پنجشنبه , ۹ فروردین ۱۴۰۳
صفحه اول » فرهنگ » قدیمی‌ترین نسخه موجود از کلیات سعدی

قدیمی‌ترین نسخه موجود از کلیات سعدی

 

۰۲ ارديبهشت ۱۳۹۶ – 

سعدی

درگنجینه کتب خطی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی، حدود ۳۰۰ نسخۀ خطی ارزشمند مربوط به سعدی شیرازی نگهداری می‌شود که یکی از این نسخه‌ها، به فاصلۀ ۷۰ سال پس از فوت شاعر، قدیمی‌ترین نسخۀ مربوط به سعدی است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، سیدمحمدرضا فاضل‌هاشمی، کارشناس مسئول مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان‌ قدس‌ رضوی، گفت:

” گنجینۀ نسخه‌های خطی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی به عنوان یکی از غنی‌ترین و بزرگترین کتابخانه‌های جهان اسلام، دارای حدود 300 جلد نسخۀ خطی ارزشمند مربوط به آثار سعدی شیرازی شاعر قرن هفتم هجری قمری است که شامل کلیات سعدی، گلستان، بوستان، قصاید، غزلیات، ملحقات، رباعیات و مجالس به نثر و نظم است و در میان آن‌ها، چندین نسخه کلیات سعدی بسیار نفیس وجود دارد.اشعار شعرای بزرگی همچون حافظ، سلمان ساوجی، سیف فرغانی، خواجوی کرمانی، اوحدی و عبید زاکانی نیز که از اشعار سعدی استقبال کرده‌اند، در این مجموعه نسخ خطی موجود است. کلیات سعدی به خط «محمدبن عبداللطیف عقاقیری» (از شاگردان با واسطه سعدی) در سال 766 هجری در شیراز کتابت شده و با سال فوت شاعر حدود 70 سال فاصله دارد و از قدیمی‌ترین نسخه‌های موجود است.ویژگی‌های این نسخۀ ارزشمند که از نظر تاریخی و تذهیب دوره ایلخانی، فوق‌العاده نفیس میباشد، ، دارای دو سرلوح کتیبه‌مانند مزیّن و مرصّع با نقش ترنج و سرترنج بازوبندی در زمینه لاجورد، جدول‌کشی به زر و کمندکشی، عناوین به شنگرف ولاجورد به نسخ سجلی دارای جلد تیماج قهوه‌ای زیباست که به خط نستعلیق 25 سطری، کاغذ نخودی، با تعداد اوراق 383 و در ابعاد 14 در21 سانتیمتر در قطع وزیری کتابت شده است. نسخه‌هایی که از نظر هنری و تذهیب، به خط خوشنویسان و هنرمندان مشهور است، دارای اهمیت ویژه‌ای  است، از جمله این نسخ ارزشمند، نسخه‌ای دیگر از کلیات سعدی است که در سال 1052 توسط «محمد مؤمن شیرازی» به خط نستعلیق خوش در متن و حاشیه و متن 20 سطری کتابت شده، و با چهار سرلوح مزدوج مذهّب و مرصّع پرکار تزیین شده است.دو نسخۀ ارزشمند دیگر از کلیات سعدی موجود است. کلیات سعدی با 10 سرلوح و پنج کتیبۀ مذهّب و مرصّع، و کلیات به خط «عبدالحسین انجوی شیرازی» با سرلوح‌های مرصّع و مذهّب در آغاز هر بخش و جلد روغنی پرکار و مصوّر، دو نسخۀ ارزشمند دیگر در گنجینۀ کتب خطی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی است.

 بوستان سعدی دارای سرلوح مزدوج شرفه‌دار پرکار در صفحۀ نخست و تشعیرسازی با گلبرگ طلایی به خط نستعلیق، که توسط «عبدالرشید دیلمی» از خوشنویسان مشهور دوره صفوی در سال 920 کتابت شده است، یکی از این نسخ نفیس است. نسخه‌ای از بوستان سعدی به خط «عبدالغفار تفرشی» از خوشنویسان دورۀ قاجار، و نسخه‌ای به تاریخ کتابت سال 1049 قمری و خط «محمد علی زرّین‌قلم»، دو نسخۀ نفیس دیگر از بوستان است که نسخۀ اخیر اهدایی آقای علی خامنه ای در سال  1376 است.

انتهای پیام/