جمعه , ۱۰ فروردین ۱۴۰۳
صفحه اول » بین المللی » وزیرخارجه جدید آمریکا و تغییر مدار روابط روسیه با ایران و آمریکا

وزیرخارجه جدید آمریکا و تغییر مدار روابط روسیه با ایران و آمریکا

 

سرانجام پس از بحث و گمانه زنی های فراوان، سنای آمریکا صلاحیت رکس تیلرسون را به عنوان وزیر خارجه این کشور تأیید کرده و از این پس، وی رسماً سکان سیاست خارجی این کشور را به دست می گیرد. این در حالی است که طی هفته های اخیر، بحث های فراوانی درباره نوع رویکرد تیلرسون در قبال موضوعات مختلف، به ویژه رابطه با روسیه مطرح شده بود.

به گزارش «تابناک»، سنای آمریکا با اکثریت آرا صلاحیت رکس تیلرسون را به عنوان وزیر خارجه دولت دونالد ترامپ تأیید کرد. تیلرسون که ۶۴ سال دارد، در دوران مدیریتش در شرکت عظیم نفتی اکسون موبیل روابط نزدیکی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه داشته و همین سبب شده بود که از زمان طرح نام وی به عنوان وزیر خارجه، بحث های فراوانی در این زمینه مطرح شود.

«بی بی سی» در گزارش خود درباره تأیید صلاحیت تیلرسون اشاره می کند که دموکرات ها و برخی چهره‎های مطرح جمهوری خواه از منتقدان نامزدی تیلرسون برای وزارت خارجه آمریکا بودند. مارکو روبیو، سناتور جمهوری‎خواه از فلوریدا در نخستین جلسه پرسش از تیلرسون از او به دلیل معاملات اکسون موبیل با ایران در زمان تحریم به شدت انتقاد کرده بود.

روبیو همچنین تیلرسون را به خاطر خودداری از به کارگیری صفت «جنایتکار جنگی» در مورد ولادیمیر پوتین و نیز محکوم نکردن وضع حقوق بشر عربستان سعودی و فیلیپین با عبارات صریح، تحت فشار قرار داده بود. با وجود این، روبیو کمی بعد گفت، از نامزدی تیلرسون و حق دونالد ترامپ برای تشکیل کابینه مورد نظرش حمایت می‎کند. رأی تأیید سنا به تیلرسون در پی تغییر قوانین داخلی به دست جمهوری‏‎خواهان صورت گرفت که توانستند بایکوت جلسه را از سوی دموکرات‌ها با هدف جلوگیری از رأی‎گیری، بی‎تأثیر کنند.

رکس تیلرسون کیست؟

رکس تیلرسون 23 مارس ۱۹۵۲ در ویچیتا فالز تگزاس در آمریکا به دنیا آمد. تیلرسون در سال ۱۹۷۰ از دبیرستان هانتسویل در هانتسویل تگزاس فارغ‌التحصیل شد و کار خود را به عنوان مهندس شروع کرد. او دارای مدرک لیسانس مهندسی عمران از دانشگاه تگزاس در آستین است.

او در سال ۱۹۷۵ به اکسون موبیل پیوست و تا سال ۱۹۸۹ مدیر کل بخش تولید مرکز آمریکايي اکسون شده بود. در سال ۱۹۹۵ رئیس شرکت اکسون یمن و «اسو اکسپلوریشن و پروداکشن کورات» شد. در سال ۲۰۰۶، به عنوان رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل ارشد اجرایی اکسون، ششمین شرکت بزرگ جهان از لحاظ گردش مالی انتخاب شد. تیلرسون در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ از مدیریت اکسون استعفا داد. او از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ رئیس هیأت مدیره و مدیر ارشد اجرایی شرکت اکسون موبیل بود.

همان گونه که اشاره شد، یکی از موضوعات جنجالی که رسانه‌های آمریکایی در گزارش های خود درباره تیلرسون منتشر کرده‌اند، روابط نزدیک او با روسیه است. تیلرسون از جمله آمریکایی‌هایی بوده که در مخالفت با تحریم روسیه از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا به خاطر بحران اوکراین صحبت کرده است.

وی در جلسه تأیید صلاحتیش در سنا درباره توافق هسته‌ای ایران هم نظرش را ابراز کرد. تیلرسون گفت که هم راستا با نظر ترامپ، خواستار بررسی توافق هسته‌ای ایران و توافقات جانبی آن است. وی همچنین گفت که ایران نباید غنی‌سازی نداشته باشد. تیلرسون ادامه داد: «آنچه در پایان این توافق اتفاق می‌افتد، باید ساز و کاری باشد که توان دستیابی به سلاح هسته‌ای را از ایران سلب می‌کند و این یعنی عدم غنی‌سازی اورانیوم و عدم ذخیره‌سازی مواد هسته‌ای در ایران».

گفتنی است، روابط تیلرسون با روسیه به اواخر دهه 90 میلادی برمی‌گردد. وی در سال 1999 برای نخستین بار ولادیمیر پوتین را ملاقات کرد. اکسون موبیل در سال 2011 شراکت با روس‌نفت (شرکت نفتی دولتی روسیه) برای اکتشاف در دریای سیاه و شمالگان را آغاز کرد. پوتین، دو سال بعد یکی از برترین نشان‌های افتخار کشورش، یعنی نشان دوستی را به وی اعطا کرد.

در سال 2014 کریمه به روسیه ملحق شد که به وضع تحریم‌هایی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه این کشور منجر شد. این تحریم‌ها رئیس شرکت روس‌نفت را نیز هدف گرفتند. در مه 2014 تیلرسون به خبرنگاران گفت، تحریم‌ها هیچ تأثیری بر کار اکسون در روسیه ندارد.

وی همچنین با اعمال این تحریم‌ها مخالفت کرد؛ اما با گذشت زمان اکسون متضرر شد. رسانه ها در ششم دسامبر اعلام کردند، تیلرسون یکی از گزینه‌های ترامپ برای تصدی سمت وزارت خارجه است و در صورت لغو تحریم‌های روسیه ارزش سهام اکسون افزایش خواهد یافت. سناتور ایالت آریزونا جان مک‌کین نیز روابط تیلرسون و روسیه را نگران کننده خوانده بود.

در نهایت باید اشاره کرد تیلرسون هیچ سطحی از تجربه در امور سیاسی و دولتی ندارد. وی تمام عمر کاری خود را در شرکت اکسون موبیل گذرانده و هرگز نماینده منافع کشورش نبوده است. این در حالی است که دیگر وزرای امور خارجه آمریکا مانند هیلاری کلینتون و جان کری پیش از خدمت در این پست، عضو سنا بوده‌اند.