در آستانه سفر پوتین به تهران، رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه روابط نامتوازن بازرگانی دو کشور را “غیرقابل قبول” خواند. اسدالله عسگراولادی میگوید مبادلات بازرگانی ایران با روسیه از همهی کشورهای همسایه کمتر است.
دومین نشست سه جانبه سران دولتهای ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان روز چهارشنبه (۱۰ آبان/ اول نوامیر) با حضور حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و الهام علیاف در تهران برگزار میشود.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران روز گذشته در جریان بازدید از نمایشگاه مطبوعات به خبرگزاری ایسنا گفت در این نشست روسای جمهور سه کشور در خصوص همکاریهای مشترک به ویژه در حوزه ترانزیت و انرژی گفتوگو خواهند کرد.
اسدالله عسگراولادی، که ریاست اتاقهای بازرگانی ایران و چین و ایران و روسیه را بر عهده دارد در یادداشتی در شماره روز چهارشنبه روزنامه اعتماد به بررسی موانع گسترش روابط تجاری تهران و مسکو پرداخت و تاکید کرد که “حجم مبادلات از نظر صادرات خیلی پایین” است.
عدم توازن واردات و صادرات
عضو قدیمی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نوشت: «ما سال گذشته حدود ۴۰۰ میلیون دلار صادرات به روسیه داشتیم و حجم واردات ما از این کشور حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار است؛ این نسبت یعنی ۲۰ درصد از حجم مبادلات ما سهم صادرات و ۸۰ درصد آن سهم واردات است که این رقم اصلا رقم قابل قبولی نیست.»
به این ترتیب حجم واردات کالا از روسیه حدود چهار برابر صادرات به این کشور است. عسگراولادی با بیان این که روسیه در اروپای شرقی بزرگترین مصرفکننده و واردکننده مواد غذایی است ابراز تاسف کرد که ایران در این زمینه “جایگاه خوبی ندارد” و حجم مبادلاتش با روسیه در مقایسه با کشورهای همسایه از همه کمتر است.
عسگراولادی “متزلزل” بودن ریال و روبل، واحد پول ملی دو کشور، موانع موجود در نقل و انتقال بانکی با روسیه، ناکافی بودن سیستم حمل و نقل و “مشکلات صدور روادید” را از مهمترین چالشهای توسعه روابط تجاری میان تهران و مسکو توصیف کرد. او مینویسد مشکل صدور روادید تجاری بارها در حضور وزیران دولت روسیه مطرح شده اما این معضل هنوز حل نشده است.
معروفترین صادرکننده خشکبار ایران در ادامه یادداشت خود در روزنامه اعتماد “سیستم ارزشگذاری بالای کالاهای ایرانی در گمرک روسیه، فقدان استانداردهای بهداشتی مشترک، کشش تقاضای مصرفکنندگان روسی به کالاهای اروپایی و عدم اعتماد دوسویه بین تجار دو کشور” را از دیگر چالشهای مهم صادرکنندگان ایرانی در مراوده تجاری با روسیه عنوان کرده است.
به گفتهی عسگراولادی ضعف زیرساختهای حمل و نقل کالا، از جمله عدم پرواز هواپیماهای باری از ایران به روسیه از دیگر موانع گسترش روابط بازرگانی با این کشور محسوب میشود. او میافزاید به همین علتها حجم صادرات کالا از ایران به کشور پهناور روسیه از افغانستان و عراق کمتر است.
معضل قدیمی بیاعتمادی به تجار ایرانی
یادداشت عسگراولادی در روزنامه اعتماد زیر عنوان “روسها به تجار ایرانی اعتماد ندارند” منتشر شده است. او بدون تشریح علت این بیاعتمادی در بخش پایانی یادداشت خود نوشت: «هنوز در گمرکات استانهای مختلف روسیه به تجار ایرانی اعتماد نمیشود.»
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی اتاق مشترک ایران و روسیه، رئیس این اتاق مهرماه سال گذشته نیز در نشست مشترکی با مقامهای گمرک روسیه در تهران از این که “در بسیاری از گمرکات روسیه هنوز به تجار ایرانی و آنچه که اظهار میکنند اعتماد نمیشود و در ارزشگذاری روی محصولات بالاترین نرخ را برای کالاهای ایرانی در نظر می گیرند” گلایه کرده است.
بنا بر این گزارش، عسگراولادی در این نشست که ۱۳ مهر ۹۵ برگزار شد، گفته بود: «با اینکه روسای جمهور دو کشور بر توسعه مناسبات اقتصادی تاکید کردهاند ولی هنوز مشکلات و موانع متعددی بر سر راه تجارت با روسیه وجود دارد.»
نخستین نشست سه جانبه سران سه کشور ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان مرداد ماه سال پیش در باکو برگزار شد. چنان که محمد جواد ظریف به ایسنا گفته، قرار است امروز، دهم آبان ماه در کنار مسائل تجاری سه جانبه، گفتوگوهای جداگانهای نیز میان ولادیمیر پوتین و حسن روحانی درباره وضعیت عراق و سوریه و روند اجرای برجام انجام شود.