یک مقام مسئول در مدیریت گمرک عراق سهشنبه 31 اکتبر اعلام کرد که کنترل گذرگاه ابراهیم خلیل واقع در مرز با ترکیه پس از رسیدن هیئت نظامی مشترک، به کنترل دولت عراق در آمد.
به گزارش خبرگزاریها، ریاست این هیئت نظامی مشترک را سپهبد عثمان الغانمی رئیس ستاد مشترک ارتش عراق بر عهده داشت و رئیس ستاد مشترک نیروهای پیشمرگه و مجموعهای از مستشاران آمریکایی هم او را همراهی میکردند.
این هیئت ابتدا از گذرگاه بازدید کرد. توافق بر سر انتقال کنترل گذرگاه از نیروهای پیشمرگه به نیروهای دولت فدرال پس از یک دور از مذاکرات سه روزه حاصل شد.
منابع آگاه میگویند که گفتوگوهای دو طرف به منظور رسیدن به توافقی بر سر دیگر گذرگاهها و هماهنگی اداری و امنیتی مشترک در این گذرگاهها، ادامه دارد.
ارتش عراق هم سهشنبه در بیانیهای اعلام کرد که گروهی از ارتش این کشور، خود را برای کنترل گذرگاه مرزی میان اقلیم کردستان و سوریه، آماده میکند.
ستاد اطلاع رسانی ارتش عراق در بیانیه اعلام کرد: «یک گروه فنی نظامی به ریاست رئیس ستاد مشترک ارتش عراق، از گذرگاههای فیش خابور و ابراهیم الخلیل بازدید کرد تا اطلاعاتی میدانی کسب کرده و نیازهای نظامی و امنیتی را به منظور اجرای تصمیم دولت فدرال برای کنترل گذرگاههای مرزی و استقرار نیروهای فدرال در همه مناطقی که اقلیم کردستان پس از سال 2003 حضور خود را در آن توسعه داد، بررسی کرد».
بن علی یلدریم نخستوزیر ترکیه هم سهشنبه اعلام کرد که نیروهای دولت مرکزی عراق، کنترل گذرگاه زمینی اصلی با ترکیه را از دولت اقلیم کردستان، باز پس گرفتند.
یلدریم ادامه داد که ترکیه، با بازگردن گذرگاه مرزی دیگر با عراق در مسیری که به شهر ترکمن نشین تلعفر واقع در 40 کیلومتری غرب موصل، موافقت کرد.
یلدریم که در جمع اعضای حزب و عدالت و توسعه حاکم، در پارلمان ترکیه سخن میگفت، افزود: «صبح امروز گذرگاه مرزی ابراهیم خلیل (خابور) تسلیم دولت مرکزی عراق شد. جاده فعلی که به کرکوک میرسید، به وضعیت خود باقی خواهد ماند و در آینده نزدیک، گذرگاه مرزی دیگری که به تلعفر میرسد، با توافق دولت عراق باز خواهیم کرد».
از سوی جبار یاور مدیرکل وزارت پیشمرگه اقلیم کردستان گفت که دولت مرکزی عراق هنوز گذرگاههای مرزی فیشخابور و ابراهیم خلیل را در اختیار نگرفته و نیروهای فدرال در این دو گذرگاه حضور ندارند».
یاور در مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک گفت: «گذرگاه ابراهیم خلیل تحویل داده نشدو نیروهای دولت فدرال در این منطقه حضور ندارند». او ادامه داد: «مدیریت گمرک اقلیم کردستان میگوید که تا کنون، هیچ نیرویی از دولت فدرال در گذرگاه ابراهیم خلیل حضور ندارد».
او ادامه داد: «شب گذشته استاندار دهوک نیز از گذرگاه فیشخابور بازدید کرد و به گفته او نیروهای دولت فدرال در این گذرگاه حضور ندارند».
این تحولات در پی برگزاری همهپرسی اقلیم کردستان از عراق در روز 25 سپتامبر روی میدهد، اقدامی که با وجود مخالفتهای گسترده داخلی، منطقهای و بینالمللی صورت گرفت. در نهایت هم اقلیم کردستان اعلام کرد بیش از 92 درصد از شرکت کنندگان در همهپرسی، به استقلال از عراق رای دادند.
در واکنش به همهپرسی، نیروهای عراقی دوشنبه 16 اکتبر در پیشروی سریعی، استان نفت خیز کرکوک را که بخش بزرگی از آن از سال 2014 در کنتترل کردها قرار داشت را کنترل کردند. پس از آن نیروهای کُرد از تمام مناطق کرکوک، میدانهای نفتی، سنجار، بعشیقه و خانقین، عقب نشینی کردند.
از همان هنگام، حزب دمکرات کردستان که ریاست آن را بارزانی بر عهده دارد، حزب اتحادیه میهنی کردستان را به «خیانت» به دلیل صدور فرمان عقب نشینی نیروهایش از کرکوک، متهم کرد.