خبر نامه شب تاب در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود – از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه ـ که ریاست دوره‌ای این سازمان را بر عهده دارد ـ در سخنرانی خود در مراسم اختتامیه اظهار داشت: شرکت کنندگان در نشست سیزدهم سازمان همکاری، با بیانیه پایانی موافقت کرده‌اند و «امیدواریم این بیانیه، آغاز خیر و صلح برای همه کشورهای عضو باشد».
سازمان همکاری اسلامی روز جمعه ۲۷ فروردین با صدور بیانیه‌ای با انتقاد شدید از ایران، جمهوری اسلامی را به «ادامه حمایت از تروریسم» و دخالت در امور داخلی کشورهای منطقه از جمله سوریه و یمن متهم کرد.
در این بیانیه با تلاش سنگین سعودی‌ها چهار بند علیه سیاستهای خارجی و منطقه ای نظام ایران و حزب‌الله لبنان، گنجانده شده؛ بندهایی که به گفته سید عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه با وجود آنکه با مخالفت نظام ایران همراه شده، رئیس این دوره از اجلاس و همچنین کشورهای همراه با عربستان، این بیانیه را سرانجام به تصویب نهایی رساندند.
در واقع سعودی‌ها با حذف نظام ایران از روند تنظیم این بیانیه، آنچه قصد داشتند علیه ایران و هم‌پیمانانش از تریبون سازمان همکاری کشورهای اسلامی خوانده شود، در این بیانیه قرار دادند و شرایط را به گونه‌ای پیش بردند که کار تمام شده تلقی و در اجلاس سران کشورهای اسلامی، صرفاً در راستای تشریفات قانونی، این بیانیه قرائت شود.
با وجود این مخالفت شدید و قاطع هیأت ایرانی، به ویژه شخص رئیس جمهور و وزیر خارجه کشورمان، کار را برای سعودی‌ها به گونه‌ای پیش برد که حتی فرصت قرائت و انتشار رسمی مفاد این بیانیه را نیز نیافتند و به این ترتیب، آل سعود با وجود صرف میلیارد‌ها دلار در راستای خریدن همراهی دیگر کشورها، در عمل نتوانست به اهداف ضد ایرانی خود در اجلاس سازمان همکاری دست پیدا کند.
مواردی که سعودی‌ها در بیانیه نهایی گنجانده و قصد نشان دادن حمایت اکثریت کشورهای عضو از آن را داشتند، از این قرار بود؛
– محکومیت حمله به ساختمان سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در ایران
– رد اظهارات مقامات ایرانی به ویژه در زمینه اجرای احکام قضایی علیه افراد مرتکب جرایم تروریستی در عربستان سعودی
– محکومیت دخالت‌های (ادعایی عربستان) ایران در امور داخلی بحرین، یمن، سوریه و سومالی
– محکومیت (ادعای) حمایت ایران از تروریسم
– رابطه ایران با کشورهای همسایه باید بر پایه حسن همجواری و عدم دخالت در امور داخلی کشورهای همسایه و احترام به حاکمیت و استقلال کشورهای همسایه و حل اختلافات از طریق راه‌های مسالمت آمیز باشد.
– (طرح ادعای) تروریستی خواندن حزب‌الله لبنان
این بیانیه در پایان نشست رهبران کشورهای عضو این سازمان به تصویب رسید ولی رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه و رییس این نشست، آن را قرائت نکرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در بیانیه یاد شده آمده است: «این کنفرانس دخالت ایران در امور دولت‌های منطقه و سایر کشورهای عضو از جمله بحرین، یمن، سوریه و سومالی و ادامه حمایت آن از تروریسم را تقبیح می‌کند».
در این بیانیه همچنین تاکید شده است که باید «روابط مبتنی بر همکاری» بین ایران و سایر کشورهای اسلامی شامل اجتناب کردن از استفاده یا تهدید به زور برقرار شود.
هم ترکیه و هم عربستان بخشی از ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا علیه شبه‌نظامیان گروه حکومت اسلامی (داعش) در سوریه و همچنین حکومت بشار اسد هستند که از سوی روسیه و ایران حمایت می‌شود.
جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر حامی جنبش حوثی‌ها در یمن است که با نیروهای وفادار به منصور عبدربه هادی و مورد پشتیبانی عربستان در جنگ هستند.
عملیات ریاض به نفع نیروهای هادی که از مارس ۲۰۱۵ آغاز شده است تاکنون بیش از شش هزار کشته برجای گذاشته است.
نشست سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول، ترکیه، در حالی پایان یافت که بیانیه مورد اعتراض ایران در مراسم اختتامیه آن خوانده نشد.
پیش‌نویس بیانیه پایانی سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی با اعتراض شدید دیپلمات‌های ایرانی همراه بود که معتقد بودند چهار بند آن ماهیت ضدایرانی دارد.
در همین زمینه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، مقامات عربستان سعودی را متهم کرد که مانع باز شدن باب بحث و گفت‌وگو درباره این بیانیه شده‌اند.
در یکی از بندهای مورد اشاره رخداد حمله به اماکن دیپماتیک عربستان سعودی در ایران محکوم شده است. یکی دیگر از این بندها نیز خواستار تغییر سیاست ایران درباره دخالت در امور داخلی دیگر کشورها شده است.
در این حال خبرگزاری مهر گزارش داده که حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، و هیات همراه او در اعتراض به «وجود بندهای ضدایرانی در بیانیه پایانی اجلاس سازمان همکاری‌های اسلامی» در مراسم اختتامیه نشست استانبول حضور نیافتند.
ایسنا نیز از عدم حضور آقای روحانی در مراسم اختتامیه خبر داده، اما در توضیح علت آن نوشت که قرار بوده «نشست اختتامیه این اجلاس در سطح کارشناسی ادامه پیدا کند».
حسن روحانی عصر جمعه استانبول را به مقصد آنکارا ترک می‌کند. وی قرار است دیدار دوجانبه‌ای با رجب طیب اردوغان در آنکارا داشته باشد.
ترکیه همزمان با سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی ریاست دوره‌ای این سازمان را برای یک دوره سه ساله از مصر تحویل گرفت.
آقای اردوغان در مراسم پایانی نشست بر همبستگی مسلمانان تاکید کرد و گفت که این نشست با شعار همبستگی و کمک به همکاری بیشتر اعضا برگزار شد و تصمیمات آن نیز به مردم مسلمان امید پیشرفت، رفاه، عدالت و صلح داده است.
