ماکرون: به دنبال توافقی جدید با چهار ستون درباره ایران هستیم/ترامپ: ایران ما را تهدید کند هزینه کمسابقهای خواهد پرداخت/ ظریف: با خروج آمریکا، ایران هم به احتمال قوی از برجام خارج میشود/ درخواست عربستان از قطر برای پرداخت هزینه های آمریکا در سوریه
در چند روز گذشته، مباحث و خبرها پیرامون برجام و تصمیم نهایی ترامپ در مورد ماندن یا خروج از آن متمرکز بوده است. در همین راستا، دیدار روز گذشته رؤسای جمهور آمریکا و فرانسه در کاخ سفید با محوریت برجام، همه نگاه ها، تحلیل ها و خبرها را متوجه خود کرد؛ جایی که دو رئیس جمهور به شدت به ایران تاختند؛ با این تفاوت که مکرون خواهان حفظ برجام است و در این سفر قصد داشته ترامپ را متقاعد کند که در برجام بماند و در قبال آن با موضع آمریکا علیه ایران در مسائل دیگر همراه شود.
در همین رابطه، «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا روز سهشنبه در یک کنفرانس خبری مشترک با «امانول ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه شرکت کرد.
رئیسجمهور آمریکا در این کنفرانس خبری گفت: «دو هفته پیش، بعد از استفاده وحشیانه بشار اسد از سلاحهای شیمیایی آمریکا و فرانسه به کانون تسلیحات شیمیایی بشار اسد حمله کردند.»
ترامپ از همراهی فرانسه در اعمال تحریم علیه کره شمالی تشکر کرد و گفت، دولت او در مذاکره با پیونگیانگ، اشتباهات دولتهای قبل را تکرار نخواهد کرد.
وی گفت: «نمیتوان به ایران اجازه داد به سلاح هستهای دست پیدا کند. این رژیم باید به حمایتش از تروریسم پایان دهد. در خاورمیانه هر جا بروید، صرف نظر از اینکه کجا باشد، رد پای ایران را در مشکلات میبینید.»
ترامپ گفت، از کشورهای ثروتمند غرب آسیا میخواهد کمکشان را برای دوران پس از شکست داعش در سوریه افزایش دهند تا ایران از مزایای خروج این گروه تروریستی از سوریه منتفع نشود.
امانوئل ماکرون هم در این کنفرانس خبری با اتهامات رئیسجمهور آمریکا علیه ایران همآواز شد. او با تأیید اظهارات ترامپ علیه برجام گفت: «من گفتهام که برجام توافقی نیست که ما را قادر کند، دستکم تا سال ۲۰۲۵ مقداری نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران داشته باشیم. بنابراین تمایل داریم از این به بعد بر سر توافقی جدید درباره ایران [با آمریکا] همکاری کنیم.»
وی افزود: «این رایزنیها ما را قادر ساخت، همگرا بودن دیدگاههایمان را روشن کنیم. لازم است ما چهار حوزه را [در خصوص ایران] پوشش دهیم. اولین آن، جلوگیری از هر گونه فعالیتهای هستهای ایران تا سال ۲۰۲۵ است. این مسأله به لطف برجام ممکن شد. دومین آن اطمینان یافتن از این است که در درازمدت، ایران هیچ فعالیت هستهای نخواهد داشت. سومی که مسألهای بنیادی است، این که بتوانیم به فعالیتهای ایران در زمینه موشکهای بالستیک خاتمه دهیم. چهارمین آن فراهم کردن شرایط برای رسیدن به راه حلی سیاسی جهت مهار ایران در منطقه، یعنی در یمن، در سوریه، در عراق و در لبنان است. در این موضوعات دیدگاه ما عوض نشده است. من همیشه گفتهام لازم است چارچوبی پیدا کنیم تا بتوانیم با کمک همدیگر و طرفهای منطقه و سران ایران به دنبال یافتن توافق باشیم.»
ماکرون گفت: «در موضوع ایران، فرانسه سادهانگار نیست. احترام زیادی برای مردم ایران قائلیم که از طریق تاریخ، قدرتشان را اثبات کردهاند. اما نمیخواهیم اشتباهات گذشته را تکرار کنیم.»
ماکرون گفت: «مذاکراتی که داشتهایم ما را قادر به هموار ساختن مسیر برای رسیدن به توافقی جدید میکند؛ توافقی که روی آن کار خواهیم کرد. ما میخواهیم فراتر از شرکای اروپاییمان قدرتهای منطقه و همچنین روسیه و ترکیه را مشارکت دهیم.»
ترامپ در این کنفرانس خبری ایران را تهدید کرد و گفت: «در صورتی که ایران به هر طریقی ما را تهدید کند، بهایی خواهد پرداخت که تا کنون چند کشور معدود مشابه آن را پرداختهاند.»
رئیسجمهور آمریکا گفت که نظامیان آمریکا از سوریه خارج خواهند شد.
ترامپ درباره برجام به انتقاد از دولتهای گذشته آمریکا پرداخت و گفت: «کاری که آنها باید میکردند این بود که باید سوریه را در این توافق میگنجاندند. وقتی میگویم باید این کار را میکردند منظورم قبل از اعطای ۱۵۰ میلیارد دلار و ۱.۸ میلیارد دلار پول نقد-۱.۸ میلیون دلار- به ایران است. قبل از دادن این مقادیر هنگفت پول نقد به ایران- که من شنیدم داخل بشکه و بسته بوده- باید توافقی میکردند که یمن، سوریه و سایر بخشهای خاورمیانه که ایران در آنها حضور دارد را پوشش میداد.»
ماکرون در پاسخ به پرسشی درباره اینکه صحبت از چه توافقی با آمریکا درباره ایران در جریان است، گفت: «همانطور که در ابتدا گفتم درباره ایران، بحث مسائل هستهای در دوره کوتاهمدت را داریم، بحث مسائل هستهای در دوره بلندمدت را داریم، فعالیتهای بالستیک و حضور منطقهای ایران را داریم. میخواهیم اوضاع را در این چهار ستون سر و سامان دهیم.»
رئیسجمهور فرانسه با بیان اینکه با مشارکت شرکا به دنبال رسیدن به «توافقی منصفانه» است که بتوان اوضاع کلی منطقه را سر و سامان داد. وی گفت: «این تنها راه برای حفظ حاکمیت ارضی در منطقه و پیشبرد صلح در دراز مدت است، در غیر این صورت مجبور خواهیم بود به خاطر گروههای تروریستی بار دیگر به منطقه برگردیم.»
ماکرون در پاسخ به پرسش یک خبرنگار درباره اینکه چرا نظرش را درباره برجام تغییر داده و درباره یک توافق جدید صحبت میکند، گفت: «درباره ایران نظر من همیشه هماهنگ بوده است. میتوانید به صحبتهای من در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر رجوع کنید. همیشه گفتهام ما برجام را داریم؛ لازم است سه ستون برای بعد از ۲۰۲۵ به آن اضافه کنیم.»
ماکرون گفت: «نمیدانم رئیسجمهور ترامپ چه تصمیمی درباره برجام خواهد گرفت و این مسئولیت اوست. برجام، اولین ستون چارچوبی است که تشریح کردم؛ بنابراین، منظور من این نیست که ما از یک توافق به توافقی دیگر میرویم، میگویم این تنها یک جنبه از مشکل است. من هیچگاه به اندازه ترامپ منتقد برجام نبودهام، چون نظرم این است که میتوانیم به نحوی مفید بر آن بیفزاییم. صرف نظر از تصمیمی که ترامپ بگیرد، من از هماکنون تمایل به همکاری در خصوص توافقی جدید با چهار ستون دارم که مسائل مطروحه در برجام هم شامل آن میشود. این بخش، فعالیتهای هستهای فعلی ایران را شامل میشود. فعالیتهای هستهای ایران در بلندمدت، فعالیتهای موشکی و نفوذ منطقهای دیگر ستونهای توافق جدید هستند؛ بنابراین، این نظرات هماهنگ هستند منتهی ما در هفتههای گذشته و به ویژه امروز توانستهایم درباره جزئیات آن صحبت کنیم.»
ماکرون گفت، با این موضوع که مسأله هستهای تنها موضوع محل اختلاف با ایران نیست با آمریکا همنظر است.
رئیسجمهور فرانسه ادعا کرد، مسائلی که امروز مطرح میشوند، «ارتباطی به پاره کردن برجام ندارند بلکه به ساختن چیزی جدید مربوط میشوند که تمام نگرانیهای ما را شامل میشوند.»
ترامپ در این کنفرانس خبری گفت: «کشورهای منطقه که برخی از آنها ثروتهای هنگفتی دارند و بدون آمریکا -و تا حدی کمتر بدون فرانسه- یک هفته دوام نمیآوردند، باید الان تلاشهایشان را بیشتر کنند و هزینههای آنچه اتفاق میافتد را بپردازند، چون فکر میکنم این هزینههای هنگفت نباید به عهده آمریکا یا فرانسه باشد.»
رئیسجمهور آمریکا درباره برجام گفت، هیچ کس نمیداند چه تصمیمی درباره این توافق در دوازدهم ماه می خواهد گرفقت.
ترامپ گفت: «اگر توافق جدیدی حاصل شود، توافقی با بیانهای مستحکم خواهد بود نه مثل برجام که توافقی با بنیانهای پوسیده است. برجام توافقی بد است که در حال سقوط است. این توافق نباید هیچ گاه حاصل میشد. من کنگره و آدمهای زیادی را بابت آن سرزنش میکنم.»
درخواست عربستان از قطر برای پرداخت هزینه های آمریکا در سوریه
در حالی که پیشتر واشنگتن از عربستان خواسته بود برای ماندن نیروهای آمریکایی در سوریه 4 میلیارد دلار پرداخت کند، عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی سه شنبه شب گفت : قطر باید هزینه حضور نظامیان آمریکا را بپردازد.
الجبیر افزود: قبل از پایان حمایت دونالد ترامپ از قطر، باید دوحه نسبت به اعزام نیرو به سوریه اقدام کند.
وی ادامه داد: اگر آمریکا پایگاه هوایی العدید در قطر را تعطیل کند، نظام این کشور در کمتر از یک هفته سقوط خواهد کرد.
وزیر خارجه عربستان اواخر فروردین ماه گذشته اعلام کرد، این کشور پیشنهاد اعزام نیروهای حافظ صلح عربی به سوریه را مطرح کرده است.
ترامپ در حالی که پیشتر اعلام کرده بود، نیروهای این کشور را از سوریه خارج می کند به عربستان پیشنهاد کرد، چنانچه این کشور مایل به ماندن نظامیان آمریکایی در سوریه باشد، باید بهای آن که 4 میلیارد دلار است را بپردازد و ظاهرا ریاض هم این مسأله را پذیرفته است.
منابع خبری سعودی با انتشار سخنان وزیر خارجه این کشور گزارش دادند، سخنان الجبیر بعد از نشست خبری امروز مکرون و ترامپ در واشنگتن بیان شده است. این منابع به جزئیات بیشتری اشاره نکردند.
ظریف: با خروج آمریکا، ایران هم به احتمال قوی از برجام خارج میشود
«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران روز سه شنبه در مصاحبه ای آسوشیتدپرس در شهر نیویورک، به دولت ترامپ هشدار داد که خروج آمریکا از توافق هسته ای ایران (برجام) با اثبات این نکته که واشنگتن به وعده های خود عمل نمی کند، به روند گفت وگوهای آمریکا با کره شمالی لطمه خواهد زد.
وی در ادامه تأکید کرد، در صورت خروج آمریکا از این توافق هسته ای، ایران نیز «به احتمال قوی» از این توافق خارج خواهد شد.
وزیر امور خارجه ایران در این مصاحبه اظهار داشت، [در صورت خروج آمریکا از برجام] جمهوری اسلامی ایران دیگر به تعهدات بین المللی مندرج در این توافق مهم و منعقده در سال ۲۰۱۵ پایبند نخواهد ماند و این [اقدام واشنگتن] دستِ ایران را برای ازسرگیری روند غنی سازی [اورانیوم] به میزانی فراتر از محدودیت های تعیین شده در این توافق، بازخواهد گذاشت.
محمد جواد ظریف همچنین خاطرنشان کرد، هرگونه اقدام «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا برای وضع مجدد تحریمهای لغو شده، «اساساً معادل به شکست کشاندن این توافق است».
وزیر امور خارجه ایران در ادامه گفت: «اگر آمریکا درصدد خروج از توافق هسته ای است، پیامد آنی این اقدام به احتمال زیاد این خواهد بود که ایران نیز دست به اقدام متقابل زده و از این توافق خارج می شود. [زیرا] دیگر توافقی وجود ندارد که ایران بخواهد به آن پایبند بماند».
تهدید لیبرمن به نابودی سامانه «اس ۳۰۰» سوریه
آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی مدعی شد، این رژیم با قدرت اگر سوری ها سامانه اس ۳۰۰ ساخت روسیه را ضد جنگنده های اسرائیلی به کار گیرند، واکنش نشان خواهند داد.
وی ادعا کرد: آنچه برای ما مهم است، عدم به کارگیری سلاح دفاعی که روس ها به سوریه می دهند، علیه ماست و اگر به کارگرفته شود ما ضد آن اقدام می کنیم. هرکه نیروی هوایی ما را هدف قرار دهد، آن را هدف قرار می دهیم و واکنش قوی خواهد بود، ولو اینکه اس ۴۰۰ یا اس ۷۰۰ و غیره را داشته باشد.
لیبرمن گزارش های رسانه ای مبنی بر درخواست تل آویو از مسکو درباره ممانعت از تحویل سامانه اس ۳۰۰ به سوریه را بی اساس دانست و گفت: ایران مشکل اصلی اسرائیل است نه روسیه. سامانه های دفاع هوایی روسیه قبلا در سوریه مستقر شده، اما علیه اسرائیل به کار گرفته نشده است. شبکه های ارتباطی دائم طی سال های گذشته به منظور جلوگیری از بروز حوادث میان روسیه و اسرائیل در سوریه فعال بوده است؛ هر چند برخی اوقات اوضاع سخت می شود.
وی ادعا کرد: تنها طرفی که ضد ما عمل کردند، سوری ها هستند و اگر سامانه های دفاع سوریه علیه ما عمل کنند آنها را نابود می کنیم.
هشدار روسیه به اسرائیل: از حمله به اس 300 پشیمان می شوید
خبرگزاری اسپوتنیک اعلام کرد، روسیه به اسرائیل هشدار داده، از هرگونه حمله به سامانه پدافندی موشکی اس- 300 در خاک سوریه اجتناب کند، چون در غیر این صورت، پشیمان خواهد شد.
مقام های دولت روسیه به اسرائیل در خصوص عواقب فاجعه بار تلاش برای حمله به سامانه موشکی اس- 300 هشدار دادند.
رسانه روسی نوشت: مسائل مربوط به تحویل سلاح های اس- 300 ‘فاواریت’ به سوریه تقریباً حل شده است.
شبکه تلویزیونی روسی لایف نیز اعلام کرد: وزارت دفاع روسیه می تواند از تسلیحات اس- 300 پایگاه هوایی حمیمم روسیه در سوریه، این تسلیحات را به سوریه تحویل دهد.
این رسانه خاطرنشان کرد: وزارت دفاع روسیه ممکن است در یک ماه این تسلیحات را به سوریه تحویل دهد.
روزنامه کامرسانت چاپ مسکو نیز روز دوشنبه به نقل از منابع دیپلماتیک و نظامی روس نوشت: مسکو به زودی سامانه های پدافند موشکی اس300 را رایگان به دمشق خواهد داد.
کامرسانت به نقل از دو مقام نظامی ـ دیپلماتیک، که نام آنها را ذکر نکرد، نوشت: استقرار این تسلیحات در دمشق و مناطقی که این تسلیحات در آن قرار خواهد گرفت، سوریه را تحت پوشش دفاعی قرار می دهد.
روزنامه روسی به نقل از یک منبع در صنایع دفاعی روسیه افزود: دولت سوریه برای خرید سامانه های اس- 300 پولی ندارد و روسیه نیز قصد ندارد برای این منظور وامی تخصیص دهد و بدین ترتیب تسلیحات پدافندی در چهارچوب کمک های فنی ـ نظامی روسیه به سوریه واگذار می شود.
روسیه قرار بود در سال 2010 میلادی به سوریه موشک های اس300 بفروشد و قرارداد این معامله نیز امضا شد؛ اما با رایزنی های مقامات رژیم صهیونیستی، سرانجام روس ها از فروش اس- 300 به سوریه صرف نظر کرده و وجه سوری ها را به آنها پس دادند.
به نظر می رسد، حمله موشکی اخیر آمریکا، فرانسه و انگلیس با وجود هشدارهای مکرر روسیه، باعث شده است روس ها در خصوص تحویل سامانه دفاعی اس- 300 به سوریه تجدیدنظر کنند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز گفت: کشورش دیگر هیچ تعهد اخلاقی که مانع از تحویل اس- 300 به سوریه شود، ندارد.