در نظام ولایت فقیه مانند دوران سلطان محمود غزنوی شعر از مقام شامخ خود- براساسِ میزان ارائه شده در قرآن مجید- به وسیله ای حقیر درراستایِ “تبلیغات” و پروپاگاندا برای نظام حاکم ساقط شده، و نظم پردازانِ مدیحه سرا و خالیبند و تبلیغاتچی لباس فاخر “ملک الشعرای دارالخلافه” را برتن کشیده اند!
عليمحمد مؤدب، از شاعران حاضر در جلسه ديدار شعرا با رهبري، درباره حال و هواي اين جلسه به «جوان» ميگويد: کليت جلسه درباره شعر و شعر مذهبي بود، به نظرم هيئتهاي مذهبي و شعر مذهبي مظلومترين بخش فرهنگ را تشکيل ميدهند. وقتي نگاه ميکنيم ميبينيم براي ديگر بخشهاي رسانه و فرهنگ و هنر برنامهريزي خوبي صورت ميگيرد، اما براي هيئتهاي مذهبي و شعر مذهبي که بخش مهمي از داشتههاي فرهنگيمان را تشکيل ميدهند، هيچ اقدامي از سوي مسئولان صورت نميگيرد.
مؤدب با اشاره به بيانات رهبر درباره مسئوليت شاعران در حوزه سبک زندگي و اتفاقاتي که در اين حوزه رخ ميدهد، ميگويد: نظر رهبري بر پررنگ کردن توجه شعر مذهبي به سبک زندگي بود. به نظرم با توجه به مشکلات موجود براي نوشتن، کساني که در اين حوزه فعال هستند، کاري حماسي ميکنند؛ البته بخشي از کار برعهده مؤلفان و شعراست که بايد در ميدان حاضر باشند و بخش ديگر بر عهده مديران و مسئولان است که به شعر و خصوصاً شعر مذهبي اهتمام کنند. اين بخش از فرهنگ نيازمند توجه، برنامهريزي عملياتي قابل ارزيابي است که کار مديران فرهنگي است.
توجه رهبري به شعر، بين شاعران ايجاد وظيفه ميکند
اين شاعر و نويسنده با اشاره به توجه خاص رهبري به فرهنگ، هنر، ادبيات و به خصوص شعر تصريح ميکند: اين توجه براي ما مؤلفان از يکسو و براي مديران و مسئولان از سوي ديگر، وظيفهاي را واجب ميکند. به اين معنا که ما کار توليد را جدي بگيريم و به نقش شعر و ادب در جنگ نرم که سبک زندگي ما را هدف قرار داده، توجه کنيم.
مؤدب ميافزايد: اکنون جنگ نرم به شدت در حال زير و رو کردن سبک زندگي ماست و تنها راهحل هم توليد بومي در حيطه فرهنگ، ادبيات و رسانه است. قطعاً يکي از خطوط اصلي جنگ، شعر است که قديميترين و ريشهدارترين بخش فرهنگ مردم اين سرزمين است. شاعران و مديران بايد به ارتقا و شأنيت بخشيدن به جايگاه فعلي شعر بپردازند. متأسفانه شاهد آن هستيم که مديران کار را جدي نميگيرند، يعني براي بخشهايي از فرهنگ و هنر برنامهريزيهاي مفصلي انجام ميشود، ولي براي شعر و بهطور مشخص شعر مذهبي و ديني اقدامي صورت نميگيرد، در حالي که شعر مذهبي تغذيهکننده هيئتهاي مذهبي است و هيئتهاي مذهبي هم در خط مقدم جنگ نرم قرار دارند.
رهبر منتقد ريزبين شعر
عباسعلي براتيپور، شاعر پيشکسوت که سالها مسئوليت اداره جلسات رهبر با شعرا را برعهده داشته، درباره اهميتي که آقا خامنهاي براي شعر و ادب قائل هستند و برگزاري جلسات منظم سالانه با شعرا بهرغم مسئوليتهاي سنگين سياسي ميگويد: آقا خامنه ای در همه زمينههاي فرهنگ و ادب و به ويژه شعر داراي تخصص هستند. مخصوصاً در حوزه نقد شعر که به ريزهکاريهاي شعر وارد هستند و اطلاعات عميقي دارند. اين را من نه صرفاً به عنوان يک شاعر بلکه به عنوان کسي که 13 سال جلسات شعر رهبري را اداره ميکرده ميگويم، چه جلساتي که به صورت عمومي بوده و در رسانهها انعکاس داشته چه جلسات خصوصي که رسانهاي هم نشده است.
براتيپور با تأکيد بر اشراف رهبر بر ظرايف و لطايف شعر ادامه ميدهد: پيشترها که جلسات با شعرا جنبه خصوصي داشت، محال بود که شاعري شعري را بخواند و اگر ايراد داشت رهبري آن را تذکر ندهد. يکبار هم من عامدانه و براي امتحان نکتهبيني آقا در يک بيت شعر ايرادي را ايجاد کردم که البته جزو اختيارات شاعر بود، وقتي شعر را خواندم، ايشان به سرعت گفتند فلان بيت ايراد دارد و بهتر است تصحيح شود!
معلم و حداد نيز از نقد بينصيب نبودهاند!
شاعر پيشکسوت انقلاب ميافزايد: حتي در اين جلسات بارها ديدهام که بر شعر بزرگاني مانند آقاي معلم يا آقاي دکتر حداد و ديگر اساتيد به نام شعر ايراداتي گرفته و تذکر دادهاند. گاهي در يک شعر بلند بعد از آنکه شاعر شعر را خواند ميگويند فلان بيت را تکرار کن و ايراد آن بيت را ميگويند. وي با بيان اينکه نگاه رهبري به شعر آميخته با دقت بر ساختار و معماري کلمات از يکسو و محتوا و مفهوم شعر از سوي ديگر است، ميگويد: بسياري از شعرها بوده که شاعر در آن تعريضي نيز به حکومت داشته است، آقا دستور دادهاند که پيگيري شود تا اگر مشکلي هست رفع کنند.
براتيپور اينکه رهبر بهرغم مسائل پيچيده سياسي براي شعر و ادب وقت ميگذارند را شايسته شکرگزاري ميداند و ميگويد: شخصيتي که با جايگاه خاص حاکميتي براي شعر ارزش قائل شود نه تنها در منطقه بلکه در کل جهان وجود ندارد يا در اين سطح و گستردگي نيست.
اين شاعر با اشاره به اينکه جلسه اخير رهبر با شعر حول محور شعر مذهبي بوده است، تصريح ميکند: رهبر نگاه ويژهاي به شعر مذهبي دارند، چه از بعد مطالعات تاريخي و چه از نظر به کارگيري واژههاي خوبي که ارزش شعر را بالا ميبرد.
ماجراي تذکر رهبر به مرحوم مرداني
براتيپور ادامه ميدهد: رهبر در بحث مفاهيم شعر مذهبي بر مسئله اتحاد بين مسلمانان تأکيد دارند. يادم هست يکبار مرحوم نصرالله مرداني شعري را خواند با رديف «فدک» و آقا به وي گفت: آقاي مرداني مردم شما را به عنوان شاعر انقلابي ميشناسند و ما در انقلاب اسلامي تلاش ميکنيم که اختلافها بين مسلمين را کمرنگ کنيم و به اتحاد ميان امت اسلامي کمک کنيم، مسئله فدک درست است که يک مسئله تاريخي است که نبايد فراموش شود، ولي اينگونه کارها ايجاد اختلاف ميکند، سعي کنيد کاري کنيد که اتحاد و الفت ميان فرق اسلامي برقرار شود.»
وي ادامه ميدهد: در حوزه شعرهاي عاشورايي نيز همين منوال را در نگاه رهبر ديدهايم، شعر کلام فاخر است و در مسئله عاشورا نبايد از الفاظ و کلماتي استفاده کرد که ذلتآفرين و دون شأن حضرت سيدالشهدا باشد. رهبر در اين زمينه به شاعراني که در محضرشان شعر خواندهاند، تذکر داده و حتي گفتهاند بهتر است بيتي که مشکل دارد، حذف شود. براي همين شاعران هم تلاش ميکنند شعري را در محضر رهبري بخوانند که مشکلي نداشته باشد و به اصطلاح دم به تله ندهد. يادآور ميشود، رهبر در طول سال جلسات شعرخواني را با حضور جمعي از شاعران برگزار ميکنند و در آن جلسات موضوعات مهمي در ارتباط با مسائل فرهنگي مطرح ميشود.