علی اکبر صالحی، معاون رئیسجمهور ایران، به اشپیگل آلمان گفته اگر آمریکا به تنهایی توافق هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ را ترک کند، ایران به آن متعهد باقی خواهد ماند.
در این گفتگوی اختصاصی که اشپیگل آن را روز جمعه (هشتم سپتامبر – ۱۷ شهریور) منتشر کرده آقای صالحی گفته در صورت بر هم خوردن برجام “یک مسابقه هستهای (در منطقه) آغاز خواهد شد.”
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران مدعی شده در صورت منحل شدن توافق هستهای، ‘دیگران’ بیشتر از ایران متضرر خواهد شد و او به عنوان کسی که در مذاکرات و شکلگیری برجام نقش داشته “دوست ندارد” چنین روزی را ببیند.
“ما به طور دائم در حال ارزیابی منافع و هزینههایمان در برابر برجام هستیم تا مطمئن شویم که متعهد ماندن به آن برایمان بیش از حد هزینه برنداشته باشد. اگر آمریکا تصمیم به خروج از برجام بگیرد اما امضاءکنندگان دیگر، یعنی بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه بر سر عهد خود بمانند، آن موقع ایران هم به احتمال زیاد به آن متعهد باقی خواهد ماند. اما اگر آمریکا برجام را ترک کند و کشورهای اروپایی هم از آن پیروی کنند، آن وقت این توافق حتما منحل خواهد شد و ما هم باز میگردیم به شرایط پیش از برجام، دقیقتر بگویم، به شرایط بسیار فراتر از قبل از آن”.
صالحی در ادامه این گفتگو به سوزان کولبل، خبرنگار اشپیگل، در ارتباط با برطرف نشدن همه موانع بانکی و مالی برای ایران با وجود برداشته شدن تحریمها گفته: “آمریکا سعی بر مسموم کردن فضای بازار جهانی را دارد. آنها در میان بنگاههای مالی ترس ایجاد میکنند اما در عمل کار زیادی نمی توانند بکنند… تا به اینجا همه چیز در حد حرف و شعار بوده اما این ادعاها عملی شود، آن وقت اوضاع متفاوتی پیش خواهد آمد… اگر آمریکا تعلیق تحریمهای ایران را تمدید نکند آن وقت واشنگتن مرتکب نقض جدی برجام شده است.”
اشاره معاون رئیس جمهور ایران به تمدید تعلیق تحریم های هستهای ایران از سوی آمریکاست که کاخ سفید باید هر ۹۰ روز یک بار با ارایه گزارش به کنگره و تایید پایبندی ایران به برجام، آن را تمدید کند.
گفتگوی آقای صالحی با اشپیگل آلمان میتواند پاسخی از سوی تهران به اظهارات اخیر نیکی هیلی، سفیر دائم آمریکا در سازمان ملل متحد، تلقی شود که به طور غیرمستقیم از احتمال تمدید نشدن تعلیق تحریمهای آمریکا علیه ایران در پایان مهلت ۹۰ روزه فعلی سخن گفته بود.
خانم هیلی چند روز پیش گفته بود اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید نکند، به معنای خروج آمریکا از برجام نیست.
خانم هیلی روز سه شنبه (پنجم سپتامبر -۱۴ شهریور) در یک سخنرانی در واشنگتن درباره توافق هستهای ایران، این توافق را “بسیار ناقص و بسیار محدود” خواند و رهبران ایران را متهم کرد که میخواهند با برجام “دنیا را گروگان رفتار نامناسب خود کنند”.
خانم هیلی آن روز گفت اگر رئیس جمهور آمریکا تصمیم بگیرد که در ماه اکتبر (ماه آینده میلادی) پایبندی ایران به برجام را تایید نکند این به معنای خروج آمریکا از توافق هستهای نیست بلکه در آن هنگام موضوع به کنگره آمریکا ارجاع میشود. او گفت سپس کنگره ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا درباره اعمال دوباره تحریمها علیه ایران تصمیم بگیرد.
سفیر دائم آمریکا در سازمان ملل متحد که در محافل غیررسمی شایعاتی از احتمال انتقال او به وزارت خارجه این کشور مطرح است، گفت: “متوجه هستم که کنگره چنین مسئولیتی نمیخواهد. این برای کنگره وضعیت آسانی نیست. اما ما نباید تصمیم های آسان بگیریم. ما باید تصمیم های درست بگیریم.”