه کشورمان از روسیه و پس از ملاقات با سرگئی لاوروف وزیر خارجه فدراسیون روسیه اعلامیه مشترک دو کشور در زمینه ارتقای حقوق بینالملل به امضای دو وزیر خارجه رسید.
به گزارش خبرگزاری مهر، بیانیه مشترک ایران و روسیه در مسکو به امضای «محمدجواد ظریف» و «سرگئی لاوروف» رسید. این بیانیه با عنوان «بیانیه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در زمینه ارتقای حقوق بینالملل» در ۱۳ بند تنظیم شده است.
در این بیانیه مشترک آمده است: جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه بر اصل حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات تأکید کرده و اعتقاد راسخ دارند که دولتها باید اختلافات شان را از طریق ابزارها و سازوکارهایی که در مورد آن توافق کردهاند، حل و فصل کنند. این روند به حل مسالمت آمیز اختلافات بر طبق حقوق بینالملل قابل اِعمال کمک کرده و در نتیجه میتواند به کاهش تنشها و افزایش همکاری صلح آمیز منجر شود.
متن کامل بیانیه بدین شرح است:
۱. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه بر تعهد کامل خود به اصول حقوق بینالملل که در «منشور ملل متحد» و «اعلامیه سال ۱۹۷۰ درباره اصول حقوق بینالملل مربوط به روابط دوستانه و همکاری میان دولتها منطبق با منشور ملل متحد»، منعکس شدهاند، تاکید مینمایند. اصول حقوق بینالملل که اساس روابط بین المللِ عادلانه و برابر هستند، همکاری برد برد را به منصه ظهور میرسانند و فضای مشترکی را برای همکاریهای امنیتی و اقتصادیِ برابر و جدایی ناپذیر ایجاد میکنند.
۲. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه بر این نکته اشتراک نظر دارند که اصل برابری حاکمیتها برای ثبات در روابط بینالملل حیاتی میباشد. دولتها از حقوق خود بر مبنای استقلال و برابری بهره مند میشوند و تعهدات و مسئولیت هایشان را بر اساس احترام متقابل بر عهده میگیرند. دولتها حق دارند در ایجاد و اِعمال حقوق بینالملل به صورت برابر مشارکت نمایند. آنها همچنین متعهد هستند به نحو منسجم و مستمر، حقوق بینالملل را با حسن نیت رعایت نمایند.
۳. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه بر اصل لزوم خودداری دولتها از تهدید یا توسل به زور علیه تمامیت سرزمینی یا استقلال سیاسی هر کشور دیگر برخلاف منشور ملل متحد، تأکید میکنند. بر این اساس، آنها مداخلههای نظامی یک جانبه را محکوم مینمایند.
۴. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه از اصل عدم مداخله در امور داخلی یا خارجی دولتها به طور کامل حمایت میکنند و هر گونه مداخله دولتها در امور داخلی یا خارجی دولتهای دیگر با هدف تغییر جعلی حکومتهای مشروع را که ناقض اصل مزبور است، محکوم مینمایند.
۵. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه هر گونه اقدام یا تلاش برای تضعیف یا بی ثبات سازی دولتها یا نهادهای آنها را به هر شکل یا بهانهای، نقض اصل یادشده قلمداد مینمایند.
۶. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه اِعمال فراسرزمینی مغایر با حقوق بینالملل قوانین ملی دولتها را به عنوان مصداق دیگری از نقض اصل عدم مداخله در امور داخلی دولتها محکوم مینمایند.
۷. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، به عنوان بخشی از اصل عدم مداخله در امور داخلی یا خارجی دولتها؛ حق حاکمه و غیر قابل نقض دولتها در تعیین نظام سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خود برای توسعه روابط بین المللی و اِعمال حاکمیت دائمی بر منابع طبیعی خود، مطابق با اراده مردمشان و بدون دخالت خارجی، مداخله، براندازی، اجبار یا تهدید به هر صورت را مورد تاکید قرار میدهند.
۸. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه بر اصل حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات تأکید کرده و اعتقاد راسخ دارند که دولتها باید اختلافات شان را از طریق ابزارها و سازوکارهایی که در مورد آن توافق کردهاند، حل و فصل نمایند. این روند به حل مسالمت آمیز اختلافات بر طبق حقوق بینالملل قابل اِعمال کمک کرده و در نتیجه میتواند به کاهش تنشها و افزایش همکاری صلح آمیز منجر شود. بدیهی است، برای حفظ نظم حقوقی بین المللی، ضرورت دارد که همه ابزارها و سازوکارهای حل و فصل اختلافات، مبتنی بر رضایت باشند و با حسن نیت و روحیه همکاری به کار گرفته شوند. اهداف مذکور نباید با سوءاستفاده در عمل، تضعیف گردند.
۹. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در این زمینه اشتراک نظر دارند که اجرای با حسن نیت اصول و قواعد کلی شناخته شده حقوق بینالملل، مانع از رویه اتخاذ استانداردهای دوگانه یا تحمیل اراده برخی دولتها بر برخی دیگر خواهد شد. آنها تحمیل اقدامهای زورمدارانه یکجانبه -که همچنین به عنوان «تحریمهای یک جانبه» شناخته شدهاند- را مصداقی از چنین رویهای قلمداد مینمایند.
اقدامهای زورمدارانه یکجانبه به ویژه در شکل اقدام قهری اقتصادی، گروههایی را که در آسیب پذیرترین وضعیت اقتصادی و اجتماعی هستند، هدف قرار میدهند؛ بنابراین همه کشورها باید از اعلام و اِعمال هر گونه اقدام زورمدارانه یکجانبه اجتناب نمایند؛ زیرا این اقدامات مانع از تحقق کامل توسعه اقتصادی و اجتماعی میشوند و آثار منفی بر بهره مندی از همه حقوق بشر از جمله حق توسعه، تجارت و سرمایه گذاری دارند.
۱۰. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، تروریسم را در هر شکل و صورتی، به عنوان یک تهدید جهانی علیه صلح و امنیت بین المللی محکوم میکنند و آن را تضعیف کننده نظم بین المللیِ مبتنی بر حقوق بینالملل میدانند. آنها تاکید میکنند که تروریسم نباید به مذهب، ملیت، گروه قومی یا تمدنی پیوند داده شود. اقدامات تروریستی، صرف نظر از انگیزه و زمان و مکان آن و توسط هر کس که ارتکاب یابند، اقدامی مجرمانه و غیرقابل توجیه خواهند بود.
آنها هم چنین بر ضرورت تلاش مشترک و رویکرد جامع در پیشگیری و مقابله با تروریسم، وفق حقوق بینالملل از جمله منشور ملل متحد تاکید میکنند و علاوه بر این، بر غیرقابل پذیرش بودن اتهام زنیهای ناروا علیه نهادهای رسمی دولتهای دیگر که میتواند تلاشهای بین المللی در مبارزه با تروریسم را به چالش بکشد، تأکید مینمایند. به علاوه آنها از اجرای یکپارچه و متوازن راهبرد جهانی ملل متحد برای مقابله با تروریسم حمایت میکنند.
۱۱. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه اعلام میدارند که تعهدات بین المللی مربوط به مصونیت دولتها، اموال و مقامات آنها باید همواره توسط کشورها محترم شمرده شوند. نقض این تعهدات در تضاد با اصل برابری حاکمیت دولتها است و میتواند به افزایش تنشها منجر شود.
۱۲. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مصمم هستند با رویکردهای غیرقانونی یکجانبه در حل و فصل بحرانهای جهانی مقابله کرده و فعالانه رویکردهای جمعی و چندجانبه عادلانه مبتنی بر اصول و قواعد کلی شناخته شده حقوق بینالملل را برای حل مسائل فوری و ضروری منطقهای و جهانی ارتقاء دهند. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مفاهیمی را که در تلاش برای تضعیف نظم بین المللی مبتنی بر حقوق بینالملل هستند، مردود اعلام میکنند.
۱۳. جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه تصمیم میگیرند که در راستای روابط مبتنی بر مشارکت راهبردی فیمابین، همکاریهای خود را با هدف رعایت و ارتقاء حقوق بینالملل و استقرار یک نظم بین المللی عادلانه و مبتنی بر حقوق بینالملل گسترش دهند.
وزیر خارجه کشورمان گفت: دبیرکل ملل متحد گزارش کاملاً هم غلط و هم بی جا و هم خارج از اختیارات خود صادر کرده است.
به گزارش خبرنگار مهر، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در پایان سفر خود به مسکو در مصاحبه با خبرنگاران، اظهار داشت: دو بار آقای رئیس جمهور با پوتین تلفنی صحبت کردند اما در این ایام ملاقات حضوری نداشتیم و نیاز بود بر مسائل دوجانبه مروری داشته باشیم و توافقات رؤسای جمهور را تسریع کنیم.
وی افزود: در موضوع سوریه گفتگوی خوبی داشتیم و توافق کردیم که اجلاس مجازی سران برگزار شود و به زودی تاریخ آن را پیشنهاد خواهیم کرد. توافق کردیم که ایران کماکان میزبان اجلاس حضوری سران بعد از بهبود شرایط باشد، اما موضوعی که بیشترین زمان را به آن اختصاص دادیم، تحولات مربوط به برجام و اقدامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود.
وزیر خارجه کشورمان گفت: آمریکاییها با همراهی رژیم صهیونیستی و برخی دیگر از کشورها تحرکاتی را در دو سه سال گذشته برای ایجاد فشار بر آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای نابود کردن برجام داشتهاند.
ظریف با بیان اینکه در گزارش اخیر آژانس متأسفانه به نتیجه رسیدن قسمتی از فشارها را شاهد بودهایم، گفت: نیاز است با همکاری و همفکری مانع این شویم که این سیاست به نتیجه مطلوب طراحان آن یعنی نابود کردن برجام برسد. ما و روسیه و چین را برخی کشورهای دیگر اهداف مشابهی داریم؛ همانطور حرکتی که آمریکا خواسته است در شورای امنیت شروع کند و یکی از طنزهای تلخ تاریخ این است که کشوری که از برجام خارج شده، رسماً مانع قطعنامه ۲۲۳۱ شده است و میخواهد از محمل این قطعنامه استفاده کند.
وی گفت: موضع ایران روسیه و دیگر کشورها راجع به این قضیه مشابه است. متأسفانه دبیرکل ملل متحد گزارش کاملاً هم غلط و هم بی جا و هم خارج از اختیارات خود صادر کرده که کاملاً مشهود است تحولاتی که در آژانس و دبیرخانه اتفاق افتاده به دلیل اینکه کرونا باعث شده، حضور کشورها در این سازمانها کمتر شده و آمریکا توانسته با استفاده از فشار نامربوط خود این سازمانها را منحرف کند و در جهت اهداف خود حرکت کند. در این زمینه ایران و روسیه موضع مشترک دارند.
وزیر خارجه در مورد افغانستان و اقدامات دیپلماتیک جمهوری اسلامی، گفت: برای ایجاد آشتی داخلی و ملی با حضور همه گروهها از جمله طالبان در این زمینه همفکری کردیم.