برای فیصله بخشیدن به بحران سوریه از مسیر دیپلماتیک؛ سردارسرتیپ علی شمخانی دبیر شورایعالی امنیت ملی عازم دیدار و رایزنی با مقامات روسی در مسکو شد. شمخانی که مسئولیت هماهنگی امور این کشور با روسیه و سوریه را بر عهده دارد، در مسکو، در مورد تحولات سوریه با وزیر دفاع، دبیر شورای امنیت روسیه و نماینده ویژه ولادیمیر پوتین در امور سوریه گفتوگو کرد. به موازات او جابری انصاری – معاون جدید وزارت خارجه ایران در امور عربی و آفریقایی، که اخیرا جایگزین عبداللهیان سرپرست پرونده سوریه در وزارتخارجه رژیم ایران شده- سر از بیروت در آورد.
به گزارش هشتم تیر ماه خبرگزاری ایرنا، ( نقل شده در سایت رادیوفردا) آقای شمخانی در دیدار با وزیر دفاع، سرگئی شویگو، «هماهنگیهای دوجانبه برای حل سیاسی بحران سوریه را بررسی کردند».
بنا بر این گزارش آقای شمخانی و نیکلای پاتروشف، همتای روسیاش «اوضاع منطقهای، همکاری و تبادل اطلاعات بین دو شورا» را بررسی کردند و در دیدار با الکساندر لاورنتیف، نماینده رئیسجمهوری روسیه در امور سوریه، به بحث درباره «راهکارهای حل سیاسی» جنگ داخلی سوریه پرداختهاند.
دبیر شورای امنیت ملی ایران، پیش از ترک مسکو، گفته است «در مذاکرات انجام شده، مسائل مورد علاقه از جمله مسائل منطقهای، همکاریهای دوجانبه امنیتی، بررسی تروریسم در منطقه، اوضاع سوریه و همچنین تداوم رایزنی شورای عالی امنیت ایران و شورای امنیت روسیه بررسی شده است».
حسین جابری انصاری نیز برای رایزنی به بیروت رفتهاست. به گزارش خبرگزاری ایلنا معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه، و جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان «آخرین تحولات سوریه و مبارزه با تروریسم» را بررسی کردهاند. او قرار است با رئیس مجلس لبنان نیز دیدار کند.
آقای جابری انصاری به تازگی جایگزین حسین امیرعبدالهیان شده است، که طی پنج سال گذشته و در حالی که جنگ داخلی سوریه ادامه داشته، مذاکرهکننده ارشد تهران در مورد این بحران بودهاست.
در پی تغییرات اخیر، این گمانههای مطرح شد که کشورهای عربی خواستار تغییر آقای امیرعبدالهیان بودند. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، اول تیر ماه به این گمانهها واکنش نشان داد و این موضوع را رد کرد؛ «تاکنون هیچکس در منطقه و یا خارج از آن جرات چنین درخواستی از ایران اسلامی را نداشته است».
با این همه طی روزهای گذشته برخی رسانهها و تحلیلگران داخل ایران این موضوع را بار دیگر مطرح کردهاند که در پرونده جنگ داخلی سوریه، اختیاراتی بیشتر از گذشته به دولت حسن روحانی داده شدهاست.
وبسایت دیپلماسی ایرانی، به تازگی در مقالهای نوشتهاست «این قضیه تا حدودی به انتقال پرونده هستهای از شورای امنیت ملی به وزارت خارجه شباهت دارد».
روزنامه شرق، چاپ تهران، نیز هشتم تیر ماه در همین زمینه گفته است «بعد از جابهجاییهای اخیر در وزارت خارجه، برخی با شباهتدادن این موضوع به انتقال پرونده هستهای از شورای امنیت ملی به وزارت خارجه، این گمانه را طرح کردند که اختیارات وزارت خارجه در مدیریت بحران سوریه افزایش یافته و احتمال بهنتیجهرسیدن آن بیشتر شده است.»
به گزارش شرق، علی شمخانی، که در حال حاضر به نظر میرسد او نیز از نقش بیشتری در مسئله سوریه برخوردار شده، گفته است «گفتوگو میان طرفین سوری و جایگزینی آن به جای جنگ و خونریزی ضروری است».
ایران و روسیه از مهمترین حامیان بشار اسد به شمار میروند و برخی مقامهای ایرانی مکررا گفتهاند اسد در قدرت «خطر قرمز» آنهاست. مخالفان اسد، از جمله کشورهای غربی و عمده کشورهای منطقه، خواستار کنارهگیری رئیسجمهوری سوریه هستند تا گذار سیاسی در آن کشور ممکن شود.