جمعه , ۱۰ فروردین ۱۴۰۳
صفحه اول » اجتماعی و سیاسی » آیت الله علامه سیدحسن خمینی: چیزی را نمیتوان به عنوان”سبک زندگی اسلامی” به عموم مردم تحمیل کرد. مردم در اسلام آزادی انتخاب دارند.

آیت الله علامه سیدحسن خمینی: چیزی را نمیتوان به عنوان”سبک زندگی اسلامی” به عموم مردم تحمیل کرد. مردم در اسلام آزادی انتخاب دارند.

در دیدار آیت الله علامه سید حسن خمینی جوان با دبیر، کارشناس ها و دبیرهای استانی “شورای فرهنگ عمومی” و شرکت کنندگان در “همایش سبک زندگی” بیاناتی ایراد کرد و از جمله گفت:

افراد مختلف تصورات متفاوتی نسبت به طرز زندگی دارند و «آزادی انتخاب» از اصول مهمی است که همه آن را به عنوان یکی از ارکان سبک زندگی قبول دارند و اساسا یکی از دلایل تازگی این مفهوم آن است که انسان ها وقتى توانستند سبک زندگی خود را انتخاب کنند سبک هاى مختلف زندگى پدید آمد، در حالی که تا پیش از شکل گیری مفهوم سبک زندگی، تفاوت مشرب در جوامع وجود نداشت و افراد مانند هم زندگی می کردند، اما وقتى این امکان فراهم مى آید و مردمان تصمیم می گیرند که به گونه های دیگری زندگی کنند سبک هاى مختلف در زندگى شکل مى گیرد؛ در اینجاست که موضوع تفاوت نسلی هم پدید می آید چرا که نسل ها امکان انتخاب سبک های دیگر زندگی را پیدا می کنند.اگر بر سر مفهوم سبک زندگی به تفاهم رسیدیم، سپس این سوال مطرح می شود که «کدام سبک زندگی خوب و کدامین آنها بد است؟» برای پاسخ به این سوال باید بدانیم که مطلوبیّت هر امری در قیاس با هدف آن تعریف می شود، بدین معنا که گرچه برخى امور دارای حسن و قبح ذاتی هستند اما وقتی اشیاء تبدیل به ابزار می شوند بر اساس هدف، باید آنها را ارزش گذاری کنیم و لذا باید ببینیم که هر سبک زندگی برای کدامین هدف تعریف می شود و آیا مى تواند آن را تحصیل کند، تا سپس بتوانیم در مورد آن قضاوت کنیم. وقتی سبک زندگی ائمه را بیان می کنیم باید توجه کنیم که ما به دنبال ان هستیم تا بفهمیم که اگر آن بزرگواران امروز و در این مکان بودند چگونه زندگی می کردند؟ و براى امروز ما چه دستورالعملى داشتند؟ چرا که عوامل زمان و مکان نقش خود را در تغییر ابزار برای رسیدن به هدف به صورت پررنگ ایفا می کنند و خود را به ما دیکته می کنند و ما نمی توانیم نسبت به اتفاقاتی که در تاریخ و جغرافیای ما رخ می دهد بی تفاوت باشیم.زمانی نگاه غالب اینگونه بود که زنان هرچه کمتر در عرصه اجتماع حضور پیدا کنند تطابق بیشتری با سبک زندگی مورد نظر اسلام دارند، اما در آستانه انقلاب اسلامی امام نقطه مقابل این وضعیت را بیان کردند، البته باید توجه داشت که این امر باعث نمی شود که اصل حجاب و عفاف و عدم اختلاط محرم و نامحرم از بین برود، بلکه صرفا سبک عمل به آن تغییر می کند چرا که شرایط زمانه عوض شده است.مسأله موسیقی نمونه دیگر این امر است. در حالی که در زمان های گذشته نسبت به موسیقی نگاه مثبتی وجود نداشت، اوایل انقلاب گروهى می گفتند مگر می شود رادیو باشد اما موسیقی از آن پخش نشود؟ در همین راستا نیز طی سالهای بعد از آن، بحث فقهی موسیقی حلال (غیر مطرب) را امام مطرح کردند.در مورد موضوع تحصیل زنان، تا زمانی صرفا تحصیل تا سطح مکتبخانه پذیرفته شده بود، اما بعدها حضور آنان در دانشگاه هم مورد پذیرش قرار گرفت که طبعا بحث اشتغال را هم در پی دارد.با توجه به نقش زمان و مکان در انتخاب سبک های مختلف زندگی، در بحث های کلامی گفته می شود که اگر هر کدام از ائمه به جای یکدیگر بودند مانند دیگری عمل می کردند؟سبک زندگی در مکان ها و زمان های مختلف قطعا یکسان نیست، زیرا وسیله رسیدن به هدف در اماکن و زمان های مختلف متفاوت است.سبک زندگی امام تبیین زندگی همه ائمه در افق امروز است و هیچ دوگانگی میان آنها وجود ندارد.باید ببینیم که امام برای جوان امروز چه سبک زندگی را تعریف می کنند، البته این نکته را هم توجه داشته باشیم که سبک زندگی امام در هشتاد سالگی مانند جوان بیست ساله نبود و آنچه مدنظر قرار می دهیم نظر امام در مورد سبک زندگی جوانان است، نه اعمالی که خود امام در سنین آخر عمر انجام می دادند.همسر امام بیان می کردند که از وقتی امام را به یاد می آورم نماز شب می خواندند اما در عین حال می بینیم که امام توصیه چنین کاری را به کودکان و نوجوانان نداشتند و در عین حال تأکید ویژه روى نمازهاى واجب و ورزش براى نوجوانان داشتند.آن سبک زندگی که از بازشناسى امام انتظار داریم به دست آوریم، این است که امام به عنوان یک مرجع تقلید و ادامه دهنده راه معصومین(ع) در دنیای امروز در مورد سبک زندگی جوانان، زنان و… چه نگاهی دارند و اینجاست که نیاز به بازشناسی اندیشه امام پیدا می شود.این بسیار مهم است که انسان زندگی خود را با آرامش بگذراند چرا که مطلوب در حیات انسان، زندگی در آرامش است، اما اگر انسان در زندگی اضطراب داشته باشد و دائما با سرعت به دنبال امور در حال دویدن باشد وضعیت زندگی او مطلوب نیست.سبک زندگی دستوری نیست، البته می توان با برنامه ریزی بخش هایی از یک سبک مطلوب را تحقق بخشید اما انسان ها مانند یکدیگر نمی اندیشند و نمی توان انتظار داشت همه از یک روش پیروی کنند