چهارشنبه , ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
صفحه اول » اجتماعی و سیاسی » درسوریه چه میگذرد؟ با خروج شهروندان و ارتش آزادی سوریه از شهرک کوچک و مظلوم داریا، امروز وفردای صورت بندی نیروها در میدان سوریه چگونه خواهد بود؟

درسوریه چه میگذرد؟ با خروج شهروندان و ارتش آزادی سوریه از شهرک کوچک و مظلوم داریا، امروز وفردای صورت بندی نیروها در میدان سوریه چگونه خواهد بود؟

مقابله های روزمره در سوریه میان گروه های متخاصم -ولی قَدَر و همزور – میرود تا زمینه جنگ آخرالزمانی را در شام/سوریه رَقَم بزند!

آنچه در سال 2011 با ناآرامی و اعتراضاتی در کشور سوریه آغاز شد، به تدریج و رفته رفته تبدیل به یک جنگ تمام عیار داخلی در این کشور شده است که گروه های داخلی، قدرت های منطقه ای و حتی قدرت های جهانی را در حال حاضر در گیر خود کرده است. نگاهی به نقشه جنگ در سوریه پیچیدگی های این جنگ داخلی را به خوبی نشان میدهد.

به گزارش «تابناک» جنگ در سوریه از ماه مارس سال 2011 و با شروع اعتراضات و ناآرامی هایی بر ضد بشار اسد آغاز شد. جنگی که تا کنون منجر به کشته شدن در حدود 290 هزار نفر و آواره شدن نیمی از جمعیت کشور سوریه شده و در آخرین پرده خود شاهد حضور نظامی مستقیم کشور ترکیه است.

نگاهی ساده به درگیریهای فعلی در سوریه به خوبی پیچیدگی های این جنگ را نشان میدهد. در حال حاضر بزرگترین نبرد حول و حوش شهر حلب میان نیروهای دولتی و شورشیان در جریان است. از سوی دیگر نیروهای دولتی همچنین در حومه دمشق مشغول مبارزه با گروه شورشی جیش الاسلام و برای کنترل این مناطق هستند.

تشریح ساده نقشه جنگ در سوریه: چه کسی با چه کسی میجنگد؟

آیا با سقوط داریا بزرگترین نماد شورش علیه رژیم بعثی اسد سرنگون شد؟
اهمیت شهر دارایا نه در موقعیت استراتژیک آن است بلکه در نماد بودن آن چرا که اولین منطقه ای بود که به دست شورشیان افتاد و یگان های موسوم به ارتش آزاد سوریه در آنجا اعلام موجودیت کردند.

گروه بین الملل: عقب نشینی مخالفین و تحویل دارایا که چهار سال است در محاصره قرار دارد به این معنا می باشد که زمینه سقوط معظمیه که تافته جدا بافته دارایا نیست، نیز فراهم شده و همه فشار های ارتش سوریه برای پاکسازی دوما،  آخرین پایگاه تروریست ها در نزدیکی دمشق، متمرکز خواهد شد. در صورتی که این سه منطقه از دست شورشیان خارج شود دمشق کاملا از نظر امنیتی تامین خواهد شد و دیگر شورشیان هیچ امیدی به سرنگونی دولت مرکزی نخواهند داشت.

به گزارش بولتن نیوز، این اتفاقات زمانی رخ می دهد که در شمال سوریه ترک ها در عملیاتی (نمی دانم می توان بر آن نام عملیات نظامی گذاشت یا گشت تفریحی نیروهای نظامی چون این عملیات با کوچکترین مقاومتی مواجه نشد و اگر چند خمپاره در فضای باز باغات آن منطقه منفجر نمی شد تا به شخم زدن باغات کمک کند کسی متوجه عملیات نیز نمی شد) وارد بخشی از شمال سوریه شدند و اعلام کردند که تصمیم دارند اعضای برخی گروه های طرفدار خود در راس آنها گروه ارتش آزاد سوریه را در آنجا مستقر کنند، همپیمانان همان گروه هایی که قرار است از داریا عقب نشینی کنند به به ادلب بروند.

با توجه به اینکه تامین امنیت دمشق و جنوب آن مخصوصا مناطق نزدیک به حرم حضرت زینب(س) به عهده مدافعین حرم، نیروهای مردمی و حزب الله لبنان سپرده شده احتمالا پس از تحویل گرفتن این منطقه توسط ارتش سوریه از این نیروها خواسته خواهد شد که نگهداری دارایا را نیز عهده دار شوند تا ارتش برای آزاد سازی مناطق دیگر دست به کار شود.

یعنی عملا نیروهای همپیمان ترکیه در شمال و نیروهای همپیمان ایران در جنوب روی زمین پیشروی خواهند کرد، و این نشان می دهد خروجی گفتگو های فشرده ایران و ترکیه و روسیه خیلی سریعتر از پیش بینی ها درحال منعکس شدن است و ایالات متحده نقشه های قبلی خود را جهت همراهی با تصمیمات بازیگران اصلی بحران سوریه تغییر داده، حد اقل فعلا چرا که همزمان گفتگوهای ماراتونی وزرای امور خارجه ایالات متحده و روسیه در ژنو نشان می دهد که خوراک جدیدی برای حل بحران سوریه در حال تهیه شدن می باشد.

روند اتفاقات نشان می دهد که تقسیم بندی مناطق نفوذ نیروها در سوریه تغییر خواهد یافت و این تقسیم بندی بر اساس آن خواهد بود که نیروهای وابسته به دولت سوریه وحامیان آن بخش هایی که عموما در جنوب و غرب حلب واقع شده (که بخش اصلی مسکونی کشور سوریه نیز به حساب می آید) را در اختیار خواهند گرفت و گروه هایی که به قول معروف میانه رو و حاضر به گفتگو با دولت سوریه می باشد مناطقی که واقع در شمال شرقی حلب تا ترکیه است را در اختیار خواهند گرفت کرد ها هم در شرق رود فرات که همان مراکز قبلی خود است مستقر خواهند شد. در این میان همه گروه هایی که حاضر به گفتگو با دولت مرکزی نیستند، عموما گروه های وابسته به عربستان سعودی و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، با حمله همه طرفه مواجه خواهند شد و از بین خواهند رفت. پس از آن دولت سوریه با مخالفان خود پای میز مذاکره خواهد نشست وتوافقاتی برای تقسیم قدرت و آشتی ملی انجام خواهد داد.

یعنی به همین سادگی همان طرح قدیمی ایران جهت حل بحران سوریه در حال پیاده سازی است.

دیدار اخیر آقای جان کری از ریاض علیرغم اینکه در سطح رسانه ای حمایت ظاهری ایالات متحده از مواضع عربستان سعودی در مورد یمن را به نوعی در پی داشت اما منابع آگاه اظهار می دارند که در پشت پرده جمع کردن همه وزارت خارجه کشورهای عرب حوزه خلیج فارس تشر رسمی از طرف ایالات متحده نسبت به رفتارهای غیر مسئولانه آنها طی چند سال اخیر در آن بود و وزیر خارجه ایالات متحده رسما به آنها اطلاع داد که این کشور دیگر نمی تواند بر رفتارهای این کشورها مخصوصا عربستان سعودی در منطقه سرپوش بگذارد و ریاست جمهوری ایالات متحده تصمیم گرفته تا قبل از پایان دوره ریاست جمهوری خود بحران های سوریه — عراق — یمن و بحرین را به سر انجام برساند و در این راستا یا این کشورها همکاری ومشارکت می کنند و یا اینکه نیروهای وابسته به آنها از صحنه حذف خواهند شد.

همین منابع اظهار می دارند که کری سعودی ها آخرین فرصت را جهت حل مشکل خود با یمن داده و همچنین به وزیر امور خارجه بحرین گفته که جامعه بین المللی نمی تواند بیش از این رفتارهای سرکوب گرایانه حکومت این کشور بر علیه اکثریت را نادیده بگیرد.

در مراسم شام خصوصی که در پی دیدار وزیر امور خارجه ایالات متحده از ریاض میان وزرای امور خارجه کشورهای عرب حوزه خلیج فارس برگزار شده بود همه متفق القول بودند که نقش وتاثیر ایران بر سیاست های بین المللی بسیار زیاد شده و به نفع این کشورها نیست وباید راه و چاره ای برای درمان این معضل پیدا کرد.

یکی از دیپلمات های نزدیک به وزیر امور خارجه عربستان در این مورد افزود که محمد بن سلمان جانشین ولیعهد عربستان با ناراحتی این موضع گیری جان کری را به ناکامی دیپلماسی عادل الجبیر در مقابل دیپلماسی جواد ظریف ربط داده و توانمندی وزیر امور خارجه ایران در اتهام ایالات متحده به مشارکت در کشتار مردم یمن در حضور وزیر امور خارجه ایالات متحده را نمونه بارزی از اقتدار دیپلماسی ایرانی در قبال دیپلماسی سعودی دانسته، ورفتار وزیر امور خارجه ایران وقتی کنار وزیر امور خارجه ایالات متحده صحبت می کند یا اینکه رفتار نخست وزیر ترکیه وقتی معاون اول رئیس جمهوری ایالات متحده به آنکارا سفر کرده را به وی گوشزد کرده و از وی پرسیده چرا شما چنین موضع گیری ای در زمان حضور وزیر امور خارجه ایالات متحده در ریاض انجام نمی دهید؟  عادل الجبیر در پاسخ گفته: “چون وقتی شما در همه گفتگوها شما حضور دارید بنده کوچکتر از آن هستم در حضور شما واکنش نشان دهم”.

منبع: اسپوتنیک فارسی

چه کسی با چه کسی میجنگد؟

نیروهای دولتی علیه شورشیان

نبرد اصلی در سوریه که تقریبا 300 هزار سرباز و نیروی نظامی از نیروهای ائتلاف و ارتش سوریه را درگیر خود کرده است میان این نیروها و ده ها هزار شورشی و تروریست داخلی در کشور سوریه است.

نیروهای دولتی علیه تروریست های داعش

اکنون بخشی از جبهه بزرگ در سوریه مربوط به مبارزه و مقابله نیروهای دولتی با تروریست های داعش است که در ماه مارس ارتش سوریه موفق شد این تروریست ها را از شهر باستانی پالمیرا خارج کند و کنترل این شهر را در دست بگیرد.

نیروهای دولتی علیه نظامیان کرد

تا پیش از این نیروهای نظامی کرد تا حد ممکن سعی کردند که از داخل شدن در درگیری میان نیروهای دولتی و مخالفان و شورشیان اجتناب کنند اما نزدیک شدن این دو جبهه در استان حسکه در ماه اخیر منجر به بروز درگیریهایی بین نیروهای کرد و ارتش دولتی سوریه شده است. این استان اکنون به شکل مشترک در دست نیروهای کرد و ارتش سوریه است و البته بخش های عمده ای از آن تحت کنترل کردها است.

نیروهای کرد علیه تروریست های داعش

در حالی که شاخه نظامی «واحد صیانت از خلق» یا YPG نیروهای کرد اکنون تبدیل به یکی از محوری ترین متحدان ائتلاف ایالات متحده در سوریه شده است، این گروه ها به تدریج یک منطقه نیمه خودمختار را در بخش های شمالی و شمال شرق سوریه شکل داده اند.

از ژانویه سال 2015 YPG در مقابله های خود با نیروهای تروریست داعش موفق شده اند این گروه را از شهرهای کوبانی و منبج خارج کرده و کنترل این بخش ها از استان حلب را در دست بگیرند. این ها علاوه بر مبارزه آنها در استان رقه و همچنین حسکه است. YPG همچنین یکی از محورهای مهم نیروهای دموکراتیک سوریه است که مجموعه ای چند پاره از مخالفان و جنگویان علیه داعش را تشکیل میدهد.

داعش علیه نیروهای شورشی

نکته جالب آن که گروه تروریستی داعش همه افراد و گروه هایی را که از بیعت با سرکرده آنها یعنی خلیفه خود خوانده ابوبکر البغدادی سر باز میزنند، به عنوان مخالفان و دشمنان خود قلمداد میکند و بر همین اساس این گروه در حال حاضر و بر همین اساس با نیروهای شورشی و گروه های دیگر مخالف بشار اسد در سوریه مشغول نبرد است. طی هفته گذشته نیروهای شورشی که از سوی ترکیه حمایت میشوند موفق شدند بخش های مهمی از جرابلس را از دست نیروهای داعش خارج کنند.

تشریح ساده نقشه جنگ در سوریه: چه کسی با چه کسی میجنگد؟

چه کسی از چه کسی حمایت میکند؟

نیروهای دولتی

اکنون نیروهای دولتی حامی بشار اسد توسط حدود 200 هزار نظامی که بخش عمده ای از آنها مربوط به شاخه نیروهای دفاع ملی سوریه هستند مورد حمایت قرار دارند. این در حالی است که ایران نیز پشتیبانی های مستشاری را از نیروهای دولتی سوریه و برای مقابله با شورشیان و داعش صورت میدهد.

اما مهمترین پشتیبانی از نیروهای دولتی در سوریه توسط کشور روسیه صورت میگیرد که از ماه سپتامبر سال گذشته میلادی شروع به انجام عملیات نظامی از هوا در سوریه کرده و برای کنترل بخش های مهمی از دمشق و حومه دمشق به دولت بشار اسد کمک مستقیم رسانده است.

شورشیان

نیروهای شورشی که اکنون در سوریه مشغول نبرد هستند اغلب از سوی غرب و به ویژه ایالات متحده، فرانسه و انگلستان مورد حمایت قرار دارند. هرچند این گروه ها متحدان خود را به کم کاری و عدم حمایت کافی متهم کرده اند!

این در حالی است که ترکیه، عربستان سعودی و قطر نیز از بخشی دیگر از نیروهای شورشی در سوریه حمایت های مالی و نظامی مستقیم به عمل می آورند.

نیروهای کرد

نیروهای کرد در سوریه به شکل مستقیم و اساسی از سوی نیروهای آمریکایی و ائتلاف مورد حمایت مالی، لجستیک و نظامی هستند اما ترکیه این نیروها را بخشی از حزب کارگران کردستان یا PKK میداند و آنها را در رسته نیروهای تروریستی طبقه بندی کرده است.

تروریست های داعش و فتح شام

در حالی که هیچ کشوری به شکل علنی و مستقیم حمایت های خود از تروریست های داعش و شاخه تروریستی نیروهای فتح شام – که سابقا به عنوان جبهه النصرت و بخشی از القاعده فعالیت میکرد – را عنوان نمیکند اما کاملا مشخص است که این گروه از سوی برخی از کشورهای منطقه به شدن مورد حمایت سیاسی و حتی مالی قرار دارند. البته گروه تروریستی داعش بخش مهمی از نیازهای مالی و اقتصادی خود را به شکل فروش نفت و باج و خراج از مناطق تحت کنترل خود به دست می آورد ضمن آنکه برده داری و فروش انسان به عنوان برده نیز بخشی از منابع مالی مورد نیاز آنها را تامین میکند.

تشریح ساده نقشه جنگ در سوریه: چه کسی با چه کسی میجنگد؟

چه کسی چه مناطقی را کنترل میکند؟

نیروهای دولتی

اکنون نیروهای دولتی و بشار اسد در حدود 35 درصد از کل خاک سوریه را تحت کنترل خود دارند که برخی مناطق فوق العاده استراتژیک نظیر دمشق، حمص، کرانه مدیترانه و بخش های مهمی از حلب جزو این قسمت ها است. 60 درصد از جمعیت باقی مانده در سوریه در حال حاضر در مناطق و بخش های تحت کنترل نیروهای دولتی ساکن هستند.

تروریست های داعش

در همین حال و با توجه به عقب نشینی های عمده نیروهای داعش از سال 2015 به بعد، این گروه تروریستی هنوز 35 درصد از خاک سوریه را تحت کنترل خود دارد که البته عمده قسمت های آن خالی از سکنه است. داعش اکنون کنترل دیر الزور در مرز عراق و بخش هایی از استان رقه را در اختیار دارد و در عین جال در بخش های دیگری از خاک سوریه نیز به شکل پراکنده حضور دارد.

نیروهای کرد

نیروهای نظامی کرد در حال حاضر در حدود 18 درصد از خاک سوریه را تحت کنترل خود دارند که شامل سه چهارم از مرز سوریه با ترکیه میشود. این گروه اخیرا مناطق تحت کنترل خود را به عنوان مناطق فدرال و خودمختار معرفی کرده اند.

گروه های شورشی و گروه فتح شام

در همین حال سایر نیروهای شورشی به همراه گروه تروریستی فتح شام، در حدود 12 درصد از کل خاک سوریه را در اختیار خود دارند که مهمترین این بخش ها را باید استان ادلب دانست. یعنی مناطقی که توسط ائتلاف ارتش فتح کنترل میشود.

تشریح ساده نقشه جنگ در سوریه: چه کسی با چه کسی میجنگد؟

اهداف جنگ در سوریه

نیروهای دولتی

نیروهای دولتی و بشار اسد در پی احیای حکمرانی خود بر کل خاک سوریه به مثابه دوران قبل از 2011 هستند. این نیروها اکنون در حال مقابله با چند جبهه در سوریه برای کنترل سیاسی در این کشور هستند.

نیروهای شورشی

نیروهای شورشی تقریبا هیچ هدف مشخصی غیر از سرنگونی بشار اسد ندارند. این گروه ها که در دل خود نیز اختلافات عمیقی بر سر آینده سوریه دارند، هیچ نقشه راه مشخصی برای کشور سوریه نداشته و تنها هدف مشترک آنها سرنگون کردن بشار اسد است.

نیروهای کرد

نیروهای کرد اکنون در سوریه فعالیت نظامی گسترده ای را به همراهی ایالات متحده شکل داده اند و به نظر هدف عمده آنها ایجاد یک منطقه خودمختار یا فدرال کرد در سوریه است.

نیروهای تروریستی داعش

این گروه نیز در پی گسترش جغرافیایی آنچه «خلافت» میخواند در عراق و سوریه است و بخش عمده ای از تحرکات تروریستی و نظامی آنها مبتنی بر احیای خلافت به روش خاص خود آنها است.

نیروهای آمریکایی

در حالی که ایالات متحده تا پیش از این از نیروهای شورشی برای سرنگون کردن رژیم بشار اسد حمایت همه جانبه میکرد، اما اکنون چند ماهی است که تمامی تمرکز خود را بر سرکوب نیروهای تروریستی داعش گذاشته است که این امر نشان از استراتژی اشتباه سابق ایالات متحده در سوریه دارد.

روسیه

مسکو با جدیت اعلام کرده است که از بشار اسد حمایت میکند و اکنون به دنبال یک راه حل دیپلماتیک برای پایان دادن به درگیرها در سوریه است. اما این راه حل دیپلماتیک همزمان با قدرت نمایی نظامی این کشور در خاورمیانه است که به احتمال بسیار زیاد بخشی از استراتژی بلند مدت مسکو برای حضور در این منطق است.

ایران و ترکیه

ایران از متحد اصلی خود بشار اسد در سوریه حمایت میکند و این موضوع بیش از همه در ارتباط با صیانت از مرزهای استراتژیک ایران در خط مقاومت است. در عین حال آنکارا که تا پیش از این بخش هایی از نیروهای شورشی در سوریه را تقویت میکرد اکنون هدف اصلی خود را مبارزه با نیروهای کرد و جلوگیری از ایجاد یک منطقه خودمختار کرد در مرزهای خود تعریف کرده است