خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشهای برون آی ای کوکب هدایت.
روسیه به این اتهامها پاسخ گفت و آمریکا را به عدم فراهم کردن شرطهای لازم برای توافقنامههای میان دو کشور درباره رساندن کمکهای بشردوستانه به حلب و حومه آن متهم کرد. کرملین نیز پیشنویس قانونی را ارائه داد که ضربهای شدید به روابط میان دو کشور به شمار میآید. این قانون به مشارکت روسیه در معاهده دو کشور مرتبط به از میان بردن ذخیره پلوتونیوم مورد استفاده در ساخت جنگافزارهای هستهای، پایان میدهد. این قانون در بر دارنده شرطهای شبهمحالی است که روسیه برای بازگشت به معاهده، باید آن را عملی کند. به نوشته مجله فارین پالیسی این شرطها با مسائلی همچون موضعگیری نیروهای ناتو، حمایت غرب از اوکراین، تحریمهای روسیه و همچنین کاهش حضور نظامی آمریکا در اروپای شرقی مرتبط است.
توقف عمل به این معاهده، ضربهای مهلک به توافقنامه منع گسترش سلاحهای هستهای و متوقف کردن رقابت اتمی به شمار میآید. دو کشور سال ۲۰۰۰ بر سر از میان بردن بخشی از ذخیره پلوتونیوم خود به توافق رسیده بودند. اما این معاهده به خاطر برخی اختلافها بر سر بهترین راه برای از میان بردن ذخیره اورانیوم، اجرا نشد.
بحران حلب
اختلاف میان دو کشور در نتیجه مواضعشان در خصوص بحران سوریه پس از به بنبست رسیدن توافق آتشبس اخیر، شدت گرفت. نیروهای بشار اسد با پشتیبانی نیروی هوایی روسیه، حملات هوایی، توپخانهای و زمینی خود را به مناطق تحت کنترل مخالفان در شرق حلب که ۲۷۵ هزار غیرنظامی ساکن آن هستند، شدت بخشیدند.
نیروهای اسد تنها بیمارستان باقی مانده در شرق حلب را بمباران کردند. همچنین تخریب زیربنای شهر را آغاز کردند. از ورود کمکهای بشردوستانه با این بهانه جلوگیری کردند که راه مخالفان برای به دست آوردن اسلحه و مهمات است.
استیفن اوبراین معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه در بیانیهای گفت: «بمباران گسترده به صورت وحشیانه در سوریه ادامه دارد، مسالهای که باعث کشته و زخمی شدن غیرنظامیان میشود و آنها را را در حدی از وحشیگری قرار میدهد که هیچ انسانی نمیتواند تحمل کند».
به نظر میرسد نیروهای اسد قصد متوقف کردن این حملات خود را ندارند چرا که باز پس گیری حلب برای آنها بسیار مهم است. این موفقیت در صورت تحقق، راه شمال سوریه را برای نیروهای اسد باز میکند و بدین ترتیب، میتوانند کنترل مرزهای ترکیه را در دست گیرند.
نتیجه آن اما جنگی خونین است که دو طرف نه میتوانند به توافقی برای پایان دادن به آن برسند و نه هر کدامشان این توان را دارند که پیروزی لازم را بدست بیاروند، از این رو، کشتار ادامه مییابد.
شکاف بزرگتر میشود
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه با ابراز ناخرسندی خود از اوضاع پیش آمده، خواستار متهم کردن روسیه و نظام سوریه به «جنایت جنگی» به خاطر حملات مستمرشان به غیرنظامیان در سوریه شد. او گفت: «روسیه و نظام سوری بدهکار توضیح به جهان درباره حمله به بیمارستانها، مراکز درمانی و غیرنظامیان هستند».
او در دیدار با ژان مارک ایرو وزیر امور خارجه فرانسه گفت به نظر میرسد دمشق و مسکو، استراتژی واحدی برای وحشت انداختن در دل غیرنظامیان در پیش گرفتهاند.
ایرو که پیش از واشینگتن، در مسکو حضور داشت هم وضعیت سوریه را یک «فاجعه انسانی» توصیف کرد. او با اشاره به تلاشهای کشورش برای برقراری آتشبس در سوریه به ویژه در حلب گفت: «از تلاش دست بر نخواهیم داشت. نمیتوانیم واقعیت بمباران حلب به این شکل را بپذیریم، زیرا تا کریسمس، این منطقه به طور کامل نابود خواهد شد. به همین دلیل به مسکو رفتم و سپس به واشینگتن آمدم».
آمریکا حرف میزند و روسیه عمل میکند
در همین حال اختلاف میان ایالات متحده و روسیه در خصوص موضعشان درباره سوریه بیشتر میشود. در حالی که روسیه از موضع خود با زور نظامی حمایت میکند، آمریکا نمیخواهد با همان شیوه وارد تنش شود. جان کری در دیدار اخیرش با نمایندگان گروههای اپوزیسیون سوریه مورد حمایت واشینگتن هم این مساله را بیان کرد و به ناکامی در متقاعد کردن واشینگتن در ضرورت دخالت بیشتر اقرار کرد.
جان کربی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم هفته پیش گفت که اگر روسیه بمباران حلب را متوقف نکند، جنگ داخلی سوریه ادامه خواهد یافت و در نتیجه، منافع روسیه هدف قرار خواهد گرفت و این کشور شمار زیادی از سربازانش را از دست خواهد داد.
سرگئی ریباکوف به این موضع آمریکا واکنش نشان داد و گفت این سخنان تنها نشان از حمایت دولت کنونی آمریکا از تروریسم دارد.
ماریا زاخارووا سخنگی وزارت امور خارجه روسیه هم گفت: «ایالات متحده واکنشهای عصبی از خود نشان میدهد که نتیجه مواضع اشتباهش در خاورمیانه است».
با وجود ناکامیهای دیپلماتیک آمریکا و مخالفتش با دخالت بزرگتر در سوریه، اما محقق شدن پیروزی برای روسیه هم آسان نخواهد بود. در این بار الکسی ارباتوف کارشناس روابط بینالمللی روسیه هم گفت که کنترل کامل حلب ممکن است اما این به معنی با خاک یکسان کردن شهر است. به نظر میرسد که روسیه به راه خود برای پیروزی با هر هزینهای ادامه میدهد.
البته این موضع دولت کنونی آمریکا است، اما دولت آینده این کشور که تا چند ماه آینده سر کار خواهد آمد، ممکن است موضعی متفاوت داشته باشد. علاوه بر آن، کشورهای عربی و غربی هم ممکن است موضعی شدیدتر در برابر روسیه اتخاذ کنند.
