شنبه , ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
صفحه اول » فرهنگ » غبارروبی از پنجاهمین سالگرد قهرمانی تاج در آسیا

غبارروبی از پنجاهمین سالگرد قهرمانی تاج در آسیا

پرویز خسروانی که رئیس سازمان ورزش بود، از زدراوکو رایکوف (یوگسلاوی) پس از تیم‌های بزرگسالان و جوانان ایران، در رأس تیم تاج استفاده کرد.بیست و یکمین فروردین ۱۳۹۹ پنجاهمین سالگرد قهرمانی تیم فوتبال تاج (استقلال) در جام باشگاه‌های آسیاست که نخستین قهرمانی باشگاه‌های ایرانی در آسیا محسوب می‌شود.

سومین دوره این جام از دوازدهم اردیبهشت ۱۳۴۹ با دیدار تاج و نماینده لبنان در حضور شاهپور غلامرضا پهلوی در امجدیه آغاز شد.

مهدی رستم‌پور/  رادیوفردا- دوره اول و دوم این مسابقات با قهرمانی هاپوئل و مکابی اسرائیل به پایان رسیده بود. هاپوئل در سومین دوره نیز مدعی قهرمانی بود.

این رقابت‌ها جنبه ملی داشت و رسانه‌ها بیش از آنکه از عنوان تاج و هاپوئل استفاده کنند، می‌نوشتند ایران و اسرائیل.

جنبه ملی مسابقات چنان پر رنگ بود که هواداران پرسپولیس هم برای تشویق تاج به امجدیه می‌رفتند. در پیام‌های مردمی که روزهای بعد از فینال در روزنامه‌ها منتشر شد نیز عمدتاً از نام ایران به جای تاج استفاده شده.

بر همین اساس بود که چهار بازیکن کمکی در ترکیب تاج به میدان رفتند. غلام وفاخواه (عقاب)، فریدون معینی (پیکان)، مسعود معینی (بانک ملی)، و محمود خوردبین از پرسپولیس.

تاج با غلبه بر هومنتمن بیروت و سلانگور مالزی به نیمه نهایی رسید تا از سد پرساتوآن اندونزی بگذرد و بدون گل خورده فینالیست شود.

غلامحسین مظلومی، غلام وفاخواه و فریدون معینی گل‌های تاج را مقابل تیم لبنانی که متشکل از ارامنه این کشور بود به ثمر رساندند.

مظلومی مقابل سلانگور مالزی هت تریک کرد. او همچنین به اتفاق جواد قراب گل‌های تاج را وارد دروازه حریف اندونزیایی کردند تا به فینال برسند.

جمعه ۲۱ فروردین ۱۳۴۹هنوز ظهر نشده امجدیه جای خالی نداشت و بیش از ۳۵ هزار تن را میزبانی می‌کرد.

پیش از آن سازمان تربیت بدنی با صدور اطلاعیه اعلام کرده بود که مسئولین و مقامات از این سازمان تقاضای بلیت نکنند و «لطفاً با مراجعت خود ما را شرمنده نفرمایید».

چهارمین سالگرد ترور نافرجام شاه در کاخ مرمر بود. قبل از بازی سیدجواد ذبیحی مراسم «نیایش و شکرانه رفع خطر از جان اعلیحضرت» را برگزار کرد.

وبگاه حوزه او را بهترین مناجات‌خوان معاصر نامیده است، اما ذبیحی به دلیل اجرای مراسمی از همان دست که در امجدیه انجام داده بود، پس از انقلاب زندانی شد.

صادق خلخالی در خاطراتش می‌گوید حکم اعدام او را صادر کرده بود. محمدعلی ابطحی نوشته است ذبیحی را نیروهای مذهبی انقلابی ربوده و در بیابان‌های اطراف تهران کشتند.

در مراسم فینال جام باشگاه‌های آسیا، یاد استوار دوم محمدعلی باباییان و استوار دوم آیت‌الله لشکری که توسط رضا شمس‌آبادی در کاخ مرمر کشته شدند گرامی داشته شد.

ناصر حجازی، مهدی لواسانی، اکبر کارگرجم، منصور پورحیدری، برادران معینی، کاپیتان علی جباری، کارو حق وردیان، جواد قراب، غلامحسین مظلومی و غلام وفاخواه به زمین آمدند.

اسرائیلی‌ها ۱-۰ جلو افتادند و فقط هفت دقیقه با جام سوم فاصله داشتند. اما
رایکوف تجربه جام باشگاه‌های اروپا را داشت و با ووی‌وودینا (یوگسلاوی) موفق شده بود آتلتیکو مادرید و سلتیک را شکست دهد.

او با بیرون کشیدن کاپیتان خسته‌اش، مهدی حاج‌محمد در گوش چپ را مأمور فشار روی بن یوناتان دفاع راست تحلیل رفته هاپوئل کرد.

قراب از چپ به سمت راست رفت تا جای خالی جباری را پر کند. وفاخواه هم کنار مظلومی در پیشانی خط حمله قرار گرفت. نقشه‌ای برای رقم خوردن یکی از ماندگارترین بازگشت‌ها در تاریخ فوتبال آسیا.

دقیقه ۸۳ وفاخواه روی ارسال کرنر حاج محمد که پیش از آنهم هم چندین نفوذ خطرناک انجام داده بود، با ضربه سر گل مساوی را زد تا بازی در وقت قانونی با تساوی به پایان برسد.

در دقیقه ۹۲ نیز ارسال ایستگاهی پورحیدری برای شلیک سنگین مسعود معینی، گل قهرمانی را وارد دروازه حریف کرد.

روزنامه اطلاعات نوشته است: «شادی باشکوه مردم تاکنون بی سابقه بود. از زنان چادر به سر جنوب شهر تا خانم‌های شیک پوش و امروزی. از بچه‌های کوچه بازار تا پیرمردهای گوشه نشین خانه‌ها هیجانی حیرت‌آور بود.
در جاده قم، اتوبوس نگه داشته و راننده‌ وسط جاده می‌رقصید. بوق اتومبیب‍ل‌‌ها تا پاسی از شب ادامه داشت. بادکنک فروش‌ها کاسبی خوبی کردند. راننده‌ها به تیغه برف پاک‌کن بادکنک بسته بودند.
وسط خیابان پهلوی، بابا کرم می‌رقصیدند. جوانی مقابل سینما رادیوسیتی نقل پخش می‌کرد. داخل ماشین‌ها شاخه گل می‌انداختند و اگر راننده مرد بود، صورتش را غرق بوسه می‌کردند».

در گزارش صفحه ۴ بیست و دوم فروردین این روزنامه آمده است: «رانندگان شرکت واحد اعلام کردند در جشن قهرمانی، با تصمیم خود مسافران را در نقاط مختلف شهر بدون بلیت سوار کردند و حاضرند جریمه‌اش را بپردازند اما مدیرعامل شرکت واحد گفت جای نگرانی نیست و به آنها “مفاصا حساب” داده شده».

سهم پرسپولیس از این جام علاوه بر مشارکت محمود خردبین به عنوان بازیکن کمکی، بخشش دروازه‌بان محروم این تیم بود.
بلندگوی امجدیه اعلام کرد با استدعای خسروانی و موافقت شهبانو، محرومیت عزیز اصلی سنگربان پرسپولیس، همچنین کرم نیرلو و سلطانی از راه‌ آهن بخشیده می‌شود.

عزیز اصلی دو ماه قبل از این رقابت‌ها، در شهرآورد ناتمام تهران به صورت ابوالقاسم حاج ابواحسن داور بازی سیلی زده بود. داوری که پرسپولیسی‌ها او را به کنایه، تاج‌ابوالحسن می‌نامیدند.

سرگرد پرویز شیخان مدیر باشگاه تاج درباره قهرمانی تیمش به خبرنگاران گفت: «برگ زرینی در تاریخ سازمان تاج و ورزش ایران است که هرگز فراموش نخواهد شد».

ناصر حجازی که هنوز چهار ماه تا ۲۱ سالگی فاصله داشت، گفت: «با سه تا آمپول بازی کردم و از درونم می‌گریستم. کسی جز بازیکنان و مدیر باشگاه در جریان نبود اما از جانم مایه گذاشتم و حالا به بزرگترین لحظه زندگی‌ام دست یافته‌ام».

وفاخواه زننده گل قهرمانی درباره تغییر روند بازی و پیروزی تاج گفت: «رایکوف روش ۴۳۳ به ۴۳۴ تبدیل کرد تا آزادی عمل بیشتری داشته باشیم. اشک شوق بر گونه‌هایم جاری شده و این خوش‌ترین لحظه زندگی من به حساب می‌آید».

حاج محمد تعویض طلایی رایکوف که سرنوشت بازی را تغییر داد، در حالی که اشک‌هایش جاری بود به روزنامه اطلاعات گفت: «بزرگترین لحظه زندگی من است. از تیمسار خسروانی که بی دریغ برای تدارک ما تلاش کرد و از رایکوف سپاسگزارم».

ایرج جنتی عطایی که خودش بازیکن تاج مشهد بود، ترانه‌ «بچه‌ها گل بزنین» را در وصف قهرمانی تیم محبوبش سرود تا ویگن بخواند.

آقای گل رقابت‌ها غلامحسین مظلومی بود که پس از قهرمانی در وصف احساساتش گفت: می‌دانستم اسرائیل در وقت اضافه قادر به مقابله نیست. اشک من نشانه غرور بود. مردم ما را دوست دارند و همین پاداش برایمان کافی است.