روزنامه های امروز موضوع سؤال دو تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از وزیر امور خارجه کشورمان را در کانون توجه قرار داده اند. این در حالی است که موضوع فیش های نجومی و گزارش دیوان محاسبات و برخی جدال های انتخاباتی، از دیگر موضوعات مهم امروز بوده است.
روزنامه های اصلاح طلب پاسخ ظریف به کریمی قدوسی را در کانون توجه قرار داده اند.
در همین زمینه، روزنامه شرق در گزارشی با تیتر « ٨ دقیقه توفانی ظریف » ضمن اشاره به اینکه سؤال کریمی قدوسی به درِ بسته بهارستان خورد نوشت: « دیروز اولین مجال برای مانور دلواپسان در مجلس دهم فراهم شد. روزی که در لباس سؤال کریمیقدوسی از ظریف، آمده بودند برجام را در بهارستان محاکمه کنند، تا چند ماه بعد از کنارگذاشتهشدن ضدبرجامیان از خانه ملت، بار دیگر صدای آنها در بهارستان بپیچد. صدایی که این بار نه از سوی ظریف بدون پاسخ ماند و نه توانست رأی نمایندگان را با خود همراه کند. حتی دیگر هنگام بیان سخنان تند کریمیقدوسی علیه ظریف و تیم مذاکرهکننده و دستگاه دیپلماسی کشور، خبری از احسنتگفتن دلواپسان نبود؛ اینبار، هر پاسخ ظریف با فریادهای احسنت نمایندگان همراه میشد. قرار بود کریمیقدوسی درباره سه سؤال خود توضیح دهد.
سؤالهایی که در گزارش کمیسیون امنیت ملی، به عنوان سؤالات نماینده از وزیر به صحن آمده بود، درباره «منطبقنبودن گزارش وزارت خارجه از برجام، با واقعیات»، «علت تغییر معاون عربی و آفریقایی وزارت خارجه» و «علت سخنان ظریف درباره نمایشگاه افسانه هولوکاست در ایران» بود. سه موضوعی که کریمیقدوسی آنقدر درباره آنها کم و کوتاه سخن گفت که دو بار با تذکر علی مطهری که ریاست جلسه را برعهده داشت، مواجه شد و بهناچار اشارهای هم به مدعیات خود دراینباره کرد. اما او ترجیح داد از بخش عمده زمان خود برای تاختن به تیم مذاکرهکننده، اصل برجام، مراحل مذاکرات و سایر مواردی که در سه سال گذشته از سوی مخالفان برجام بیان شده بود، استفاده کند. او پس از آنکه ظریف پاسخهای اولیه به محورهای اصلی سه سؤال را از تریبون بیان کرد، بر صندلی خود نشست و نوبت به نماینده سؤالکننده رسید تا بخش اول سخنان خود را بگوید.»
اما روزنامه جوان در یادداشتی به قلم محمد اسماعیلی به پاسخ های وزیر خارجه انتقاد کرده است و نوشته: « سخنان وزير امور خارجه بيشتر از آنکه جنبه پاسخگويي به منتخبان ملت را داشته باشد، «کليگويي»، «توجيهگري» و «تبليغي» بود تا آنجايي که انتظار بود پس از گذشت هشت ماه از روز اجراي برجام و نقض مکرر آن توسط ايالات متحده، ظريف از لزوم بهکارگيري ابزارهاي مؤثر همانند «اقدامات متقابل متوقفسازي تعهدات توسط ايران» و «طرح شکايت از مکانيسمهاي پيشبيني شده در حقوق بينالملل» سخن به ميان آورده و ضمن پذيرش اشتباهات تيم مذاکرهکننده در تنظيم و تدوين متن برجام از قريبالوقوع بودن تغيير رفتار ايران به همين دليل سخن به ميان بياورد.
به بيان بهتر تقليل «نقض» برجام به «بدعهدي» و در ادامه توجيه اشتباهات ديروز و امروز نميتواند به تغيير رفتار کنوني امريکاييها بينجامد، چراکه استحاله رفتاري طرف مقابل به شرط تغيير محاسبات آنها ممکن است و اين تغيير حالت جز با «موضعگيري مشابه و انقلابي»، «اقدامات متقابل» و «پيگيري اختلافات فيمابين از طريق مراحل سهگانه پيشبيني شده در متن برجام» و «طرح شکايت از مکانيسمهاي حقوق بينالملل» محقق نميشود. بنابراين در ماههاي آينده نيز بايد منتظر نقض برجام از سوي طرف امريکايي باشيم، چراکه برآورد آنها از جلساتي نظير جلسه روز گذشته مجلس اين است که طرف ايراني به همين حد از اجراي تعهدات رضايت داشته و اساساً گلايهاي از «نقض» ندارد!
توجيهگري توأم با کليگويي و تبليغي برخورد کردن با برجام را ميتوان در گزارههایي که در ادامه به آن اشاره ميشود، مشاهده کرد: «ما اجازه نخواهيم داد که در هيچ حوزهاي هيچ يک از طرفهاي برجام از حدودشان تخطي کنند»، «ما با کمال قدرت و شجاعت در برابر زيادهخواهيها ايستادگي ميکنيم و اجازه زيادهخواهي هم نخواهيم داد»، «حرف اصلي برجام حفظ دستاوردهاي هستهاي و عزت کشور است»، «امروز با بدعهدي امريکا برخورد ميشود… و دنيايي که با امريکا عليه ما متحد شده بودند، امروز فشار ميآورند».»
پاسخ کیهان به روحانی
روزنامه کیهان امروز در گزارشی با عنوان « بازخوانی یک پرونده،چه کسانی مردم را مأیوس میکنند؟! » در واکنش به این جمله روحانی که گفته بود «خدا نیامرزد کسانی را که در قلوب مردم یأس و ناامیدی تزریق میکنند» نوشت:«آقای روحانی، رئیسجمهور، اخیراً با انتقاد از عملکرد رسانهها گفت: « خدا نیامرزد کسانی را که در قلوب مردم یأس و ناامیدی تزریق میکنند. ما باید به آینده و فرزندان و نسل جوان امیدوار باشیم و ناامیدی به معنای تسلیم شدن در امور است. گاهی اوقات در هنگام مشاهده برخی اخبار این امر روشن نیست که چطور میشود کسی که علاقهمند به اسلام و انقلاب است مرتباً یأس و ناامیدی را رواج دهد.»
این اظهارات رئیسدولت یازدهم در شرایطی مطرح میشود که بررسیها نشان میدهد وی اولین سنگ بنای تزریق ناامیدی و یأس را در دوران انتخابات ریاست جمهوری گذاشت. روزی که حسن روحانی به عنوان کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم در دانشگاه شریف حاضر میشود و آمریکا را به عنوان «کدخدا» معرفی میکند. وی در این نشست گفت: « مذاکره با آمریکا امکانپذیر است، اگرچه بسیار سخت به نظر میرسد، اما به هر ترتیب امکانپذیر است. در همین راستا من یک ادعایی دارم که شاید شما دانشجویان نپذیرید و آن این است که مذاکره با آمریکا از مذاکره با اروپا راحتتر است؛ چرا که اروپاییها این مشکل را دارند که در مسائل بینالمللی قدرت برتری به نام آمریکا را بالای سر خود میبینند، اما آمریکاییها کدخدای ده هستند و اینکه شما با کدخدا ببندید راحتتر است تا با افراد پایینتر.»»
یکی از مسائل دیگری که شرایط یاس و ناامیدی را در کشور تزریق میکند را میتوان وعدههای خیالی و توخالی دولتمردان دانست. آقای روحانی در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری به مردم وعده داد که مشکلات کشور را در 100 روز حل خواهد کرد اما صدها روز از آن وعده رئیسجمهور گذشت و مشکلات کشور حل نشد.
مقام معظم رهبری در خردادماه 92 در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) نیز همین مسئله را به نامزدهای انتخاباتی تذکر دادند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در این باره فرمودند: من به نامزدهای گوناگون عرض میکنم جوری حرف بزنید که اگر در خرداد سال آینده نوار امروز شما را جلوی خودتان گذاشتند یا پخش کردند، شرمنده نشوید؛ جوری وعده بدهید که اگر چنانچه آن وعده را بعداً به رخ شما کشیدند، مجبور نباشید تقصیر را گردن این و آن بگذارید که نگذاشتند، نشد. کاری را که میتوانید انجام دهید، وعده بدهید.
وعدههای عجیب و غریب دولت درخصوص معجزات پسابرجام نیز از دیگر مواردی بود که هیچگاه محقق نشد و موج دیگری از ناامیدی را در میان مردمی که به آن وعدهها دل بسته بودند به وجود آورد. بدعهدی و خلف وعدههای آمریکا در عمل به تعهدات خود و بزرگنمایی و اغراق درباره نتایج رسیدن به توافق، دو عاملی بودند که خزان زودهنگام برجام را رقم زدند.
فوتبال و کنسرت به هم پیوند خوردند
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان « تعطيلي كنسرت ، لغو فوتبال » ضمن اشاره به اینکه روحاني ارشد قم با اخطار دوباره به دولت و وزيران ارشاد و ورزش خواستار شد؛ بخش هایی از سخنان آیت الله یزدی را بازنشر کرده است و نوشت: « آيت الله يزدي: پس از گل ایران به کره در روز تاسوعا، آیا میتوان جلوی خوشحالی مردم را گرفت؟ مسابقه فوتبال را تعطیل کنید/ مدیرکل ارشاد باید استعفا دهد و از قم برود، کسی حق پذیرش عذرخواهی او را ندارد »
ورود دوباره گرد و خاک به کشور
روزنامه ایران در گزارش دردانگیز با تیتر «تاخت و تاز ریزگردها درخوزستان و سیستان و بلوچستان» نوشت: « گرد و خاک شدید که چند روزی است بخشهای جنوبی و غربی کشور را در نوردیده، روز گذشته گوشه جنوب شرقی و شرق کشور را هم فراگرفت تا سیستانیهای محروم بار دیگر طعم تلخ خاک و شن را بچشند. اما در حالی که سازمان هواشناسی پیشبینی کرده بود از عصر روز شنبه شدت ریزگردها در استان خوزستان کاهش مییابد خوزستان روز گذشته برای دومین روز متوالی در تعطیلی کامل بسر برد. شدت ریزگردها در این استان روز گذشته به قدری بود که ستاد مدیریت بحران استان، تمامی مدارس نوبت صبح و عصر، دانشگاهها و ادارات را برای روز یکشنبه تعطیل اعلام کرد و از مردم خواست تا حد امکان از خانههای خود خارج نشوند. در همین حال اداره کل محیط زیست استان خوزستان نیز اعلام کرد که شدت غبار در هوای اغلب شهرهای استان همچنان تا بیش از 10 برابر حد مجاز است.
وقوع پدیده ریزگردها که از روز جمعه از بیابانهای عراق و عربستان آغاز شده و با باد نسبتاً شدید به سمت ایران وزیدن گرفته همانگونه که انتظار میرفت بسیاری از استانهای مرزی و مرکزی ایران را هم فرا گرفت. ریزگردها آسمان اصفهان، کرمانشاه، ایلام، کردستان، بوشهر، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و مرکزی را هم غبارآلود کرده و روز گذشته مدارس برخی شهرهای کهگیلویه و بویراحمد از جمله گچساران و بهمئی را هم به تعطیلی کشاند.اما در گوشه شرقی کشور در سیستان با اینکه شدت غبار در روزهای شنبه و یکشنبه 18 برابر حد مجاز اعلام شد هیچ مدرسه و اداره ای تعطیل نشد مگر تعدادی از مدارس در هیرمند. در همین حال تلاش خبرنگار «ایران» برای گفتوگو با مدیرکل محیط زیست و استاندار سیستان و بلوچستان بینتیجه ماند و احمدعلی کیخا، نماینده مردم زابل نیز پرسش خبرنگار «ایران» را به بهانه شرکت در جلسه بیپاسخ گذاشت. اما یکی از کارشناسان هواشناسی سیستان و بلوچستان گفت: توفان میزان غلظت ذرات معلق در هوای شمال استان (زابل، هیرمند، زهک، نیمروز و هامون) را در شبانه روز گذشته به 18 برابر حد مجاز و 6 برابر حد بحرانی رساند. علی ملاشاهی به ایرنا گفت: غلظت ذرات معلق در هوای منطقه سیستان واقع در شمال استان در این مدت 2 هزار و 780 میکرو گرم بر متر مکعب گزارش شده است و سرعت وزش باد در سیستان به 86 کیلومتر بر ساعت رسید که مشکلات زیادی را برای مردم منطقه به همراه داشت».